De spare ribs namen zijn bord voor negentig procent in beslag en ik vroeg me af wat zijn maag ermee aan moest, zoals ik me afvroeg hoe ik de avond met hem door moest komen.

In het halfduister van het restaurant moesten we schreeuwend het gesprek in stand houden dat leek weg te zinken in het niets om weer op te leven als we het als een drenkeling met vereende krachten ophesen uit de denkbeeldige woeste golven waarin het ten onder dreigde te gaan.

Zo kwamen aan de orde in de bonte rij van gespreksonderwerpen die elkaar opvolgden als vermoeide soldaten die elkaar vervangen op een wachtpost: zijn onherroepelijke psychische ziekte en hoe hij zich met man en macht daartegen wapende, maar tevergeefs (ik probeerde meelevend te zijn) en het bonte, veelkleurige zomerse leven op een camping ergens in Noord-Holland, onvoorstelbaar ver verwijderd van het winterse seizoen waarin we ons bevonden.

Gedurende de hele avond wierp een andere tafelgenoot hardnekkig en onvermijdelijk blikken in mijn richting die ik kon ontwijken noch beantwoorden en wentelden aan het plafond rusteloos en onvermoeibaar de wieken van drie onversaagde ventilators.

Maar gelukkig hadden ook de wijzers van de klok van de oude Heikese kerk, die onverstoorbaar al eeuwenlang hoog uittorent boven het strijdtoneel ver beneden haar, traag maar onstuitbaar rondgecirkeld over haar wijzerplaat zodat een laat uur aan mij toestond huiswaars te keren.....