INHOUD DE PAAP VAN GRAMSCHAP
REGISTER
HOME CUBRA

Oirschot, Anton van

Olree, Jan

Oltheten, W.
Oonincx, Ingrid

Oosterhout, fr. Egbert van
Open-dichtbus

Opvoedkundige brochurenreeks
Opwenteling
Ostaden, fr. Franciscus Xaverius van
Oudheusden, Berry van
Ouwerling, Hendrik Nicolaas


© Ronald Peeters 1992-2015 & Ed Schilders 2015 & Stichting Cultureel Brabant 2015


 

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K
L
M
N

O

P
R
S
T

U

V

W

 

Ronald Peeters & Ed Schilders

Anton van Oirschot - Hendrik Ouwerling


Oirschot, Anton van

 

Anton van oirschot in zijn hoedanigheid van kasteelheer van Nemerlaer - Bron: www.kasteelnemerlaer.nl


Anton van Oirschot werd op 27 oktober 1927 te Helvoirt geboren. Hij studeerde geschiedenis aan de R.K. Leergangen te Tilburg en journalistiek aan het Instituut voor Perswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. Hij was werkzaam als journalist bij de Nieuwe Tilburgsche Courant (van 1950 tot medio 1957), de Maasbode Pers, het Eindhovens Dagblad en de Brabant Pers. Hij werkt sinds 1967 freelance. In 1966 won hij in Den Haag de Gouden Hooftprijs met een historische studie over het Gouden Hooft.
Anton van Oirschot is een van de produktiefste schrijvers in en over Noord-Brabant. Hij schreef ook een aantal boeken over antiek, over kastelen, en enkele gedichtenbundels (onder andere samen met zijn vrouw Carole Vos). Bekend is zijn vierdelige Encyclopedie van Noord-Brabant (Baarn, 1985-1986), waarin veel gegevens over Tilburg te vinden zijn. In andere boeken schonk hij eveneens aandacht aan Tilburg, onder andere in De krant in Brabant (Heeze, 1963) en in Merkwaardigheden in Brabant (Hapert, De Kempen, 1990; samen met Jacques Akerboom). Hij was 15 jaar lang hoofdredacteur van de Tilburgse Gasthuiskrant. In 1988 schreef hij het gedenkboek van de Tilburgse Stichting De Kievitshorst Nooit te oud om te leven. Kroniek van het St. Josephgasthuis, het St. Rochusgasthuis, het St. Annahofje, de Kievitshorst en de Bijsterstede in Tilburg 1888-1988. Samen met de in Tilburg wonende journalist/auteur Paul Spapens schreef hij het boek Smokkelen in Brabant. Een grensgeschiedenis 1830-1970 (Hapert, De Kempenpers, 1988), waarin ook de geschiedenis van het smokkelen in de omgeving van Tilburg aandacht krijgt. 

Anton van Oirschot was docent PR en Publiciteit onder meer aan het Tilburgse Instituut Schoevers. In opdracht schreef hij een studieboek over Public Relations, Publiciteit en Reclame (Rijswijk, 1986), dat drie herdrukken kreeg. Hij is thans redacteur van het blad Monumenten en van Tilburg Magazine. Anton van Oirschot woont op kasteel Nemerlaer in Haaren.
Encycl. van Noord-Brabant, 3, 1986, p. 217.
december 2004 Anton van Oirschot overleed op kasteel Nemerlaer in Haaren op 4 december 2004.

Ronald Peeters

 


Bibliografie uit WorldCat

Anton van Oirschot over Nemerlaer

 

Kranten, Tilburgse - Perszuivering na de oorlog - door Anton van Oirschot


Olree, Jan

 

Jan Olree werd op 27 februari 1929 te Tilburg geboren. Zijn ouders waren geboren in Bruinisse en kwamen in 1925 vanuit Goes in Tilburg wonen. Na zijn HBS-jaren te Tilburg, ging hij aan de Rijkskweekschool voor onderwijzers te Middelburg studeren, waar hij in 1951 zijn akte haalde. Jan Olree schreef samen met Pierre Bogaers de gedichtenbundel Bitonaal (Eindhoven, De Pelgrim, 1952) in een oplage van 400 exemplaren. Op 1 september 1952 emigreerde hij naar Australië.
GAT, Bevolkingsregister, gezinskaart 55/240; GAT, Bibliotheek, cat. nr. 2136; Pierre Bogaers en Jan Olree, Bitonaal, Eindhoven, 1952, p. 30.

