Inhoud Swanenberg
CUBRA HOME

 

Deze rubriek kwam tot stand onder redactie van Ed Schilders, met medewerking van Cor Swanenberg en uitgeverij Van de Berg (Almere, Enschede).

Copyright © 1991-2017 Cor Swanenberg, Jos Swanenberg, Nelleke de Laat, Michel de Koning, en de op deze pagina genoemde medewerkers en illustratoren & Stichting Cultureel Brabant voor de digitale bestanden.

 

Cor Swanenberg houdt zich al meer dan veertig jaar bezig met publicaties in en over het Brabants dialect. Hij heeft tientallen titels gepubliceerd op dit gebied, vaak in samenwerking met zijn echtgenote, Nelleke de Laat, als illustratrice. Uit zijn omvangrijke oeuvre heeft CuBra met de auteur een ruime digitale bibliotheek samengesteld.

De PDFs kunt u voor eigen gebruik downloaden door op het -icoontje te klikken.

Grotere versies van de omslagen kunnen geopend worden door op de afbeelding te klikken.

 

2020

Brabantse humor

Met illustraties van Nelleke de Laat

Stichting Brabants

978-90-70545-59-8

Dit bestand is inclusief een totaalindex van Persoons- en plaatsnamen en muzikanten en muziekgroepen.

Voor de aparte indexen klik hieronder een ikoon

Personen

Muziek

Plaatsnamen

Schik. Is dat typisch Brabants? Taalkundig in elk geval, want onversneden dialect voor 'plezier'. Maar dat niet alleen. Brabanders maken ook graag plezier. Neem hun gevoel voor humor; vaak gericht op zichzelf, maar soms ook op de ander. Vooral als het een autoriteit betreft, zoals de kerk of de lokale overheid.

In het boek Brabantse Humor zijn ruim 130 schrijvers, dichters en zangers in de streektaal uitgelicht die de afgelopen honderd jaar de Brabantse spot hebben gedreven; van A.M. de Jong en Jan Naaijkens tot Wim Daniëls. Van elke kunstenaar treft u een korte levensbeschrijving aan en een humoristisch verhaal, gedicht of liedtekst in dialect. Brabantse Humor is daardoor niet alleen een prachtig naslagwerk, maar vooral een boek waarmee u schik kunt hebben.

2010

Tenblakke trilogie deel 1

 

Van hemels licht en hellevuur

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

978-90-5512-323-0

 

Van hemels licht en hellevuur verscheen voor het eerst in 1978, en in herziene uitgave in 1988. In 2010 verscheen de definitieve herziene uitgave van de gehele trilogie.

De trilogie beschrijft een tijd waarin de vogel der jeugd vliegt en is autobiografisch. Het werk is opgebouwd uit een collage van herinneringen aan een verdwenen stuk Brabant. De lezer ervaart de blije en droevige momenten in het alledaagse leven van een kind, een puber en een adolescent.

De trilogie begint vlak na de Tweede wereldoorlog en eindigt in 1960. De slotzin luidt: Wij woonden niet meer op Tenblakke, maar het gehucht zou voor altijd in ons blijven wonen. 

Van hemels licht en hellevuur is een collage van prille jeugdherinneringen. In deze terugblik op een verdwenen stuk Brabant. De koninginnepages, meikevers, leeuweriken en wielewalen waren nog vertrouwde verschijningen in het gebied Tenblakke bij de hei. Die armzalige hoek met zijn primitieve voorzieningen kreeg ooit de denigrerende naam Tiejnhutte.

De lezer ontmoet bijzondere mensen zoals Beer Bukskes, Drika Pčk, buurman Jčntje d’n Bčls, Jan Sjooman, Toonia Tijl, Hannus Hen en Mies Kiep, Bartus Brokkenbartali en de Gurtjes en de Heijmansen. Voetbal, wielrennen en motorsport bezorgen afleiding in het saaie bestaan.

2010

Tenblakke trilogie deel 2

 

Van oorlog, overvloed en onvrede

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-325-4

Van oorlog, overvloed en onvrede speelt zich ten dele af op de Kruisstraat en in Oss. Het gaat vooral over de puberteit. Al heeft de ik-figuur de Tweede Wereldoorlog, waarin hij geboren werd, niet bewust meegemaakt, toch heeft die periode een geweldige impact op het leven in de jaren veertig en vijftig. Het authentieke verhaal van de vreselijke executie op Maria Oord na Dolle Dinsdag is onvergetelijk. De armoe van de naoorlogse periode maakt geleidelijk plaats voor groeiende welvaart met tamelijk uitbundige feesten. De verwezenlijking van het ‘onmogelijke meesterschap’ dat de hoofdpersoon nastreeft, blijft een belangrijk gegeven. Alleen dankzij hoge cijfers en een studiebeurs kan hij zijn doel bereiken.

