CuBra

INHOUD VAN DELFT
HOME

Deze rubriek wordt geredigeerd door Ben van de Pol

Nieuwe Tilburgsche Courant - vrijdag 24 januari 1941

 

 

Iets over de Zouaven 2

 

Voor 'n Oudheidkamer?

 

Jongstleden Zaterdag vermeldde dit blad een merkwaardig perkament over het planten van een eikeboompje uit de Vaticaansche tuinen. Toen werd de suggestie bijgebracht om in een komende "Oudheidkamer" te Tilburg een speciale afdeeling te wijden aan de zouaven van Tilburg en eventueel van andere uit ons Roomsch gewest. Blijkbaar is dit wel in goede aarde gevallen, want er zijn reeds bezitters van enkele curiosa komen opdagen.

Reeds vroeger ontvingen we in lijst een goed verzorgd en bewaard portret van het "Zouavenbestuur" uit Tilburg met den heer Ch. Kieken als president. Daarbij voegde de heer L. v.d. Heyden-Becx toen een "pauselijke zegen" van den oud-zouaaf Becx. Nu was het de familie Hungs-Keller uit de Schoolstraat 35, die allereerst het complete zouavenpak (jas, broek, vest, witte slobkousen en pet) van den oud-zouaaf Keller schonk. Daarbij was dan nog het zakboekje van dezen pauselijken strijder gevoegd, waaruit blijkt, dat "Giovanni Keller" in dienst gekomen is 10 Februari 1866 eerste bataljon 2e comp. Het nummer van zijn zakboekje is 2296. Daarnaast wordt aan de Oudheidkamer afgestaan een viertal eereteekenen, nl. het eerekruis van de slag bij Mentana, de medaille "Bene Merenti" van Paus Pius IX en idem van Paus Leo XIII naast een zilveren eerekruis. Deze "relieken van den dappere" zijn bovendien vergezeld gegaan van de daarop betrekking hebbende officieele bescheiden, zoodat ze een inderdaad waardevol geheel vormen. Het doet weldadig aan na zooveel jaren nog eens te lezen de "Ordre du Jour", onderteekend door den Luitenant-Kolonel, Commandant van het Regiment, Charette, die deze gaf te Basse Motte den 27en Juni 1891*. Zij eindigde met den uitroep "Vive Léon XIII Pontife et Roi!" Tot slot troffen we bij deze schenking nog aan de ontslagbrief uit den dienst van Keller, zijn "Cartella di Congédo", gedateerd te Rome 8 Februari 1868. Een groot portret van Luitenant Antoine Arts is almede aanwezig. Een vierde belangstellende wil, als zoon van 'n oud-zouaaf, wel een aantal stukken met portret in bruikleen afstaan, o.m. de toen noodzakelijke toestemming van Z.M. Koning Willem III om als vrijwilliger in dienst van den Paus te treden. Hij hecht er echter aan terwille zijner kinderen. Begrijpelijk.

In dit verband is ook nog de opmerking geplaatst, dat Oudenbosch destijds het generaal aanwerfdepot voor zouaven was, bij hun vertrek en hun terugkeer. Vanzelfsprekend zijn zoodoende aldaar veel souvenirs, waardoor in goede samenwerking deze afdeeling der Tilburgsche Oudheidkamer een min of meer provinciaal cachet zou kunnen gaan dragen.

Op Albano, de buitentuin van het pensionaat "St. Louis" aldaar, stonden enkele haast levensgroote beelden van oud-zouaven. Op 27 November 1911 is in Oudenbosch een standbeeld onthuld van Pius IX. De gedachte om dit standbeeld er te plaatsen ging uit van den oud-zouaaf Koene te Oudenbosch. Beeldhouwer Stracké vervaardigde het en als model voor den stervenden soldaat poseerde in vaders zouavenpak de zoon. Bij de onthulling van dit monument waren onder meer aanwezig Kapitein De Resimont, later burgemeester van Moresnet, luitenant Arts en Looymans uit Oosterhout.

Zoo ziet men hoe in korten tijd voldoende samen te brengen zou zijn. We denken ook aan Vaticaansche munten uit dien tijd en aan bidprentjes van oud-zouaven. Zulke in schijn waardelooze dingen kunnen waardevolle attributen voor 'n verzameling worden. Wie heeft er? 't Is echter zaak allereerst een goede gelegenheid te krijgen om hetgeen er reeds is ten toon te stellen, zoodat het publiek reeds iets zien kan: aanzien doet gedenken. We weten wel, dat dan al héél, héél spoedig zal blijken, dat de expositieruimte te klein is, doch de oplossing komt dan - noodgedrongen - vanzelf. Is er nergens een behoorlijk zaaltje voor dit doel beschikbaar?

 

A.J.A.C. VAN DELFT

 

 

Naschrift

We ontvingen ook nog een merkwaardig stuk uit den jare 1819. Dit is een in het Fransch gesteld "Nederlandsch Paspoort" ten name van Jan de Rooy, wonende te Tilburg, die een reis naar Rome ondernam. Het met talrijke zegels gesierde stuk is uitgegeven te 's-Hertogenbosch den 22en Juni 1819 door A.W.C. baron de Nagell.

Talrijk zijn de verklaringen van overheidspersonen op de achterzijde gesteld uit diverse steden en landen. Achtereenvolgens vinden we stempels van Antwerpen, Brussel, enz., en kunnen den tocht daaruit volgen tot Rome. Ook op de terugreis komen namen als Torino, Piacenza, Bologna, Turijn van vreemde steden verhalen. Zijn kostbaar stuk bewaarde de pelgrim in een blikken trommeltje, dat er expresselijk voor gemaakt schijnt te zijn en dat hij met een riem aan zijn schouder kon dragen.

Opgemerkt zij echter aan den belangstellenden schenker, dat dit GEEN betrekking heeft op de zouaven. En dáár is het ditmaal om begonnen. Zijn goed bedoelen wordt evenwel voor honderd procent gewaardeerd.

 

 

* Voetnoot redactie:

De Bene Merenti-medaille werd in 1891 door Paus Leo XIII verleend aan alle toen nog in leven zijnde zouaven met het bijbehorende document "Ordre du Jour" van generaal De Charette.