De linde van Jan Claesen

Andel heeft wel enkele dingen waar het zuinig op dient te zijn, maar niet zo heel veel. De hieronder afgebeelde grafsteen is misschien wel het kostbaarste bezit van het stadje. De steen is er de oorzaak van dat Andel zijn eigen legende heeft gekregen. "Hier Leyt begraven Jan Claesen", is de openingszin van de tekst op de grafsteen. Genoeg stof voor jarenlange speculaties: was hij het wel, of was hij het niet? De legendarische trompetter uit het leger van de prins, waar Lennart Nijgh ooit het bekende lied over schreef. De prins, prins Frederik Hendrik, de jongste zoon van Willem van Oranje, was een succesvol stedenbedwinger. Hij belegerde in de tachtigjarige oorlog met succes de steden Den Bosch, Maastricht en Breda. De trompetter speelde bij die belegeringen een belangrijke rol. Met zijn trompetsignalen gaf hij de commando's van de leiding door aan de soldaten. 

Wat de grafsteen nog interessanter maakt is de strofe iets verder in de tekst. Hier in staat dat Jan Claesen niet zo maar overleden is op 8 oktober 1634, maar dat hij werd vermoord door "enen moordenaar van Bredae en geplondert". Jan Claesen is dus een slachtoffer van een roofmoord geweest. 

Nu was de naam Jan Claesen in die tijd net zo iets als Jan Janssen in deze tijd, dus of deze bewuste Jan ook maar ooit van zijn leven op een trompet geblazen heeft is zeer de vraag. Veel mensen hebben het proberen uit te zoeken, maar niemand heeft een sluitend bewijs kunnen vinden. Hoewel? Binnenkort (eind 2003) verschijnt er een boek van een zekere Henk van Noorloos uit Andel, waarin beschreven wordt hoe het allemaal echt had kunnen lopen.  

De steen ligt op het oude kerkhofje aan de voet van de Romboutstoren. De toren met enkele restanten muur is het enige dat resteert van de voormalige kerk van Neer-Andel. De steen is gerestaureerd in 1996, maar op de foto kun je zien dat enig onderhoud niet misplaatst is.

Midden in deze ruïne heeft men een lindeboom geplant. Echt monumentaal is deze boom nog niet te noemen. Maar zijn standplaats midden in de kerk en zo dicht bij het graf van Jan Claesen maakt hem tot een bijzondere boom.

Net voor de toren staat een monument dat herinnert aan de roofmoord op Jan Claesen, ontworpen door Machiel Crielaard.

Andel 5 oktober 1634

Het was op een donderdagavond

“ontrent sonien onderganck”

toen Jan Claesen werd “vermoort”

Het gaat van mond tot mond.

De koerier in dienst van de Prins

“syn bloet is onschuldich gestort”

en hij “leyt hier begraven” sinds

 

Waar een mensenleven eindigt

Blijft de Maas in eeuwigheid stromen

Zij schept nieuw leven

En schenkt jonge dromen

Aan toekomstige generaties

Die doorvertellen wat is doorgegeven

 

Zo waart de herinnering aan

‘den Prinsen trompetter’ voort

wordt temidden van

het geruis der lindebladeren

En rond de stenen torenspits

Nog steeds gehoord

 

“De dood leeft voort onder de mens”

Machiel Crielaard, Andel, 2001