2010

Tenblakke trilogie, deel 3

 

Het land van de leeuwerik

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-326-1

Het land van de leeuwerik, deel 3 van de Tenblakke trilogie, beschrijft het alledaagse leven van een leerling van de kweekschool. De oude thuisplaats is opgekocht en heeft plaats gemaakt voor de paviljoens van De Binkhorst. De mensen en woningen van Tenblakke zijn vrijwel allemaal verdwenen. Swanenberg heeft gezocht naar een ongekunstelde manier van schrijven die bij zijn eigen ‘kleine geschiedenis’ past. Veel tijdgenoten zullen hun eigen jeugd erin herkennen met zijn onverharde wegen en gebrek aan machines, met zijn rijke natuur en bijzondere mensen, met veel geloof en kerk. De boeken zijn geschreven met veel realiteitszin, maar zitten ook vol fantasie.

2005

Jikkes merante!

 

pentekeningen: Nelleke de Laat

 

Adr.Heinen, Den Bosch

 

90-70706-09-1

Heruitgave: Kempen Uitgevers, 2005

 

De naam van Christus wordt nogal eens vervormd in basterdvloeken. De uitroep Jikkes merante hoort in diezelfde sfeer thuis. Maar hoe komt Jezus aan die achternaam? Dat gegeven heeft Cor Swanenberg jarenlang geďntrigeerd. Per toeval kwam hij via een Portugese kaart tot de meest waarschijnlijke oplossing.

Jikkes merante werd de titel van een prachtig oer-Brabants boek waarin tal van spreuken van onze voorouders aan de orde komen. Ze worden vergeleken met andere dialecten en talen, waarbij het Meierijse dialect (vooral van Rosmalens‑Berlicumse oorsprong) aan de basis staat. Vergelijkingen worden er vooral getrokken met de geschriften van andere schrijvers die zich hebben beziggehouden met hun Brabantse dialect.

De meeste van de gebundelde stukjes verschenen als column in verkorte versie in het culturele tijdschrift Brabantia, jaargangen 1988, 1989, 1990. De schrijver heeft zichzelf de opdracht gesteld voor elke alfabetletter een kernwoord te zoeken, beginnende bij de aardappel en eindigend bij  zeispreuk en zunt. Zodoende worden de Brabantse spreuken thematisch belicht. De onmogelijke letters zijn vervangen door woorden beginnend met een letter uit hun nabije omgeving. Uiteindelijk bleken er meer dan genoeg thema's te zijn.

1991

De Blankboom

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgever: Drukkerij Jan van Laarhoven B.V., Tilburg, 1991

 

ISBN: 90-72738-02-0

 

In het Nederlands geschreven novelle. Het verhaal speelt zich af op en rond de Hoge Heide bij Rosmalen en bevat veel autobiografische elementen. Het verhaal van de jonge Gee en de oude Gerk bevat jeugdvisioenen vol zondig bloot.

 

 

1991

Heddet al geheurd

 

Illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgever: Eburon, Delft, 1991

 

90-5166-235-1

 

Heddet al geheurd (van Dree de Kapper) is een bundel korte verhaaltjes in dialect over de actualiteit binnen de Noord-oost-Brabantse regio, die Swanenberg samenstelde vanuit zijn fictieve kapsalon bij Omroep Brabant. Zijn radiobijdragen waarin hij de actualiteit humoristisch ‘schoor’ onder lunchtijd op vrijdag hoorde bij een welkome afsluiting van de week op de provinciale radio. Behalve de radiobijdragen zijn ook sterke kappersverhalen opgenomen, want er werd zelden zoveel gelachen als bij de dorpsbarbier.

Eerder verscheen met hetzelfde thema De spiegel van Dree de Kapper en later volgde de bundel Dree Drie ‘Oot kwaffuur’.

1992

Brabant That Is Another Cup of Tea

Met André Riether

Uitgever: Eburon, Delft, 1991

90-5166-124-X

For ages Brabant people have been in love with that

aromatic brown fluid, coffee. It makes them chatty and

linger a longer while. And for many other reasons it

makes sense to distinguish Brabant and Holland.

