door NORBERT DE VRIES

Elke week een nieuwe beschouwing over een woord

20090212

Ondertiteling

U kent Jean-Marie Pfaff toch wel? Die sympathieke doelman dewelke thans het leven van Beroemde Belg leeft. Dagelijks kunnen we via de televisie getuige zijn van het immer boeiende familieleven der Pfaff’s. Al vier jaar loopt de docusoap, en we kunnen er niet genoeg van krijgen.

Wat mij opvalt, ja ergert, is, dat het programma wordt ondertiteld. Terwijl de Pfaff’s geen Walen zijn, maar oprechte Vlamingen, wonende te Brasschaat.

Vreemd, dat op de Nederlandse zenders Belgische series (Jambers, Flikken, enz.) steevast van ondertitels worden voorzien. Dat gebeurt ook andersom: op de BRT worden Nederlandse programma’s (Baantjer bijvoorbeeld) ondertiteld.

Dit merkwaardige fenomeen verdient onze aandacht.

Ikzelf (en met mij alle zuiderlingen en de meeste noorderlingen, naar ik aanneem) versta uitstekend wat de Pfaff’s te vertellen hebben. D’r kan wel eens een woordje tussendoor slippen dat ik niet meteen begrijp, maar dan schieten beeld en/of zinsverband meteen te hulp. Geen enkele noodzaak dus, wat mij betreft, van ondertitels. Laat mij maar ongestoord genieten van het sappige (om de een of andere reden vindt men dialecten vaak ‘sappig’ klinken) Brasschaats of Aalsts (of wat het ook wezen mag dat de Pfaff’s spreken).

Geert van Istendael: “Wij Vlamingen koesteren ons met overgave in de bedompte warmte van ons Vloms. Vloms bestaat natuurlijk niet, maar we doen maar wat graag alsof. Dat West-Vlaamse, Kempense en Voerense dialecten veel meer met Zeeuws-Vlaams, Noord-Brabants respectievelijk Maastrichts te maken hebben, kan ons niet deren. En ik wil geen kwaad woord horen over die dialecten, die zijn allemaal even sterk, waardig en, op hun tijd, uitbundig vrolijk.”

Maar wat weet de Hollander daarvan? Vraag hem eens wat Vlaams te spreken en hij begint steevast met: ‘Awel, zunne, …’ en dan volgt een zin met ‘goesting’ erin, of ‘droogkuis’.

Dat ‘zunne’ of ‘zulle’, waar komt dat vandaan?

Vandaag las ik in een voetnoot van Conscience, dat het een tussenwerpsel is ‘dat overmatig in de Antwerpsche straattaal voorkomt; het betekent: verstaat gij het? Hoort gij het?’