Ronald Peeters

 

Oltheten, W. (23 mei 2015)

 

Wilhelmus (Willem) Hermanus Oltheten werd op 21 december 1881 geboren in Deventer. Aanvankelijk was hij onderwijzer maar in april 1919 vestigde hij zich vanuit Groningen in Tilburg als directeur van de twee jaar eerder opgerichte krant Het Nieuwsblad van het Zuiden. Hij zou die krant – ook als hoofdredacteur --  blijven leiden tot aan zijn dood op 7 januari 1948.

Van Willem Oltheten is geen portret bekend en over zijn journalistieke carrière is weinig tot niets vastgelegd, met uitzondering van de perikelen rond de Tilburgse kranten tijdens de bezetting. In 1942 werd Het Nieuwsblad van het Zuiden door de Duitsers een verschijningsverbod opgelegd. Na de bevrijding – 27 oktober 1944 – kreeg alleen ‘de krant van Oltheten’ toestemming om te verschijnen. Zie hierover: Anton van Oirschot, ‘De perszuivering in Tilburg in de eerste jaren na de oorlog’, in Tilburg Tijdschrift, jaargang 16, nummer 2, september 1998.

In Tilburg is Willem Oltheten ook begonnen met het schrijven van detectiveromans. Hij deed dat voor de in Tilburg gevestigde uitgeverij Het Nederlandsche Boekhuis, waarvan hij de directeur, J. van der Marck, ongetwijfeld zal hebben gekend. Onder het pseudoniem William Holt publiceerde hij:

- De broeders des verderfs (1920)

- De geheimzinnige derde (1920)

- Het schot op het spook (1920)

- Het drama van Schillerhorst (1922)

Later werk verscheen onder de naam Harold Hunter, de hoofdpersoon van de boeken:

- Bij den twaalfden klokslag (1927)
- De geheime kamer van 't Cecil-hotel (1928)
- Een strijd om eer en leven (1928)
- Het drama op het jacht van den hertog (1928)

TITEL Bij den twaalfden klokslag - Holt, William - Het Nederlandsche Boekhuis - BRON JB1927 - Genre: p. 389; met beschrijving.

Online VN Detective en thrillergids; website Delpher; website Regionaal Archief Tilburg (genealogie), Adresboeken Tilburg 1919 en 1922.

 


Bron: Online VN Detective en thrillergids.

 

Bron: Jaarlijksche Boekenschouw 1920-1921, Jaarlijksche Boekenschouw 1922, een uitgave van Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg.

Knipselmap

 

Oonincx, Ingrid (30 januari 2016)

 

Bron: Internet

 

Ingrid Oonincx (1968, Baarle-Nassau) is schrijver en columnist. Ze studeerde journalistiek. In 2009 stuurde zij een manuscript in voor een schrijfwedstrijd, die ze op overtuigende wijze won. Haar debuut Nickname werd genomineerd voor de Schaduwprijs voor het beste Nederlandstalige thrillerdebuut en de Crimezone Award voor de beste Nederlandstalige thriller.
In 2011 verscheen haar tweede boek Botsing een psychologische thriller gebaseerd op een ware gebeurtenis. Botsing werd zeer goed ontvangen door pers en lezers. Eind 2013 kwam haar derde thriller Sluipweg uit, die eveneens lovende recensies kreeg. Op 28 januari 2016 verscheen Medicijn (presentatie bij Boekhandel Gianotten-Mutsaers in Tilburg) een actuele en meeslepende thriller die inspeelt op het verlangen van veel mensen om zo lang mogelijk jong te blijven. 
De boeken van Ingrid Oonincx worden uitgegeven door The House of Books, onderdeel van Overamstel Uitgevers. Ingrid Oonincx heeft een wekelijkse column in het Brabants Dagblad waarin ze ingaat op de regionale actualiteit. In 2015 heeft zij zich aangesloten bij schrijverscollectief Moordwijven waarin zes Nederlandse en Vlaamse thrillerschrijfsters zich verenigd hebben. Ingrid Oonincx woont in Tilburg.