Maybe you will come to the conclusion that Brabant

people are different, just like other people. But that's

another cup of tea.

André Riether wrote articles for several Brabant and

Limburg newspapers. He published some books, i.a. on the Venlo-dialect and on sports-journalism. 

1993

Beroepen op z’n Brabants (2e druk)

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-014-6

Eerder verschenen bij Eburon Delft in 1989.

 

Beroepen op z’n Brabants is de neerslag van Swanenbergs werkzaamheden voor De Sleutel en Oost-Brabant. Hij had daarin een vaste rubriek Dinger van vruger. In eigen moedertaal en met humor schreef hij vooral over de vaklieden van vroeger. Honderd beroepen passeren kort de revue met steeds een toepasselijke pentekening van Nelleke de Laat.

 

 

1994

 

 

Goeien aard

Loflied op de Brabantse keuterboer

 

Omslag en pentekeningen Nelleke de Laat.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-032-4

 

 

Goeien aard is een boek over het boerenleven in Noord-Brabant.
Dit werk biedt tal van serieuze en humoristische gegevens. De opbouw verloopt volgens de levenslijn van de wieg tot het graf.
De auteur heeft daarbij gebruik gemaakt van eigen werk maar ook van citaten van collega-schrijvers en liedjeszangers uit de Brabantse provincie.
Zonder de gedichten, de liedjes en het proza van deze mensen was dit boek nooit geworden wat het is: een monumentje voor de Brabantse keuterboer.

 

1994

Vlinders bij de vlam

 

Illustraties: Nelleke de Laat

 

Het Noordbrabants Genootschap, 's-Hertogenbosch, 1994

 

90-70814-72-2

 

Vlinders bij de vlam is een in het Nederlands geschreven oorlogsnovelle die zich afspeelt in het gebied van de Corridor door de provincie Noord-Brabant. De titel verwijst naar het gevaar voor het verzet. De auteur laat het verhaal vooral spelen binnen een derde klas gymnasium van het Brabant College. Uit eigen ervaring weet de schrijver hoe moeilijk het is voor de jeugd om zich in te leven in datgene, wat hun grootouders beleefd hebben. De oorlogstijd met zijn schaarste, angst en gruwelen zijn voor de hedendaagse jeugd nauwelijks voorstelbaar.
In dit boek zijn de historische feiten en wetenswaardigheden rond de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding op verantwoorde wijze verwerkt.

 

1995

't Brabants ketierke

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat.

Portrettekeningen: Gurt Swanenberg.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-037-5

 

Een bundel Brabantse ketierkes buurt die Cor Swanenberg op Omroep Brabant Noord-Oost wekelijks vertolkte aan het eind van de vorige eeuw. Het radiorubriekje behandelde vooral musea, straatnamen, gebruiken en publicaties op gebied van de Brabantse taal. Voor de auteur was de rubriek er vooral om aandacht en gehoor te geven aan de eigenheid en daarom stond het dialect steeds voorop.

1996

 

 

Brabantse blomme

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede.

 

90-5512-051-0

 

Dees buukske is 'n bundelke dichjes over bluumkes ůit Brabants aauwen boerrenhof. In ons geval laag dieje wčrmen tuin in Rósmňlle. De včrsjes moesse klčin čn kompakt zen. D'r is gin verschil gemakt tusse taam en wild, tusse sierblom of bocht, tusse blomme, vruchte čn beum. Ok bosse, beum čn bumkes kommen ummers alle jorre wir tot bloei.
We plukten in siertuin čn moeshof. Wij zochten čige blommename in ons uurste moedertaol čn zoo zen we gekomme tot dees in 't wildeweg geplukt buske Brabantse bluumkes ůit de Meierij. 

1996

Čige grčij

 

I.s.m Jos Swanenberg 

 

Omslag: Nelleke de Laat 

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-293-6

 

In dit boek zijn tal van Brabantse gekristalliseerde wijsheden vergaard en verklaard. De spreuken zijn vooral opgetekend in de Noord-Meierij.
Met name Rosmalen, Berlicum, Den Dungen, Nuland en Vinkel vormden de bakermat van deze 'zinrijke gezegdes'. Opvallend veel humor onderstreept het relativerend vermogen van de Brabantse sprekers. 

