De linde van de Blaalse hut

Als je naar achtergrondverhalen zoekt van bomen stuit je vaak op de meest onwaarschijnlijke zaken. Dan doel ik niet alleen op de veel te hoog ingeschatte leeftijden van bomen (een oude dorpslinde is al gauw duizend jaar oud), maar ook op de vaak fantastische verhalen die de ronde doen over zo'n boom. Bladel spant tot dusver de kroon. Even kijken. We hadden al de beuk van Zwarte Kaat. Geplant als heester en uitgegroeid tot een reusachtige beuk. Kaat ligt daaronder. We zagen een andere beuk op het protestantse kerkhof geplant in '1648'. En deze week belanden wij aan de Postelsedijk waar wederom een boom te vinden is met een onwaarschijnlijk verhaal.

Op 27 januari kreeg ik een mail van Frank van Ham uit Bladel. Hij schreef het volgende:

"Han, in Bladel staat nog een bijzondere markante boom nl. de oude lindeboom aan de Postelsedijk.
Deze boom is eenmaal volledig uitgebrand. Bij deze boom werd altijd afgesproken wanneer men elkaar in de bossen wilde treffen. Dan was het bij de oude Lindeboom. Daar is vroeger nog een afspanning/kroegje geweest. Meer weet ik er niet van maar daar zijn wellicht verhalen van te verkrijgen."

Natuurlijk ben ik zo snel mogelijk gaan kijken op de Postelsedijk en de linde gevonden. Hij staat in een flauwe bocht aan de linkerkant van de onverharde weg rijdende vanuit Bladel richting Postel. Geen schoonheid om te zien en inderdaad lijkt het er op dat de boom in brand heeft gestaan.
Wil ik iets meer weten over Bladel en omstreken dan krijgt Bart Beex een mailtje van mij met een vraag. Barts nieuwsgierigheid is snel gewekt als het iets betreft van heemkunde in deze contreien. Hij schakelde dus gelijk zijn netwerk in en dat leidde tot een hilarische opeenstapeling van feiten, halve waarheden, veronderstellingen en bedenksels. Uit deze informatie heb ik het volgende verhaal gedestilleerd. Eventuele onwaarheden, daar sta ik niet garant voor.

Het feit dat aan de Postelsedijk een oude lindeboom staat prikkelt de fantasie van Fons Roymans, Bladelnaar, archeoloog, streekkenner en erfgoeddeskundige. Een oude lindeboom in een bosgebied duidt vaak op een verdwenen bebouwing. Lindebomen werden immers meestal geplant voor boerderijen of uitspanningen. In 1991 besluit Fons Roymans het achterliggende terrein op te graven. Hij stuit op 'de restanten van een houten waterput met daaromheen talrijke scherven van jeneverkruiken en borrelglaasjes', zoals hij in 1997 beschrijft in zijn boek 'Kempische verhalen'. Een ooggetuige van de graafwerkzaamheden stelt 'dat de wens toch eerder de vader van de gedachte was'. Maar Fons was er heilig van overtuigd dat hier een uitspanning gestaan moest hebben. Hij doopte het met de naam Blaalse hut. In het eerder genoemde boek laat Fons zijn creatieve geest de loop en legt vrijelijk verbanden. Hij beschrijft precies hoe de hut er uitgezien moet hebben en vertelt het verhaal dat Zwarte Kaat, Rossen Bruno en al hun trawanten hier meerdere malen verpoost moeten hebben. Ook maakt Fons een tekening van de Blaalse hut.

 

 
De Blaalse hut getekend door Fons Roymans. Uit 'Kempische verhalen' van Fons Roymans, Bladel 1997.

 

Vast overtuigd van zijn ontdekkingen maakte Fons Roymans een houten bord met daarop de tekening van de hut met tekst en uitleg. Hij plaatste het bij de lindeboom. Niet iedereen zag evenveel waarde in Fons zijn veronderstellingen. Korte tijd na plaatsing was het bord in zijn geheel verdwenen. Hij liet het er niet bij zitten en maakte een mooier uitgevoerd regenbestendig bord en plaatste dat opnieuw bij de boom.
Het duurde ditmaal wat langer, maar in 2002 werd het tweede bord finaal aan flarden gereden door een groot landbouwwerktuig.

    
Uit De Trompetter van 8 november 2002. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.

Fons Roymans geeft het op. Zijn theorie over de Blaalse hut wordt door de meeste mensen
niet serieus genomen. Boze tongen beweren dat Fons alleen maar een slaatje wilde slaan uit het geheel. Mogelijk zelfs de herberg wilde herbouwen en toeristisch uitbaten. Daarmee ontkenden zij de feiten en miskenden zij een rasverteller. Fons, teleurgesteld, deed er het zwijgen toe. Die wel geïnteresseerd waren in wat hij te vertellen had, konden niet meer bij hem terecht toen hij een aantal jaren terug een hersenbloeding kreeg. Begin 2007 is hij overleden. Rest wat door hem aan het papier is toevertrouwd.
De linde zal het in het vervolg zonder bord moeten doen.
Wat nu rest is een rommelige lindeboom. Half uitgehold door eerdere brandstichting. Zwarte Kaat en Rossen Bruno weten beter. Die hebben menige borrel gedronken met als uitzicht deze lindeboom.

Met dank aan: Bart Beex en Frank van Ham.