Een bezoek aan de Delftse Xylotheek
Han van Meegeren

Het is december 2003 als Jos Swiers, uitgever van de Althaea Pers in Den Haag, mij vraagt of hij voor een bomenproject eventueel wat materiaal mag gebruiken van het bomengedeelte van CuBra. 'Een bomenproject', dat maakt mij natuurlijk nieuwsgierig. 'Het is nog in een pril stadium en het afbreukrisico is nog groot hoor', schrijft Jos verder. Dan is het een paar jaar stil. Tot er in augustus 2006 een tweede mailtje volgt met een vraag over boomverering in vroeger tijd. Wat het project gaat worden is me dan nog steeds onbekend.

Maar in november 2006 is het zover. Ik krijg een bericht uit Den Haag dat het project afgerond is. Bij Jos thuis liggen twee exemplaren te wachten, één voor Ed Schilders en één voor mij. We spreken af om op 1 december 2006 langs te gaan bij Jos Swiers. Gewapend met een eenvoudige CuBra-kalender gaan we richting Den Haag. De verwachting is dat we een boekje in ontvangst gaan nemen over bomen. Maar niets is minder waar. Voor ons ligt te wachten een mooi afgewerkt houten kistje met daarop gedrukt de tekst 'De Delftse Xylotheek'. In dit kistje zit verpakt een collectie van liefst 56 boekjes. Het behelst het papieren gedeelte van een Xylotheek gemaakt tussen 1991 en 2006. Vijftig boekjes over vijftig verschillende boomsoorten vormen een prachtig naslagwerk. Zo raak ik in het bezit van exemplaar nr. 16 van de twintig gemaakte en genummerde dozen. U kunt zich voorstellen dat ik hier erg blij mee ben.

 

We vertrekken uit Den Haag met de toezegging dat we de echte Xylotheek in Delft zullen gaan bekijken. Daar gaat wel even wat tijd overheen. Het is 8 november 2007 als Ed Schilders en ik de weg naar Delft nemen om dit ongelooflijke huzarenstuk in ogenschouw te gaan nemen. We worden ten huize van Ben Lemmers ontvangen door hem en Edith Vasbinder van de Bomenwerkgroep van de KNVH afd regio Delft. Ben is meubelmaker en houtbewerker aan de TU van Delft en is de eigenlijke maker van de kast en de houten boeken. Edith is een van degenen die mee geholpen heeft met het verzamelen van de inhoud van de 50 houten boeken. Op de slaapkamer van Ben Lemmers staat de xylotheek. De van restanten hout gemaakte kast is gevuld met 5 rijen van elk tien houten boeken. Dit alles met een akelige precisie gemaakt. Ben heeft goed gekeken naar de oude xylotheken van Schlumbach en heeft de zwakke punten verbeterd in zijn versie. Mits goed verzorgd kan deze xylotheek eeuwen mee. Het is werkelijk een staaltje meesterschap waarvoor in de eenentwintigste eeuw het geduld, de tijd en het doorzettingsvermogen ontbreekt. Behalve bij Ben Lemmers. Niet te vergeten met welk een inzet Ton Ruijs, Yvon Ruijs, Folkert Semplonius, Philip Tetteroo, Edith Vasbinder en ook Ben Lemmers gezocht hebben naar al die, ik zal maar zeggen, ingrediënten om de dozen te vullen. U moet zich voorstellen dat je materiaal van vijftig verschillende boomsoorten nodig hebt. Maar ook nog eens uit alle jaargetijden. Het is een meesterwerk.

Op de slaapkamer van Ben heb ik wat foto's gemaakt van een aantal banden. U kunt ze zien als u op de afbeeldingen klikt in de index van deze Delftse xylotheek.

Ik dank Edith Vasbinder en Ben Lemmers voor de hartelijke ontvangst en moge de xylotheek ooit een plaats vinden waar een ieder er van kan genieten.

Ben Lemmers poseert voor zijn xylotheek.

Onder toeziend oog van Edith Vasbinder en Ben Lemmers worden de foto's gemaakt

Prachtige ruggen

Tsja, als je zoiets kunt maken....