De moerascipressen van de Visitandinen

Aan Bisschop Zwijsenstraat in Tilburg ligt het voormalige klooster van de congregatie van de Visitandinen. Aan de achterzijde lag voorheen een ommuurde kloostertuin. Hierin zijn in het prille begin van de 19e eeuw bomen geplant, waaronder ook enkele uitheemse. Zo stonden er o.a. twee moerascipressen. Een boomsoort die niet zo veel voorkomt in ons land. Zeker niet met een omvang als deze twee exemplaren.

De voormalige kloostertuin zou in 1994 grotendeels moeten verdwijnen voor de bouw van het kunstcluster. De gemeente had al in 1991 besloten in het bestemmingsplan dat o.a. de twee cipressen behouden dienden te worden. Ze kregen de hoogste beschermingscategorie. In 1994 ontdekte een attente PVDA wethouder dat er opeens een cipres minder getekend stond op de bouwtekeningen. De buitengevel van het gebouw zou volgens de tekening pal tegen de boom aankomen en voor het gemak had men besloten dat die dan maar gekapt moest worden. Hevige reacties van de buurtraad, politiek en media was het gevolg. Hierop bedacht men een simpele doch doeltreffende oplossing. In plaats het fundament door te trekken door het wortelstelsel van de boom, sloeg men voor en na de wortels een betonnen paal in de grond. Hierop werd een betonnen balk gelegd die diende als vervangend fundament. De boom groeit aldus als het ware onder het gebouw gewoon door. Het is een wat vreemd gezicht, die grote cipres vlak langs de gevel, maar hij heeft het vooralsnog overleefd.

Nu, zomer 2003, dreigt een nieuw gevaar voor de cipressen van de zusters. Door het maken van een diepe bouwput aan de achterzijde van het complex, dreigt er een groot tekort aan water voor de bomen. Het zal me benieuwen of de geplaagde cipressen ook deze aanslag zullen overleven.

Aanvulling 12-11-2013: Helaas. De storm die op 28 oktober 2013 over ons land joeg, heeft de twee cipressen zodanig aangetast dat de toppen er uit vielen en de stammen spleten. Op 31 oktober zijn de bomen gerooid. Een dikke schijf siert nu mijn huiskamer.

Ed Schilders schreef een column in het Brabants Dagblad rond de teloorgang van deze twee bomen.