www.ingridoonincx.nl

Internet

 

 


Oosterhout, fr. Egbert van (1 september 2015)


Fraters van Tilburg

 

Henricus, Norbertus, Beatis, Maria van Oosterhout werd op 15 oktober 1899 geboren in Tilburg in de parochie Heike. Na de lagere school en de U.L.O. in Tilburg bezocht hij de Bisschoppelijke Kweekschool in Den Bosch. In 1918 trad hij in als novice bij de fraters van Tilburg. Hij behaalde de aktes Engels en Frans, en werkte in het lager en middelbaar onderwijs in Tilburg, Den Bosch, Oisterwijk, en Goirle. Hij overleed op 15 september 1984 in het fraterhuis Joannes Zwijsen in Tilburg en werd drie dagen later begraven op de kloosterbegraafplaats van Huize Steenwijk in Vught.

Frater Egbert van Oosterhout schreef een vijftiental stukken voor het jeugdtoneel.

- Onder zijn kloosternaam:

Het geheim van Edelhart - operette in 4 bedrijven, 1946.

Hoe Truike genas.

Joco 2.

Ogen die niet zagen - kinderoperette.

Wat gebeurde in 'Belvedère'? 3 bedrijven met zang, 1950,

De zwarte Prins.

- Onder het pseudoniem E. van de Velde:

Het bezoek des konings - Middeleeuwsch drama uit het kinderleven, in 3 bedrijven (Alkmaar, Vink, 1930)

Driekoningenspelletje.

Het 'hundje' van de Hertog - 3 bedrijven.

"Joco I": (iets uit de kinderspeeldoos) (Berlicum, Toneelfonds "Jan Grosfeld", 1932)

Katjang - 4 bedrijven. (Alkmaar, Vink, 1931)

Tarcisius - 3 bedrijven (Alkmaar, Vink, 1930)

Wie is Otto Brinkman? 4 bedrijven + voorspel.

Zij volgden de ster - 3 bedrijven.

- Onder het pseudoniem Van Zeist:

Een kerstbloemke, Kerstspel in drie bedrijven (Den Bosch, Mosmans, 1929)

Daarnaast was hij medewerker (naast Teddy Reaman) aan de lesmethode Engels On Modern Lines.

Onder de naam Frater Egbert publiceerde hij ook korte toneelspelen voor de jeugd in De Engelbewaarder.

 

Toneelstukjes uit De Engelbewaarder, 1949.

Curriculum vitae in het archief van de Fraters CMM in Tilburg.



Open-dichtbus


Bron: Stadsnieuws, 16 maart 1994

 

De Open-dichtbus is sinds 1984 een project van de Stichting Kereweerom, waarmee de in Oostelbeers woonachtige Sjef Wiersma wekelijks naar Tilburg (tussen gemeentehuis en de Katterug op dinsdag) en Eindhoven (woensdag) rijdt om aan het winkelend publiek dichtbundels en geluidsopnamen van literaire bijeenkomsten in de ruimste zin des woords uit te lenen. De Stichting Kereweerom, in 1977 als podiummogelijkheid voor jonge bands begonnen, stelt zich ten doel het geschreven, gesproken en gezongen woord onder de aandacht van een zo breed mogelijk publiek te brengen.
Stadsnieuws van 22-5-1985 en 18-8-1991; HN van 15-10-1988; Een literair katern voor Brabant, bijlage bij Brabantia, jrg. 38, nr. 7, 1989.
juli 2001: SN van 16-3-1994 n.a.v. tienjarig bestaan van de Open-dichtbus.
 

