Jan van Oevelen

BROEKHOVEN 1975 - Serie 1

Piushaven met vissende kinderen     Geïnspireerd door Ed van der Elsken ging ik in 1975 de straat op om foto's te maken in Broekhoven en soms in andere wijken. Ik fotografeerde mensen maar ook gebouwen die aan de sloop ten prooi vielen.   Deze plek was geliefd bij de jonge vissertjes, genomen op de kop van de Piushaven. Op de achtergrond het bedrijf Falcon.   De cowboys   Twee jongens die cowboytje aan het spelen zijn op het Stuivesantplein. Ik heb er een kleine serie van gemaakt. Hiervan de eerste foto.   Het spel gaat door de 'cowboys' houden de fotograaf op afstand met hun klapperpistolen.     Het spel van de 'cowboys' wordt heftiger. Ze dagen elkaar uit voor een 'duel'. Dat zal spannend worden. De fotograaf blijft maar op een veilige afstand met de camera in aanslag, klaar om te schieten.   Het 'duel' met de klapperpistolen wordt beslecht met een achterover kukelende 'tegenstander'. De 'cowboys' gaan zo op in hun spel dat ze de fotograaf niet eens meer opmerken. Wat zal de volgende scene zijn?   Het 'duel' is voorbij. De 'neergeschoten cowboy' staat op en samen nemen ze het spannende spel nog eens door. "Kijk toen jij schoot viel ik achterover en raad eens wat ik daar zag? Op z'n klein stukje van mij vandaan lag zo'n grote hondendrol. Wat een geluk man hahahah".   Na het 'grote duel' nog even poseren voor de fotograaf. "Hé wat zie ik daar aankomen? De man met de hond waar jij bijna van in zijn 'cadeautje' viel".   Aha daar is de man met de hond die zoooo'n grote hoop had gedraaid waar de 'cowboy' bijna inviel.   Ontmoetingen   Voordat we andere activiteiten die op het Stuivesantplein plaatsvinden gaan tonen, even een beeld van sociale ontmoetingen tussen buurtbewoners.   Het bezit van een hond leidt vaak tot het makkelijker contact maken met anderen.   Er werd in de 70'er jaren niet alleen gespeeld op het plein of de honden uitgelaten. Er werd ook door de wat grotere jeugd gezellig over van alles gepraat en muziek geluisterd waar ze een transistorradio voor meenamen. Op de foto staan Henrie Kafo, Peter Damen en Joop van Tol. Nu zouden we van hangjongeren spreken of lekker chillen.   Het vervolg van de 'hangjongeren'. Let eens op de kleding en de schoenen. Wijde pijpen en blokhakken. Heerlijk onbekommerd met elkaar kletsen en luisteren naar hun favoriete muziek. DETAIL     Van het rustig chillen naar het geweld der 'grote motoren'. Op het Stuivesantplein had de jeugd ook een crossbaantje gemaakt. Hier crosten zij op hun tweedehands brommers in het rond. Niet zelden waren ze ver onder de 16 jaar. Maar plezier dat ze hadden! Let ook op het groepje links bij het muurtje. Gebogen zitten ze daar wat uit te spoken. DETAIL Op de achtergrond staat een lang gebouw. Dat was voorheen de MMS (Midelbare Meisjesschool). Die behoorde bij het Theresia Lyceum.     Fikkie stoken   De fotograaf ziet vanuit de verte een rookpluimpje opstijgen en snelt naar de plek 'des onheils'. De beelden spreken voor zich. Ook dit gebeurde op het Stuivesantplein. Lekker spannend fikkie stoken. De jochies waren zo diep in hun avontuur verdiept dat ze de fotograaf niet eens opmerkten.   Ja hij vat vlam! Lekker fikkie, maar wel een beetje gevaarlijk om het in je handen te houden. Het jongetje dat om het hoekje kijkt heeft dat in de gaten en blijft veilig achter de muur. Op de foto staan vermoedelijk: John Damen, Corné van Gool, Fransje van Hees, Ronnie van den Boom, Berrie van Lissum, Bartje van Hattum. DETAIL   Triomfantelijk wordt de 'fakkel' omhooggehouden. Maakt niet uit of ze de haren of wenkbrauwen schroeien, als de adrenaline (wès dè?) maar door de aderen stroomt! Gelukkig zijn deze beelden voor de politie verjaard. De kleintjes op de achtergrond, aan de overkant van de straat, blijven angstvallig op afstand..., en de jongen die op de vorige foto nog om het hoekje keek, heeft zich ook maar schielig teruggetrokken.   