Hoofdredactioneel commentaar 26-3-13

ZACC onder vuur

De Zimbabwe Anti Corruptie Commissie (ZACC) heeft het heldere mandaat om corruptie en andere kwaden in de collectieve en openbare sector te bestrijden en wij dringen erop aan dat deze instantie zal worden gerespecteerd door iedereen als die zijn werk uitoefent.

Het hoofdprobleem dat we door de jaren heen hebben gezien is dat er bepaalde politici en personen zijn die denken dat de ZACC hun onderpand is en dat die in overeenstemming met hun grillen zou moeten werken aan hun toekomstverwachtingen. Dit leidt natuurlijk tot een noodlottig compromitteren van niet alleen de onafhankelijkheid van de instantie, maar ook van de effectiviteit.

Er is geen twijfel aan dat de ZACC nu onder vuur ligt omdat men openlijk de moed had een netelige kwestie aan te boren door onderzoek te doen naar drie ministers in het kabinet – Saviour Kasakuwere. Obert Mpofu en Nicholas Goche – die allemaal invloedrijke figuren zijn aan de Zanu (PF) kant van de Regering van Nationale Eenheid.

Daarbij stak ZACC zich in een wespennest door te proberen huis en erf van de Zimbabweaanse Mijnbouw Ontwikkelingsmaatschappij en de Nationale Raad voor Inheemsheid en Economisch Zelfbewustzijn  te doorzoeken die worden verdacht van corruptie op hoog niveau.

Wij zijn ons bewust van recente ontwikkelingen waarin de ZACC van onderzoeker onderzochte werd, en dat een van hun hoofden voor het gerecht kwam op beschuldiging van fraude. Wij veroordelen corruptie krachtig en dringen er bij de betrokken autoriteiten op aan geen steen op de andere te laten om de geloofwaardigheid van deze beschuldigingen vast te stellen.

Het is echter verontrustend dat de ZACC onderzocht wordt juist nadat men probeerde corruptie op hoog niveau te laten zien. Merkwaardig, degenen die op het onderzoek aandrongen ontkenden jarenlang beschuldigingen van corruptie tegen de commissie en kwamen in actie juist omdat de instantie nu zijn krachten beproeft op hooggeplaatste personen en instituties.

Dit gebeurt tegen een achtergrond waarin Zimbabwe wordt gerangschikt onder de  meest corrupte staten in Afrika. Wat vaststaat is dat deze machtspersonen zich ongemakkelijk voelen met mechanismen die hun kwaden onderzoeken en de ZACC liever zouden vernietigen.

In dit opzicht herhalen we onze oproep om de anticorruptie eenheid pure onafhankelijkheid te verlenen. Hij moet goed worden voorzien van middelen en zijn gevolmachtigden zouden onpartijdig moeten zijn, objectief en vrij van angst. De President, die de gevolmachtigden benoemt, moet zich dringend ermee inlaten om te garanderen dat de instantie op een professionele manier functioneert en vrij is van dwang en intimidatie. Het is ook nodig dat hij meer macht krijgt zodat zijn mandaat effectief kan worden toegepast.

Het heeft geen zin een commissie op te richten met het doel zaken misleidend mooi voor te stellen. Degenen die corrupt zijn zouden de volledige toorn van de wet onder ogen moeten zien. De Zimbabweanen zijn doodmoe van anticorruptie verhalen die niet worden gevolgd door daden.