Opvoedkundige brochurenreeks (9 augustus 2015)

 

De Opvoedkundige Brochurenreeks werd in 1921 gestart onder leiding van frater Sigebertus Rombouts, en werd uitgegeven door het RK Jongensweeshuis en later, tot 1971, door Uitgeverij Zwijsen. Er verschenen meer dan 300 'brochures' in deze reeks, allemaal op het gebied van opvoedkunde in de breedste zin van het woord. De doelgroep was zeer gevarieerd: academici, pedagogen, onderwijzers, leraren, schoolbibliotheken, maar ook zorgzame ouders werden uitgenodigd zich op de reeks te abonneren. Aanvankelijk richtten Rombouts en zijn medewerkers zich vooral op wat wij nu 'maatschappijkritiek' of 'gedragswetenschap' zouden noemen. De in de jaren '20 opkomende of doorbrekende vrijheden zoals sport, dans, muziek, film, 'naaktcultuur' (badpakken en zonnebaden), en vooral ook de 'neutrale' letterkunde, werden in de uitgaven van de OBR verguisd. In een van de eerste deeltjes putte frater Doodkorte zich uit om te bewijzen dat Alleen op de wereld niet thuishoorde in een katholieke school- of uitleenbibliotheek.

Rombouts en zijn reeks zijn decennialang bepalend geweest voor de opvoedkundige opvattingen van katholiek Nederland.

Voor meer titels in de OBR zie de lemma's van frater Sigebertus Rombouts en pater Gervasius

 

Ed Schilders

Logo's, 1921-1971

 

 

 

Moraalpedagogiek

 

Bioscoop en film een doorlopend punt van zorg

 

Bibliografie uit WorldCat


Naar het begin van de pagina

Inhoud De paap van gramschap

CuBra Home


Opwenteling


De literaire organisatie en uitgeverij Opwenteling te Eindhoven werd in 1962 opgericht op initiatief van Joop Oversteegen. De organisatie ontstond op een contactavond van Brabantse dichters. Zij maakten toen hun ongenoegen kenbaar over de suprematie van de Randstad, waar de Vijftigers flink aan de weg timmerden. Het samenwerkingsverband zou steeds meer landelijke bekendheid gaan krijgen. Tot de eerste dichters die zich bij deze organisatie aansloten, behoorde de uit Tilburg afkomstige Silva Ley. Zij was tot 1990 lid van Opwenteling.
Bij Opwenteling, waar in 1992 de 240e bundel zal verschijnen, debuteerden en publiceerden veel uit Tilburg afkomstige of daar wonende dichters met hun gedichtenbundels, zoals Silva Ley (1927), Kees van Kalmthout (1948-1991), Joost Wasser (1958), Cees Verraak (Van Raak, 1954), Baptista van Laerhoven (1929) en een toneeltekst van Berry van Oudheusden (Proletenverdriet).
In afleveringen van Naar Morgen, van dezelfde uitgeverij, werden gedichten gepubliceerd van Peter Jansen (1940) (nr. 6, 1971), Baptista Verhagen (1929) (nr. 8, 1972; nr. 35, 1979 en nrs. 42/43, 1981), Christine Spierings (1943) (nr. 19, 1975 en nr. 26, 1977), Joost Wasser (1958) (nr. 22, 1976), Resy Cuypers (1947) (Naar Morgen/Septemberdistels, 1979; nr. 39, 1980), Jan van Hest (1915) (nr. 38, 1980), George Schades (1945) (nr. 39, 1980), Carin van Herwaarden (1961) (nr. 40, 1980) en Cees Verraak (nr. 58, 1987 en nr. 61, 1988). Deze dichters zijn geboren of (op het moment van publikatie) woonachtig te Tilburg.

 

Ronald Peeters


Steven van Campen, Opwenteling 1962-1987, Eindhoven, Opwenteling, 1987; Een literair katern voor Brabant, bijlage bij: Brabantia, jrg. 38, nr. 7, aug. 1989.

 

Ostaden, fr. Franciscus Xaverius van


Fraters van Tilburg.

