door NORBERT DE VRIES

Elke week een nieuwe beschouwing over een woord

20081218

Sterregrint

Gerrit Achterberg en Ida Gerhardt zijn alle twee geboren in 1905, en kunnen beide niet worden ingedeeld in een bepaalde literaire stroming. Deze poëtische ‘eenzaten’ hadden nooit direct contact met elkaar; wel was er enig verkeer via de omweg van de intertekstualiteit, zij het dat dit eenrichtingsverkeer was. In het werk van Gerhardt vinden we een aantal verwijzingen naar Achterberg, maar niet andersom.

Gerhardt dicht over Achterberg als

‘Die ligt verkrompen onder Gods geweld,

Wiens vers zijn folterpijnen naakt vertelt’

In haar gedichten vinden we diverse verwijzingen naar de poëzie van Achterberg, een dichter die zij zeer bewonderde.

Een bijzonder voorbeeld vind ik het gedicht ‘Constellatie’. In dat gedicht houdt Gerhardt één woord ‘tegen het licht’, een woord dat ze bij Achterberg vond, een woord ook dat haar fascineerde.

Inderdaad, soms is een gedicht al onvergetelijk om één regel, of zelfs één enkel woord. Dat is de magie van de poëzie.

Welaan dan, kom op met dat gedicht! We zijn benieuwd.

Constellatie

Een woord van Achterberg: het sterregrint.

Geen sterveling dan hij zou het bedenken

en een melkweg in drie syllaben schenken;

hoe meer je kijkt, hoe meer je er in vindt.

Was het het kiezelpad rondom zijn huis

dat werd tot sterrestelsel onverwacht?

Of heeft hij buiten in de heldere nacht

-edelman, bedelman, wichelaar, kind-

gedacht aan figuraties van wit grint?

(uit de bundel De Ravenveer, 1980)