Hoofdredactioneel commentaar 13-5-13

Breng Jomic* niet om zeep

Het mandaat van het Gezamenlijk Comité voor Waarneming en Invoering* is van meet af aan duidelijk geweest. Als een tripartiete instelling die tussenbeide komt tussen de twee MDC’s en Zanu (PF) was de rol van het Comité het waarnemen van de invoering van de Globale Politieke Overeenkomst (GPA) tot en met het houden van vrije en eerlijke verkiezingen, waarvan we hopen dat ze ergens in dit jaar zullen plaatsvinden.

Het is geen gemakkelijke weg geweest voor het Comité, gezien de gepolariseerde houding en aard van de betrokken partijen. Het is echter onze oprechte mening dat Jomic zijn rol grotendeels heeft vervuld op een professionele en vooruitstrevende manier. Wij zijn bijvoorbeeld bijzonder onder de indruk van de snelheid en de effectiviteit waarmee werd opgetreden bij kwesties die te maken hebben met politiek geweld en sommige overtredingen tegen de  GPA.

Het leven van de GPA zal eindigen als Zimbabwe eenmaal verkiezingen houdt, waarvan de uitkomst, zo hopen wij krachtig, zal worden geaccepteerd door de Zimbabweanen, door de zuidelijke Afrikaanse regio en door de wereld als geheel. Dat zal ook betekenen dat Jomic zich zal moeten opheffen.  

Maar opgeteld bij het relatieve succes dat het Comité sinds zijn oprichting heeft gehad, vormen het idee en de geest van een gezamenlijk waarnemend Comité iets nobels. Wij geloven dat het zou moeten worden omgezet in een nationale commissie. Het is duidelijk dat er in de periode na de GPA meer dan één politieke partij actief betrokken zal zijn bij het regeren van het land – waaraan toegevoegd de kleinere partijen die, zelfs zonder betekenisvolle zetelaantallen in het Parlement en de Senaat, van belang en van nut blijven in het politieke landschap.

Ons idee is dat de commissie een instelling zou moeten zijn waarbinnen alle partijen die tenminste een parlementaire zetel hebben, op basis van verhoudingen zouden moeten zijn vertegenwoordigd volgens overeengekomen criteria. De commissie zou in het teken moeten staan van voortzetting van het waarnemen van de politieke bewegingen in Zimbabwe op een onpartijdige wijze.

Dit is bijzonder belangrijk als men bedenkt dat, ongeacht wie er genoeg stemmen wint om dit land te besturen, Zimbabwe voorlopig in een overgangsfase blijft – en dan is er een onpartijdige entiteit nodig die een oplettende rol speelt.

*Jomic = Joint Monitoring and Implementation Committee