 

Adrianus Johannes Franciscus van Ostaden werd op 13 februari 1896 te Tilburg geboren. In 1913 trad hij in de Congregatie van de Fraters van Tilburg als frater M. Franciscus Xaverius en hij werd in 1916 geprofest. Hij werd onderwijzer aan de B.L.O. in de Keizerstraat te 's-Hertogenbosch (na een onderbreking van enkele jaren in Tilburg). Hij publiceerde onder maar liefst 22 pseudoniemen vele verhalen in het jeugdtijdschrift De Engelbewaarder. Het meest bekend is hij geworden met zijn Puk en Muk-verhalen, die vanaf 1926 in De Engelbewaarder en vervolgens van 1927-1955 in een zeventiental boeken onder zijn pseudoniem Frans Fransen werden gepubliceerd. 

Frater Franciscus schreef een aantal kinderboeken, zoals Met de ooievaar op reis (1932, onder het pseudoniem E. Fiks), Bij Hendriks (1936, ps. Fulano), Zieltje op weg naar huis (1938, ps. E. Fiks), Jan Klaasen en de geit (1939, ps. Klaas Jansen), Oh die Kees (1939, ps. E. Fiks), Beeroom (1949, ps. E. Fiks), Het gestolen prinsje (1945, ps. Klaas Jansen), Koning Cresus (ps. Frans Fransen), Knilleke, het trouwe kleermakertje (1952, ps. Frans Fransen), Pimpernel en Pimpernol (1956, ps. Frans Fransen), De drie prinsen (1955, ps. E. Fiks) en Sinterklaas gefopt (1955, ps. E. Fiks). Al de werken van frater Franciscus werden uitgegeven door de Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis te Tilburg. Van Ostaden overleed op 19 oktober 1961 te 's-Hertogenbosch. Zijn bidprentje bevat onder andere de tekst: Tot zijn laatste levensdag - hij was op weg naar school - heeft hij gewerkt voor de jeugd. Het waren zijn pukken en mukken, die hij de blijdschap van het leven liet zien.

Puk en Muk

Drs. Kees Kolen, Puk en Muk uit de Schaduw van Tilburg, Tilburg, Antiquariaat en Uitgeverij De Schaduw, 1986; GAT, Collectie bidprentjes.
juli 2001 Zie: Caesarius Mommers en Ger Janssen, Zwijsen, een passie voor uitgeven. Geschiedenis van een educatieve uitgeverij (Tilburg, Uitgeverij Zwijsen B.V., 1997), m.n. p. 124-126.

Biografisch portret van Van Ostaden uit Brabantse Biografieën I.

Bibliografie Puk en Muk

Ronald Peeters

 

 

 

 

 

Jos Naaijkens

 

Sinterklaas gefopt

 

Van Ostaden onder pseudoniem E. Fiks

Fiks, E. (1938). Zieltje op weg naar huis. Venlo: Linssen & Derkx.

Fiks, E. (1939). O, die Kees!. Tilburg: R.K. Jongensweeshuis.

Fiks, E., & Heijn, A. (1949). Beeroom!. Tilburg: Drukkerij van het R.K Jongensweeshuis.

Fiks, E. (1955). Sinterklaas gefopt. Tilburg: R.K. Jongensweeshuis.

Fiks, E. (1955). De drie prinsen. Tilburg: R.K. Jongensweeshuis.

Fiks, E. (1956). Pimpernol en Pimpernel. Tilburg: R.K. Jongensweeshuis.


