Kop met groen

Tekening

65 x 50 cm

2006

Komend uit ‘den vreemde’, valt het niet mee een eigen plek te verwerven in de Nederlandse kunstwereld, zegt Aldona Stachowska. Ze is 33 als ze in 1992 vanuit de Poolse stad Poznan in Reusel komt wonen. "Mijn Poolse achtergrond heeft niet in mijn voordeel gewerkt. Overal moest ik zelf naartoe stappen en dan nog vond men het lastig te accepteren dat achter mijn buitenlandse naam een professioneel beeldend kunstenaar schuilgaat." Daar komt bij, zegt ze, dat sowieso de positie van vrouwen moeilijker is dan die van mannen.

Een tamelijk moeizame start dus voor de kunstenares. Maar de volharding die ze daar tegenover stelt, maakt weldra veel goed. Vandaag de dag is Aldona Stachowska een kunstenares die in brede kring waardering geniet. Zo werd ze door de bekende kunstenaar Marc Mulders uitgenodigd om samen met hem (en enkele andere kunstenaars) te exposeren.

Behalve aan haar doorzettingsvermogen, heeft Aldona Stachowska dit succes nog veel sterker te danken aan haar kunstzinnige kwaliteiten. Met papier, doek, verf, inkt en water weet zij boeiende werelden te creëren die de kijker steeds opnieuw emotioneel raken.

In het recente werk van Aldona Stachowska zijn, in grote lijnen, drie series te onderscheiden.

De serie koppen toont de menselijke gestalte in al zijn emoties. Dankzij hun transparantie geven deze koppen hun emoties zonder enige terughoudendheid bloot. De ene keer is het verwondering, angst of boosheid, de andere keer gaat het om eenzaamheid en verdriet.

De serie relaties leidt ons naar het menselijke samenzijn, waar verbondenheid en afstoting elkaar voortdurend afwisselen. Maar waar tevens, zelfs op momenten van volledige afwijzing, de hunkering naar het ideale samenzijn permanent aanwezig blijft.

In ultieme eenzaamheid ten slotte wordt een reeks dode dieren getoond. In deze serie neemt Aldona Stachowska ons mee naar een wezenlijke fase van het bestaan, die van rust en eeuwige stilte. Gemummificeerde kadavers hebben in hun verstilling hun nieuwe wezen gevonden – los van het aardse gewoel en bevrijd van hun soms helse doodsstrijd.

Toch zijn dit alles slechts duidingen. Want in wezen leidt het werk van Aldona Stachowska ons slechts naar één ding: een intense verwondering dankzij de kracht van het beeld. Een kracht die zijn oorsprong vindt in een puur artistieke aanpak: lijnvoering, contrast, compositie en vooral een fenomenale tekentechniek. Aldona: "Zeggingskracht kun je enkel met schilderkunstige middelen bereiken, niet met een verhaaltje." En zo kan het moment waarop ons oog in contact komt met de ‘verfpartij’ van de maakster uitgroeien tot een ware artistieke belevenis.

"Toen ik net in Reusel woonde had ik een vakantiegevoel. Ik had een grote dynamische stad achter me gelaten en genoot van het rustige groene landschap. Maar al gauw besefte ik dat je in zo’n nieuwe gemeenschap je eigen plek moet zien te verwerven. Dat viel niet altijd mee, vooral de taal was moeilijk. Gelukkig had ik gauw in de gaten dat je het thuisgevoel alleen kunt verwerven door op de gelijkenissen te letten en niet op de verschillen. Zo mocht ik ervaren dat ook Nederlanders, anders dan ik misschien eerst dacht, vaak heel warmhartig zijn. Door dit soort ervaringen kon ik Polen tamelijk makkelijk achter me laten. Hoewel ik mijn familie en vrienden soms zeker mis."

"Met het klimaat had ik meer moeite. Als je de Poolse winters kent, kun je moeilijk accepteren dat de sneeuw hier al na twee dagen verdwenen is. En voor die koele zomers hier loop ik ook niet warm."