Hoofdredactioneel commentaar 11-8-2015

Verander criteria voor heldenstatus

Vijfendertig jaar na de onafhankelijkheid moeten we een nieuw kader vinden voor het definiëren van onze helden en heldinnen.

Op maandag herdacht Zimbabwe zijn gevallen helden bij wijze van erkenning van hun bijdragen aan het gevecht om bevrijding van koloniaal bewind.

Het is duidelijk dat deze herdenkingen een leeg ritueel zijn geworden omdat de Zimbabweanen het, om vele redenen, oneens zijn met de criteria die een duidelijk partijdig Zanu (PF) gebruikt om te beslissen wie er naar Heroes Acre gaan en wie niet.

Terwijl sommige van de mensen die zijn begraven op het nationale heiligdom onbetwiste helden van de vrijheidsstrijd zijn, die dappere en onzelfzuchtige offers hebben gebracht om ons land te bevrijden, is er ook een groot aantal van wie de selectie veel controverse veroorzaakten. Tegelijkertijd  zijn er zoveel anderen die geen heldenstatus kregen vanwege de partijdigheid en de wraakzucht van een elitekliek binnen Zanu (PF). De helden worden verondersteld nationaal te zijn, in dat geval moeten ze worden gekozen door de overheid in plaats van door een enkele partij. Toch is dat nog nooit gebeurd.

Gezien alle controverse waarmee de keuze was omgeven van degenen die op het nationale heiligdom liggen moeten we komen met een nieuwe, relevante en eerlijke manier van het kiezen van onze helden bij wijze van herstel van de waardigheid van het heiligdom.

Het eerste wat er moet gebeuren is afstand nemen van de neiging tot beperking van de definitie van een held tot mensen die enkel aan de gewapende strijd deelnamen. Dat kan behouden blijven, maar er moet ook een erkenning zijn van personen die opmerkelijke bijdragen hebben geleverd in andere sferen.

Misschien was de enige persoon die werd geëerd zonder te hebben deelgenomen aan de antikoloniale oorlog wijlen Jairos Jiri, een gerenommeerde filantroop. Toch kunnen we aan de lijst mensen toevoegen die buitengewone bijdragen leverden in economische, religieuze, sociale en andere sferen. Hieronder zouden mensen vallen die belangeloos hebben gewerkt aan het stabiliseren van de economie en vergaande uitvindingen en ontdekkingen deden.

Offers en zinvolle bijdragen van burgers moeten niet worden beperkt tot een bepaalde fase van de geschiedenis. Door de criteria te verbreden zou de overheid activiteiten en pogingen die het leven voor Zimbabweanen beter en meer draaglijk maken bemoedigen. Wie wil er nu niet de geschiedenis ingaan als iemand die belangrijke bijdragen heeft geleverd aan de humaniteit?

Trouwens, het omzetten van een puur partijdige en politieke methode van het kiezen van helden zou objectiviteit, eerlijkheid en geloofwaardigheid waarborgen. In dit geval zou een nationale, onafhankelijke commissie moeten worden opgericht om na breed overleg heldenstatus te bepalen.