Witlof With Love

Ongeveer twaalfhonderd Tilburgers hebben er een: een volkstuin op een van de dertien complexen die de stad momenteel rijk is, waar ze naar believen groenten, fruit, of bloemen kunnen telen en kweken, en waar tegenwoordig zelfs bijenhouders worden gesignaleerd. Maar dat zijn er niet genoeg. De wachtlijsten worden weer langer in deze tijd van biologisch verantwoorde land- en tuinbouw, en het streven naar meer groen in de stad. De Overkoepelende Vereniging Van Amateurtuinverenigingen Tilburg (OVAT) bestaat in 2015 twintig jaar, en dat was voor de Tilburgse journalist Jeroen Ketelaars de aanleiding om zowel de actuele stand van zaken als de nooit eerder beschreven geschiedenis van het volkstuinieren vast te leggen.

Die geschiedenis begint in 1942 onder druk van de toenemende voedselschaarste in de oorlog als in het Leijpark de eerste volkstuin met steun van de gemeente geopend wordt. Ketelaars beschrijft de soms moeizame relatie tussen de volkstuinders en de overheid: het gebrek aan beschikbare grond en de vele verhuizingen die sommige tuinen doormaakten als de gemeentegrond een nieuwe bestemming kreeg. Maar vooral de geneugten van het leven en werk ‘op de tuin’ komen ruimschoots aan bod: voor de meeste tuinders zijn hun perceel en huisje ook een oase van rust en soms een vakantiehuisje. In de jaren ’60 en ’70 neemt de vraag naar grond toe als gevolg van de tuinloze hoogbouw, gedurende de afgelopen decennia hebben ook de tuincomplexen een multiculturele samenstelling gekregen. Daarnaast schenkt Ketelaars aandacht aan enige markante personen, zoals de legendarische ‘groene’ frater Silvius, volkstuinvriend wethouder Baggerman, en volkstuindichter Piet van Beers, die zijn eerste bundel ‘With Love’ noemde, te lezen als ‘Witlof’.

Niet dertien maar veertien tuinen, zegt de titel, want in 2016 zal in de Reeshof, na jarenlang onderhandelen met de gemeente, een nieuw complex de poort openen.