Hoofdredactioneel commentaar 30-10-12

Biecht operaties Staatsbank eerlijk op

Het is nodig dat de autoriteiten eerlijk opbiechten wat er gaande is binnen de Zimbabweaanse Staatsbank, speciaal in de jaren vanaf 2003 tot 2008, toen de centrale bank betrokken was in vele quasi fiscale activiteiten.

Dit is de periode dat de Staatsbank grotendeels de functies van het Ministerie van Financiën overnam, met het argument dat het land in een buitengewone economische toestand verkeerde en dat daarom buitengewone maatregelen nodig waren.

Er zijn talloze beweringen gedaan door zowel ingewijden als buitenstaanders over hoe ambtenaren bij de bank, en onder hen natuurlijk bankdirecteur Gideon Gono zelf, liefhebberden in activiteiten die op het oog corrupt waren.

Deze beweringen tegen bankpersoneel bevatten onder andere: misbruik maken van de Fidelity gelddrukkerij tijdens de dagen van hyperinflatie toen plaatselijke dollars werden gebruikt om buitenlandse valuta op de zwarte markt te stapelen;  misbruik van het landbouwmechanisatieprogramma; het overhevelen van ongemunt goud; duistere toelagen en uitbetalingen uitkeren aan personen en instellingen; aanvallen uitvoeren op buitenlandse valutarekeningen en het op duistere wijze verwerven van bezit.

Dit zijn zeker geen geringe beschuldigingen die de aandacht zouden moeten krijgen die ze verdienen. In andere landen, waar regeringssystemen worden gekenmerkt door transparantie, betrouwbaarheid en professionaliteit, zou men hen het leven allang moeilijk hebben gemaakt. Een centrale directeur van formaat zou geen twee dagen in functie zijn gebleven na dergelijke beschuldigingen.

Verontrustend genoeg is dit niet het geval in Zimbabwe. Terwijl in het verleden pogingen zijn gedaan om Gono voor het Parlement te brengen om te antwoorden op de talloze aantijgingen tegen hem, is daarvan helemaal niets terechtgekomen. Hij heeft legale en andere technische finesses gebruikt om bij het onderzoek buiten schot te blijven.

Niemand zegt hier dat Gono, als directeur van de Staatsbank, schuldig is. Een onderzoek is geen podium voor  aanklachten. Het is een proces dat is bedoeld om feiten te verzamelen en te helpen de waarheid boven tafel te krijgen ten behoeve van het land, zijn instellingen, sectoren in het zakenleven en het volk.

In dit opzicht zou Gono de eerste moeten zijn die klaarstaat om te helpen de waarheid boven tafel te krijgen. Hij heeft lange tijd aan het roer gestaan van deze instelling en beschikt over een uitgebreid bedrijfsgeheugen.

Het feit dat hij weigert zichzelf en de bank beschikbaar te houden voor onderzoek geeft ons de indruk dat sommige mensen daar vastbesloten zijn de waarheid te verdoezelen, zoals vele waarnemers al hebben gezegd. Het mag niet worden vergeten dat Gono President Robert Mugabe’s persoonlijke bankier is – en dat al vele jaren geweest is.

Als de waarheid zou worden verteld zou Gono moeten worden geschorst op het moment dat beschuldigingen van fraude op hoog niveau naar buiten zouden komen. Dit zou onderzoekers helpen ongehinderd hun werk te doen.  Hem de bank blijven laten besturen heeft hem uitgebreid gelegenheid gegeven sporen uit te wissen en essentieel bewijs te vernietigen.

Nu het Zimbabwe Anti-Corruptie Comité is voorzien van een dossier dat sommige van de vermeende excessen bij de Staatsbank bevat, hopen wij, dat er serieus onderzoek van de grond komt. Het ZACC is ervan beschuldigd prutswerk af te leveren in het verleden, en we hopen dat de zaken dit keer anders zullen verlopen.