Het Heksenbusseke in Bergeijk

Vroeger bestonden er heksen, nu niet meer. In de middeleeuwen gebeurde het vaak dat mensen die afweken door hun uiterlijk, haarkleur of gedrag bestempeld werden als heks. De medemens had er zo zijn methodes voor om uit te vinden of iemand een heks kon zijn. Een bekende manier is om achter de desbetreffende persoon aan te lopen en je eigen voetstap gekruist in de voetafdruk van je voorganger te plaatsen. De plotselinge nabijheid van zo'n kerkelijk symbool als het kruis deed de ware heks omkijken. Honderden jaren lang heeft men zo onschuldigen vermoord, gefolterd en opgesloten. 
Johannes Wier, geboren in het Brabantse Grave is in 1548 stadsgeneesheer in Arnhem, als hem om advies gevraagd wordt wat te doen met een aantal als heksen betitelde mensen. De liberale arts interesseert zich vanaf dat moment zo voor dit onderwerp dat hij enkele jaren later een boek schrijft over dit onderwerp:  'De Praestigiis Daemonum et Incantationibus ac Veneficiis' ('Over de Bedriegerijen van de Duivel en Betoveringen en Vergiftigingen'). Het is het eerste wetenschappelijke werk dat het bestaan van hekserij in twijfel trekt.



In het middeleeuwse Bergeijk had men nog geen weet van dit alles toen een bosje eiken betiteld werd als het Heksenbusseke. Hier kwamen s'avonds 42 katten bij elkaar die hier hun heksensabbat hielden. Katten werden vaak gezien als vermomde heksen. Dit Heksenbusseke staat er nog steeds. Ik las er over in de 'Encyclopedie van Noord-Brabant' van Anton van Oirschot die er deze foto bij plaatste.

Het bosje ligt hier lieflijk midden in een akker. Het was dus even zoeken want ook Bergeijk is meegegaan in de vaart der volkeren en wat eens deze fraaie akker was is nu een industrieterrein. De straatnamen op het industrieterrein herinneren wel nog aan het macabere verleden van deze plek. Weerwolf, heks, geest en meer van dit soort enge woorden zitten in de straatnamen. Het Heksenbusseke staat ietwat ontheemd tegen de afrastering van een fabriekspand aan. Het is een verzameling van oude eikenstammen. Of het uit de tijd van Jan Wier stamt weet ik niet. Het zou kunnen, gezien de vorm, dat het lange tijd gediend heeft voor geriefhout. Zowel de naam van het dorp als het wapen herbergt een eik, het Heksenbusseke misschien?