CuBra Home b ◄◄ terug naar andere gedichten en verhalen

Cees Weltevrede Poëzie vincent van gogh 10 gedichten bij een fiets- of wandelroute door Brabant 1 hoe groots waren ooit jouw vergezichten vincent jouw in warme aardkleuren blootgelegde akkers vol eerlijke schoonheid, waartoe de kunst jou dagelijks riep… maar die in later tijd bij nader inzien  indringende kwaai landschappen werden als tragisch decor-van-bestaan voor   de eenvoudige boerenmens van eertijds  mensen die gekromd, gebogen en gebukt wroetend in de aarde op zoek waren  naar wat er nog aan leeftocht over was in de armzalig brabantse grond mensen die na zonsondergang klam in het zweet en met zwaar hoofd huiswaarts keerden, elkaar in weinig woorden toevertrouwend: lieveheer het was weer èèrmoej troef vandaag 2 het ging er jou niet om vincent   dat jij op zekere dag je oude schoenen aan de kant zette waarmee je mogelijk bedoelde dat  je  levensloop ooit tot stilstand komen zou het ging er ook niet om (denk ik) dat je ze uit dankbaarheid vereeuwigde opdat niemand vergeten zou hoe ze jou elke dag verder hadden gebracht dan je voor mogelijk had gehouden nee het ging er jou om dat die afgetrapte aan de kant gezette schoenen niet zo-maar-dode dingen waren maar dierbaar bezit omdat ze in het verborgen een ziel meedroegen en het ging er dus voor alles om dat dode dingen met een ziel net zo goed als levende dingen met een ziel het verdienden om door jou voor eens-en-voor-altijd uitgebeeld te worden 3 vincent als ik het goed zie heb je een leven lang geprobeerd de mens te ontdoen van het overbodige het onwaardige en onwaarachtige en te zoeken naar het wezenlijke en zo heb je de naakte waarheid een leven lang beleden  en aanbeden als beeld en idioom van jouw bestaan ten koste van alles (dat wel) ten koste van jezelf (dat ook) 4 ik vraag me af vincent wat je hier wilde vastleggen… was het gewoon iemand  van de straat die je naar waarheid en face op doek of paneel wilde krijgen iemand waarvan je vond dat de kijker haar hoe dan ook moest ontmoeten al was het maar op jouw schilderij? of was het veel meer de uitstraling van haar gezicht als som der delen   waarvan je vond dat alleen deze persoon met dit gezicht daarop aanspraak kon maken in wat ze meebracht aan uitdrukking:   teleurstelling… armoede… verdriet… eenzaamheid… pijn in de ziel… en noem maar op? als je dat eerste bedoelde is het schilderij prachtig gelukt misschien zelfs wel werkelijk in haar hoedanigheid gelijkend maar bedoelde je het laatste dan is dit schilderij meer dan prachtig gelukt - geniaal zelfs want hier wordt van aangezicht tot aangezicht iemand in haar volle leven vastgelegd in de zwaarte van haar bestaan zoals ze zich meende te moeten geven aan een onbekende kunstschilder uit de buurt ene vincent van gogh 5 vincent… had het misschien ook gekund dat jij bijvoorbeeld net als mondriaan een nieuwe realiteit moest uitvinden om met weinig veel te willen zeggen? of dat je als monet die je zo bewonderde om zijn zinderende landschappen ons betoveringen wilde meegeven voor later vol magie en metafysiek? of meende je vincent dat je daarvoor te diep in het brabantse geworteld was en wilde je niet anders dan gewoon de oude omgangstaal in nieuwe beelden gieten tot magistraal werk? een omgangstaal van vroeger vol menselijk hunkeren naar schoonheid en oerkracht maar ook een taal vol diepe poëzie over een geschonden wereld op kijkafstand 6 ooit ontstegen aan de hollandse klei om daana doortrokken van joy de vivre en eigenzinnigheid te geloven in het wonder van het zuidelijke licht ooit ontketend dat goddelijk mysterie tot een helend drama waarmee je geloofde profetisch te zullen eindigen in je nadagen wat zo zwaar in aardtonen begon werd op het laatst een hemelse muziek van licht en kleur vol vuur ontsproten aan het franse land… zo mystiek om waanzinnig van te worden en helaas zo verging het je ook: onder die zon, jouw laaiende zon moest je tenslotte zaaiend zonder te oogsten ten onder gaan 7 hoe kon op het laatst het zacht walmend blauw jou sluw besluipen en het vuur uit je ogen doven? hoe kon de hemel vervallen tot een kwaadaardig duister en jou de verkeerde weg wijzen naar een finale dood? en waarom was hij er niet die vleugelend over leven en dood altijd verlossend tot jou sprak zodat je gerust het koren in kon gaan? en welke woorden waren het die jij sprak terwijl je wankelde en viel in jouw heilig huis van aarde, water, lucht en niets dan vuur 8 het korenveld… je kon er links langsheen maar daar was je al voorbij vincent je kon ook langs de andere kant maar daar kwam je niet meer aan toe je koos voor het dichtbij-zijnde   middenpad er dwars doorheen met aan weerszij gouden oogstlandschappen en een begin van fluisterende harmonie ware het niet dat allengs alles overvleugelend een schrijnend lied van requiem klonk  de zon was er nergens te bekennen dreigende wolken waren er wel en overal en behalve jou was niemand daar die jou vanuit de verte zou toewuiven jouw naam roepend want je was daar alleen om alleen te willen zijn 9 Vincent… zullen we zeggen dat de kromgevlochten boomwortels als armen met gebalde vuisten ervan getuigden hoe jij als strijdbaar mens in het leven stond ? en zullen we ook zeggen dat de jonge loten her en der omhoogschietend jouw levenslang verlangen was naar het eeuwig goddelijke waarover je het zo vaak had? en zullen we dan ook maar zeggen dat er met dit laatste meesterwerk -boomwortels-  andere tijden zouden aanbreken tijden bij wijze van spreken  in een andere taal? een nieuwe abstracte vormentaal door jou als novum ingezet wat jij op het laatst aanging en wat daarna met kandinsky c.s. beginnen zou kon toch niet anders dan jouw ongekend meesterschap voor altijd  bevestigen! 10 achteraf  gedacht vincent… de route die jij ging in de kunst hoe verliep die in concreto ik bedoel: hoe werd die naderhand door kenners in kaart gebracht…?  je nabestaanden (wij dus)  dachten het te weten maar ach… geloof ons niet we spraken over jou als die romanticus die zich na realist via naturalist over impressionist tot luminist ontwikkelde en daarna na afloop dus tot expressionist gekroond werd…! het kon niet op met al die -ismen ach ja laat ons maar de met zichzelf   ingenomen beterweters die we zijn zo vrolijk werd jij er trouwens niet van maar eerlijk gezegd denk ik dat je er als je het geweten had misschien toch luid om had moeten lachen omdat jij de enige was   die daadwerkelijk bij benadering wist wie en wat je was namelijk: die eenvoudige jongen van van gogh uit brabant die altijd beweerde dat zijn kunst maar studie was vincent… had je dan iets nog groters in zin… kees weltevrede, riel c.weltevrede@home.nl