Oudheusden, Berry van (12 juli 2015)

 

Berry van Oudheusden, geboren in 1961 te Tilburg, volgde het Sint Odulphuslyceum, de Opleiding Docent Drama in Antwerpen en de Opleiding Dramaschrijven aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Aanvankelijk legde hij zich toe op poëzie. In 1985 werd hij door Stichting Leopold aangemerkt als ‘jong talent’ en verschenen enkele gedichten in het Cafécahier. Van Oudheusden debuteerde in 1986 als toneelschrijver met de komedie Wijn of Wijnazijn. Later volgden onder meer de tragi-komedie De Stier (1987), de monoloog Proletenverdriet (1989), de monologen Ballade van de gehangene, Lava en Sarabande (1993) en het oorlogsdrama Adam Alleen (1998). In het begin van de jaren negentig was hij lid van ‘De Stijle, Want…’ In 1993 en 1996 schreef hij de scenario’s voor de stadionspektakels Marco Polo en Koning Arthur, waarover hij met Jos Heijs ook de artistieke leiding had. In 1996 schreef Van Oudheusden met Jace van de Ven de teksten voor de Tilburgse Revue, met als titel Een Beeld van een Stad. In 1999 organiseerde hij de publicatie 11.8.1999 – 12:27: Zonsverduistering in Tilburg (met Ed Schilders) en in 2000 een spektakelstuk omtrent de sloop van de Leyendaelschool (met Heijs). Hij organiseerde tevens de theatrale route Het Bezoekuur (2002) en De Grote Tilburg Quiz (2003-2004). Met Peter Hofland maakte hij het hoorspel Het Hemelse Lichaam (2001), het multimediaproject M.J.H. Kessels – Tilbourg (2005), de documentaire De Heuvel, van dorpskern tot stadsplein (2006) en het docudrama Het Mysterie van Moerenburg (2006). Van Oudheusden is sinds 2003 projectleider van Stichting Straat, waarvoor hij onder meer dvd-producties, exposities en de reisgidsen tussen weemoed en zomerlust, van haven tot spoor: een gids (2007), De ringbaan: een rondleiding (2010), Koningswei van villapark tot volkswijk (2011), Weg van Water. Wilhelminakanaal en Piushaven in Tilburg (2013) en De Besterd van woeste grond tot dynamische wijk (2014) realiseerde. Hij was coauteur van de reisgids Dwalen door Tilburg (2006) en van de Encyclopedie van Tilburg (2008), en organisator van een expositie over het Tilburg’s Natuur Dierenpark (2008).

Encyclopedie van Tilburg (2008), p. 367. HN van 18-12-1991; Tilburg Vrij Uit van 8-1-1992.


Ronald Peeters

 

Ed Schilders

2016


Ouwerling, Hendrik Nicolaas

Regionaal Archief Tilburg. Ex  libris: collectie Ronald Peeters

 

Hendrik Nicolaas Ouwerling ('s-Hertogenbosch 1861 - Deurne 1932) was onderwijzer te Deurne en na 1899 redacteur van het Helmondsch Nieuwsblad, en daarna van de Zuid-Willemsvaart. Hij inspireerde de Tilburgse schrijver mr. A. Roothaert tot zijn historische roman Die verkeerde weereldt. Van zijn vele publikaties, met name op historisch gebied, kan er een genoemd worden waarin hij over zijn bezoek aan Tilburg schrijft: Schetsen uit Noord-Brabant. Een leesboek voor de volksschool (Helmond, 1890). 

Over 'Nederlands grootste fabriekstad' zegt hij onder meer:
 

Zie nu goed rond u heen. Overal, waar ge zulk een hoogen schoorsteen opmerkt, bevindt zich eene fabriek, en van die torenhooge pijpen kunt gij bij dozijnen tellen.
Zoo'n fabriek zullen wij eens binnentreden. Welk eene beweging, wat een gedruisch ! Hoevele handen zijn er aan den arbeid ! Hoe snel vliegen die raderen en drijfriemen rond ! Wat een oorverdoovend gestamp van zuigers en cilinders !

Encycl. van Noord-Brabant, 3, 1986, p. 290.


Naar het begin van de pagina

Inhoud De paap van gramschap

CuBra Home


Oirschot, Anton van
Olree, Jan
Oltheten, W.

Oonincx, Ingrid

Oosterhout, fr. Egbert van
Open-dichtbus
Opvoedkundige brochurenreeks

Opwenteling
Ostaden, fr. Franciscus Xaverius van
Oudheusden, Berry van
Ouwerling, Hendrik Nicolaas