de oudste en dikste linde van Europa in Heede

Zij staat er gewoon. Even het paadje inslaan langs de Volksbank in Heede en je kunt hem echt niet missen. Wat een boom. Met haar ruim zeventien meter omtrek en 15 stammen is deze boom zeer aanwezig. Het schijnt volgens deskundigen de oudste en dikste linde van Europa te zijn. Een linde wordt al gauw, ook in ons land, een duizendjarige linde genoemd, maar in het geval van die van Heede schijnt het echt waar te zijn. De boom is kolossaal van omvang en op een hoogte van enkele meters vertakt zij zich in zo'n vijftien stammen die elk een omvang van een mêêr dan volwassen boom hebben. Werkelijk een boom om een buiging voor te maken. Heede ligt overigens een kilometer of vijftien naar het oosten vanuit Bourtange in Groningen.
Het verhaal wil dat deze linde eerst solitair groeide op een kleine verhoging. Pas in 1467 bouwde men het vestingplaatsje Schärpenburg er om heen De linde fungeerde als gerechtsboom en plaats om bijeen te komen door de gemeende. Van Schärpenburg is niets meer terug te vinden. In 1673 werd dit plaatsje door de Hollanders volledig platgebrand. De bevelhebber, een Zweedse generaal in Hollandse dienst genaamd Rabenhaupt, gelaste zelfs de linde die de oorlogshandelingen overleeft had, om te laten kappen. Gelukkig is dat vonnis nooit voltrokken en bleef de boom gespaard. In 1942 rukte een orkaan drie stammen weg. De linde overleefde. In 1945 was het lot weer bijna bezegeld. Het Duitse leger in zijn nadagen bedacht dat als ze de stammen weg zouden zagen een prachtig platform over zou blijven voor plaatsing van een kanon. Gelukkig kon een zekere Nikolaus Kuper hier op het laatste moment een stokje voor steken. 
In 1983 werd nog een stam weggezaagd. Deze stam was zo uitgehold dat de situatie te gevaarlijk werd. Maar al met al staat zij er nu nog. 'Die Dicke Linde', zoals hij genoemd wordt in Heede. Wat een leven heeft dit monument achter de rug. Duizend jaar gebeurtenissen voltrokken zich rond deze boom. Een unicum, een monument. 
Nog steeds is er jaarlijks een processie naar de linde. Heel wat priesters hebben de mis voorgedragen vanuit de buik van de linde.

Han van Meegeren

De kolossale verschijning van de linde

De bovenstaande twee foto's zijn gemaakt vanuit de 'buik van de linde

U ziet hoe goed de boom onderhouden wordt

Stalen kabels houden de stammen bij elkaar.

Bronnen:

1: Gerrit de Graaff - monumentale bomen in Nederland, uitg. Boom en de Nederlandse Bomenstichting. ISBN: 90-6009-987-7 uit 1991

2: 'Allerhand Wissenswertes und Interessantes über unsere "Dicke Linde", een schrijven te lezen op een informatiebord bij de linde van de 'Heimat und Verkehrsverein Heede/Ems sv.