Dat was het dan, het laatste lapje gaat in het vuur. Met spanning kijken ze naar het smeulende hoopje. Nog even opkijken of hij goed voor de camera staat en het spel is weer voorbij. Met brandlucht in de kleren en roetvegen waar je het maar kunt bedenken gaan ze naar huis. Moeder blij .......   De straten in   Van de spannende avonturen op het Stuivesantplein naar de luwte en rust van de omliggende straten. Hoewel we zien dat daar ook weer avonturen te beleven vallen. Als ik me niet vergis zijn we hier op het Merodeplein. Op de hoek bij de boom zat het snoepwinkeltje Van Meurs.       Dwalend rond het Merodeplein kwam ik een bijzonder hoekje tegen, hoek Merodeplein - Malsenhof. Je kon daar een hoek afsnijden waarbij je je afvroeg; loop ik nu door een poort of loop ik nu door een gedeelte van het huis wat ze open gemaakt hebben? Een bijzondere bouwstijl dat zeker. Op de hoek nummer 12 en naast het nummer stond een pijl naar beneden gericht.   Ik verlaat het Merodeplein en loop in de richting van de straat waar ik een aantal jaren gewoond heb. Daarvoor moet ik eerst door de Mechtildisstraat. Een mooie brede straat gelegen aan de ingang van de textielfabriek Phoenix en die uitkwam op de Leenherenstraat.     We lopen door de Mechtildisstraat en slaan linksaf de Jan Backstraat in. Ik kijk nog eens om en kijk op de fabriek Phoenix. In mijn herinnering was daar voorheen een vrij oude poort en niet het moderne gebouwtje dat achter de muur staat. Maar het zou verbeelding kunnen zijn.   Even later sta ik tegenover mijn ouderlijk huis. De auto van mijn vader en die van buurman Spijkers staan voor de deur. Ik ga naar binnen omdat ik de straat even van bovenaf wil fotograferen.     Eenmaal buiten tref ik mijn zusjes Annemarie en Marie-José en Maaike Huijbregts in vol ornaat aan, klaar voor de carnaval.   Even later volgt Michel. De straat is nog redelijk leeg, maar in de stad lopen er al velen verkleed rond. In die tijd liepen de volwassenen meestal in boerenkiel rond maar de kinderen waren al vaak gekleed in carnavalskostuums die de ouders hadden gemaakt.   We lopen wat verder de Jan Backstraat in en ontmoeten daar mijn broer Jack en zijn vriendinnetje Julia Gommers. Naast hem fietst Tinie Jansen uit de Mechtildisstraat.   We vervolgen onze weg naar het begin van de straat en kijken tegen de muur aan van ijzerhandel 'jood Van Raak', zoals die in de volksmond genoemd werd.   Vlug schiet ik bij ons thuis nog even naar boven om het 'woud' van de TV-masten te fotograferen. Ik herinner me nog dat mijn kleine zusje aan pa vroeg hoe Sinterklaas met zijn paard over de daken kon lopen met al die masten. Pa dacht even na en zei toen: "Sommige mensen halen dan de mast er even af en als dat niet kan trekt Zwarte Piet de mast even opzij zodat de Sint met zijn paard er langs kan". Zusje slaakt een zucht van verlichting en pa is tevreden met zijn uitvlucht.   Van Hessen-Kasselstraat   We gaan nu een paar andere straten bezoeken. De Van Hessen-Kasselstraat.         Sevenhoekstraat   We gaan weer een stukje verder en komen weer in een andere straat, de Sevenhoekstraat, waar ook weer het nodige te beleven valt.   Het winkeltje waar ze Ola-ijs verkopen valt natuurlijk op en zal menigeen herkennen. Maar ook het groepje op de volgende foto zal mogelijk herinneringen oproepen.   Op de foto zien we Tooke Bierings, Theo Coenen, mevrouw Janse. Het winkeltje is van Ad en Gisela Arons.

Serie 1 Serie 2 Serie 3