> home
  
    > speciaal
  
    > auteurs
  
    > teksten
  
    > Brabants
  
    > audio

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

◄ Jan Hoevenaars

 

 

Jan Hoevenaars

verhalen


 

Paasmol

 

In Duitsland is volgens wikipedia de paashaas al langer uit geschriften bekend dan in Nederland. Dat kwam niet omdat men daar al eerder kon schrijven, want dat belief ik niet te geloven, maar omdat ze daar eerder begonnen om kinderen braaf  en bovendien volgzaam te houden en zulk gedrag met beschilderde eieren beloonden. Dat heet conditioneren. Braaf is niet blijvend gelukt, volgzaam wel. Overigens speelt in Westfalen de vos de rol van paashaas, waarschijnlijk nadat Reintje eerst de haas had verorberd. Geleerden houden het er op dat het paasfeest door de RK Kerk in de plaats is gesteld van een heidens voorjaarsfeest. Het overmatig verslinden van eieren werd gepraktiseerd om het willen hervinden van de vruchtbaarheid in het voorjaar. Wie enige kennis heeft van het kippendom in relatie tot de daglengte (een gallimimoloog), weet dat hoenders tegen de winter van de leg raken en juist in Maart en April weer beginnen te produceren. Dus met Pasen was er ook gelegenheid te over om weer eens een eitje te tikken, of drie zo men wil. En dat gebeurde dan ook. Dat de Paus goed kon rekenen wisten we al, maar dat hij de geboorte van Jesus precies negen maanden na Pasen met de eieren liet vallen, getuigt van diep inzicht in de menselijke natuur.

Evengoed blijft het eigenaardig dat een haas de eieren komt rondbrengen, terwijl ze toch gewoon in de legbak van het kippenhok te vinden zijn. Ze zijn dan weliswaar niet gekleurd of beschilderd, maar ik verdenk een haas er ook niet van om dat te kunnen. Die loopt hard, die springt over en die woont op een plek die men ketel noemt en verder niks. In Bremen laten ze het tenminste door een koekoek doen. Daar schuilt nog wel enige logica achter en een kind is er voor een tijdje wel mee in de tuin te leiden. Helaas laat de koekoek zich in onze streken nooit voor Mei zien. Met Pasen hangen hij en zij van koekoek nog ergens aan de Spaanse Costa rond.

In de omstreken van Gilze, waartoe men ook Rijen rekent, spreekt men vanouds over de paasmol die de grote eieren legt en de paasvogel die de 10 grams eitjes op enige hoogte deponeert. In de paasvogel heb ik nog steeds een groot geloof. Als gewone vogels al eieren in alle kleuren met haaltjes, streepjes, vlekjes, kransjes en stipjes kunnen leggen, wat kan een paasvogel dan al niet. Met zilverpapiertje en al. Een ekster is toch ook altijd op zoek naar bling-bling? Nou dan. De paasmol is een dieper raadsel. Het diertje is kleiner dan de eieren die ze geacht wordt te leggen en het gesleep onder de grond is ook al geen voordeel als je met Pasen een soort sneldienst moet onderhouden. Maar de mol is wel blind. Ze levert de eieren dus zonder onderscheid des persoons af. Zodoende is het voor tere kinderzieltjes beter te verdragen als de eitjes eens niet kingsize zijn en voor de ouders beter uit te leggen. Lang leve de paasmol.

 

 

Botbreuk

Alle knoppen groen

zwellen zich tot barsten

tegen hemels blauw.