CuBra
INHOUD HOEZEN
Home
Beeldende kunst

Over platenhoezen 

Het gezicht van de muziek

onder redactie van H. van Boxtel en Ed Schilders

De Sellotapes - Ed Schilders

Mijn moeder zei nooit 'plakband'. Ze zei meestal  'sellotape'. Of ik bijvoorbeeld de sellotape eventjes wilde pakken. Dan moest ik naar het bureaumeubeltje-annex-boekenkastje in de huiskamer waarin ook het nietmachientje en de perforator paraat waren. Dan moest er weer iets geplakt worden. En niet alleen papier. Tussen 1958 en 1963 heb ik brillen gedragen waarvan de gebroken armpjes of het neusbruggetje met sellotape werden gespalkt. In afwachting van het moment waarop er geld vrij zou komen voor een nieuw montuur. Dan liep je dus wel behoorlijk voor schut met dat plakband aan je bril, en misschien was dat de reden waarom mijn moeder in zo'n geval -- bij wijze van psychologische tegemoetkoming -- niet van sellotape repte, maar het over 'onzichtbare plakband' had. Alsof het Velpon op een rolletje was. Waar je geen barst van zag. Van dat 'onzichtbaar' snapte ik op mijn beurt dan weer niets, want je zag het toch duidelijk wél. Maar goed, als moeder iets niet duldde, dan was het tegenspraak.

 

Het juiste woord was, vond ik, 'doorzichtige plakband', en als het zo genoemd werd, deelde ik mijn moeders enthousiasme voor sellotape. Het was een hele vooruitgang. Je maakte bijvoorbeeld per ongeluk een scheur bij het vechten om de Donald Duck, en dan konden wij die repareren met doorzichtige plakband. Veel mooier dan ondoorzichtige plakband. Dat was van die lichtbruine papieren tape die ging plakken als je aan het beenderlijm had gelikt. Of een Winterboek viel van het Tomado-boekenrekje en brak uit de rug. Als dat hele Tomado-boekenrekje al niet naar beneden donderde omdat vader het in de poreuze muur geschroefd had met luciferhoutjes als pluggen. Dan kon je zo'n boek tenminste veel mooier repareren met doorzichtige plakband dan met bruine plakband of de soorten linnen band waarmee je ook het dak kon isoleren.

 

Ik heb heel wat afgeplakt. Ik heb er nog een paar: stukgelezen en vervolgens gerepareerde stripboeken. Vooral de albums van Suske en Wiske hadden de gewoonte om na enige lezingen met de twee nietjes en al uit de rug te scheuren. Sellotape! Of de bovenkant van de rug van een gebonden boek, zeg de avonturen van Pinkie Pienter. Omdat je nog niet goed wist dat het karton inscheurde als je het boek daar vastpakte en uit de kast trok. Sellotape. 

 

Over het algemeen gaan muziekliefhebbers zorgvuldiger om met langspeelplaten dan met singletjes. Singlehoesjes zijn vaak van dun papier, terwijl langspeelplaten van karton zijn. Bovendien hebben langspeelplaten binnenhoezen, waardoor de buitenhoes minder snel beschadigd raakt. Misschien zijn de randen van langspeelplaten ook niet zo scherp als die van singletjes; dat zou eens nauwkeuriger uitgezocht mogen worden. In aanleg zijn dat allemaal oorzaken waarom hoesjes van singles eerder kapot gaan dan die van langspeelplaten. Vooral op de twee of mogelijk zelfs drie punten waar het vinyl de vouwen van het hoesje raakt. Het gaat tergend langzaam; het voltrekt zich aan de binnenzijde, en ontrekt zich dus aan het oog van de muziekliefhebber. Onvermijdelijk komt er een moment dat het papier op die plekken scheurt. Wordt dan niet onmiddellijk ingegrepen met sellotape, dan zal de schade in verhoogd tempo voortwoekeren.

 

Er hielp maar één ding: heel voorzichtig zijn. Maar dat was mijn moeder niet. Dat hoefde ze niet te zijn. Ze had immers sellotape. Veel van de singles die zij heeft grijsgedraaid, zijn nu in mijn bezit. Er zijn juweeltjes bij van de hogere sellotape-kunst. Hierbij afgebeeld is een hoesje van de Everly Brothers dat in één oogopslag laat zien hoe ongemeen populair het in mijn ouderlijk huis geweest is. In dit hoesje is, voor mij althans, heel veel zichtbaar gebleven van de vorige eigenaar. Met balpen heeft ze haar achternaam er voor de zekerheid opgeschreven – wat ze meestal ook deed op het label van de plaat – maar de echte handtekening, dat zijn de kreuken, de scheuren, de schaafplekken, de ontbrekende snippers, en natuurlijk de hand die kwistig met sellotape gestrooid heeft.

 

Ook ik heb jarenlang behalve boeken hoesjes onherstelbaar doorzichtig gerestaureerd. En veertig jaar lang heeft al die sellotape ondertussen zijn best gedaan zichzelf te vernietigen. Uitgedroogd, bruin geworden. Zichtbaar geworden. Het verhoogt de schoonheid van plakbandhoezen in niet geringe mate. Van eigen hand is het hier afgebeelde hoesje van de Bob Dylan-single. Niet slecht, vind ik zelf, maar het hoge niveau van mijn moeder heb ik toch nooit kunnen bereiken.