Nieuwe Tilburgsche Courant - woensdag 31 augustus 1927

 

 

Een oud gebruik: Het Koningschieten der Gilden

 

Maandag zagen wij weder de uitvoering van een oud gebruik, dat al dateert vanaf het jaar 1765 en zich dus ruim 160 jaar gehandhaafd heeft, nl. het koningschieten door de gilden St. Dionysius, St. Sebastiaan en St. Joris (St. Georgius). In 't jaar 1765 gingen deze drie gilden een verbond aan om telken jare door een der gilden koning te laten schieten, dus kon om de 3 jaar een der leden van een gilde koning worden. Jammer genoeg heeft dit gebruik zich niet ten volle kunnen handhaven, omdat een der gilden, nl. St. Sebastiaan, is uitgestorven. Het laatste lid, de heer Donders, overleed voor eenige maanden. Daarom ligt het koningschieten een jaar zg. stil.

Maandag jl. was St. Dionysius aan de beurt. Des morgens om 6 uur werden volgens oud gebruik de gildebroeders door den tambour aan huis den verheven dag toegetrommeld. De gilde die aan de beurt is om koning te schieten, in dit geval St. Dionysius, werd door de andere gilde, St. Georgius, om 2 uur des middags vanaf het gildehuis Café Devenijns gehaald en naar den schutsboom bij v.d. Langerijt op Koningshoeven geleid. Daar nam de eere-voorzitter van St. Dionysius, de heer P. Smits, het woord, die na eenige woorden van welkom mededeelde, dat heden de koning afstierf, doch als hij goed zijn best deed het wel weer zou kunnen ophalen, wat hij hem toewenschtte. Koning was voor het vervlogen tijdperk de heer C. van Huijgevoort. De heer Smits wenschtte hem het Keizerschap zelfs toe.

Toen was de beurt aan den burgemeester van Tilburg om, ook weer volgens oud gebruik, den boom "vrij te schieten". Wegens uitstedigheid van den burgemeester werd deze eerepost vervuld door den waarn. burgemeester mr. J. v.d. Mortel. Alvorens het eerste schot te lossen, wees mr. v.d. Mortel er op, dat de gilden steeds vooraanstaande vereenigingen waren om het Kerkgezag en het Landsgezag te doen eerbiedigen. Het is er in den huidigen tijd met al die nieuwigheden niet beter op geworden. Bij alle gelegenheden van feesten zijn het steeds de gilden geweest, die nooit overgeslaan hebben om met hun kleurige stoet aan de opluistering mede te werken. Daarom kwam het hoofd der gemeente steeds gaarne, uit sympathie voor de gilden, deze gelegenheid met zijne tegenwoordigheid vereeren om het oude gebruik in stand te doen blijven. Steeds zouden de gilden op hunnen steun kunnen rekenen. Toen loste de heer v.d. Mortel 3 schoten en nam de wedstrijd een aanvang.

De wedstrijd had tot resultaat dat koning werd de heer A. Basters. Deze schoot 125 patronen waarvan er geen 5 mis waren. Als merkwaardigheid kunnen wij mededeelen, dat deze heer Basters reeds 30 jaar lang om het koningschap gevochten heeft doch het nimmer had kunnen bereiken.

Nadat de nieuwe koning gehuldigd was, trok men om 6 uur, ook weder volgens oud gebruik, naar de pastorie van 't Heike, waar de nieuwe koning aan den Eerw. heer Pastoor, dr. Van Heck, werd voorgesteld en de eerewijn werd geschonken. Ook dr. v. Heck feliciteerde den nieuwen koning en sprak eenige waardeerende woorden voor de gilden. Toen trok de kleurige stoet met bruidjes, edelknapen, hoofdlieden en vaandrigs naar het gildehuis, waar de avond verder in gepaste vroolijkheid werd doorgebracht.

 

Dat Tilburg dit oude gebruik in eere houde!

 

GERARD VAN LEYBORGH