Onverwachte doorkijkjes naar het verdwenen Tilburg

Hoe zag de markt op het Besterdplein eruit in 1915? En was de Spoorlaan inderdaad zo’n indrukwekkende ‘boulevard’ voordat hij grotendeels moest sneuvelen voor de aanleg van het hoogspoor? Het boek  Tilburg in kleur geeft antwoord op zulke vragen over het verleden van de stad. Het is een unieke verzameling van circa 125 prentbriefkaarten die met de hand zijn ingekleurd, en die door Ronald Peeters van commentaar werden voorzien. Daaronder bevinden zich uiteraard veel monumenten die de afzenders aan de ontvangers wilden laten zien, en wat opvalt is dat een groot deel daarvan de stadsvernieuwingen toch overleeft heeft. Maar ook minder monumentale, meestal verdwenen en bijna vergeten stadsgezichten komen ruimschoots aan bod. Zoals de theetuin op Koningshoeven, de molen van Teurlings en het aangrenzende café aan het Rosmolenplein, of de ingang van het Wilhelminapark met de twee zinken beelden van liggende herten.

Besterd, markt

Door het verstrijken van de tijd bieden de details van deze foto’s onbedoeld ook doorkijkjes naar het openbare leven tussen 1900 en 1930. Tilburg is nog een stad met trams naar Esbeek en Loon op Zand. De kinderwagen wordt geduwd door de dienstmeid. Op een kaart van de Spoorlaan zien we een klassieke straatveger aan het werk. Er zijn vrijwel geen auto’s in het straatbeeld te herkennen, soms wel een fietser, maar vaker kruiwagens en karren.

In onze tijd van ‘selfies’ is de kaart van de Lange Nieuwstraat misschien wel de mooiste. Daarop zien we hoe tientallen buurtbewoners zijn uitgelopen om midden op straat voor de fotograaf te poseren. Zo bijzonder was fotografie toen nog.

Sint Anna-kerk

Missiehuis Rooi Harten aan de Bredaseweg (MSC)