De oogst overziend is er opvallend veel gebaseerd op d’n boer. De landman wordt van alles in de mond gelegd en hij is waarschijnlijk met de vrouwelijke tegenhanger ’t wefke wel topscorer bij de zeispreuken.

Čige grčij zou getypeerd kunnen worden als een woordenboek van een Noord-Meierijs regiolect.

2000

Vergee:te grčij

 

Met Jos Swanenberg.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-0391

Zoals de titel al aangeeft, bevat deze uitgave aanvullingen op Čige grčij (1996).

1997

 

 

Zo de dingen gingen

 

Omslag Nelleke de Laat.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede.

 

ISBN: 90-5512-067-7

 

Gebruiken in de Meierij (Nederlands en dialect)

Brabants dagboek in duplo. ‘Veel van vroeger lijkt goed voor later...’ Deze wijsheid spruit niet voort uit nostalgische overwegingen, maar veeleer uit de behoefte onze voorouders en medemensen beter te leren kennen. De oorsprong van dit boek ligt in een verzoek om een stuk te schrijven over feesten in Brabant. In die tijd werden van dag tot dag wetenswaardigheden genoteerd en dat heeft geleid tot het idee voor een 'dubbel dagboek'.

 

1998

Brabantse beestjes

met Jos Swanenberg. Omslag en illustraties: Nelleke de Laat en Gurt Swanenberg

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

90-5512-080-9

In Brabantse beestjes worden diernamen uit de dialec­ten van het gehele Brabantse dialectgebied opgevoerd. Het gaat dus niet enkel om de dialecten van Noord‑Brabant, maar ook om die van de Belgische provincies Antwerpen en Vlaams‑Brabant. Om dat bij de gevonden dialectwoorden graag vermeld wordt waar ze precies uit het Brabantse dialectgebied vandaan komen, wordt gebruik gemaakt van streekaanduidingen, tenzij woorden typisch voor een of een paar plaatsen zijn. Om dit boekje een iets ludiekere sfeer te geven zijn er persoonlijke herinneringen (uit de oostelijke Meierij) en speelse dialectgedichtjes toege­voegd. Brabantse beestjes is een familieproject: vader en oudste zoon Jos schreven de teksten en moeder Nelleke en jongste zoon Gurt creëerden de illustraties.

1998

Shakespeare in vier

Geďllustreerd door Nelleke de Laat

Uitgeverij Van de Berg Enschede

90-5512-081-2

Bundel bloemcitaten van William Shakespeare, vertaald in het Brabants, het Nederlands en het Duits door Cor Swanenberg.
Na het succes van A bouquet of Shakespeare een logisch vervolg voor de schrijver die leraar Engels en Duits is en hier zijn beroep en hobby verenigde.
2000

De Brabantse koffietafel

 

Nelleke de Laat, co-auteur.

 

Illustratie omslag: Nelleke de Laat.

Met tekeningen van Wilma Bechtold-Vrijbergen

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-096-3

 

Recepten en anekdoten rond een traditionele dis. (Een aantal zijdelingse aspecten belicht die verbonden zijn aan de koffietafel en zijn gerechten.)

De koffietafel was van oorsprong begrafenis gebonden. De naaste familieleden en vrienden werden genodigd op een broodmaaltijd na de lange ceremonie in de kerk en op de begraafplaats. De maaltijd moest de gasten, die destijds vaak te voet kwamen, sterken voor de lange terugweg. Voor de nabestaanden was de koffietafel de psychologische opvang voor verwante en bevriende gasten. De begrafenismaaltijd gaf troost en goed gevoel. De saamhorigheid werd versterkt. Geen wonder dat deze koffiemaaltijd in Noord-Brabant ook wel als ‘begrafenisfeest’ aangeduid werd.

 
2002

Lachen om het leven

 

Illustraties + omslag: Nelleke de Laat

 

Tilburgse prenten: Cees Robben

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-148-9

’Lachen over de dood’ verscheen eerder als afzonderlijke bundel bij Uitgeverij van de Berg en werd in dit boek licht gewijzigd en uitgebreid opgenomen. De hoofdthema’s zijn geboorte, huwelijk en dood. Vooral de humor die hiermee van doen heeft en relativeert, is bijeengebracht. Een oer-Brabants boek is het eindresultaat.

 

2003

Wiej wč bewaort diej he' wč(Leeswoordenboek in Meierijs dialect)

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-163-0

Herziene, verbeterde en uitgebreide uitgave. ’Wiej wč bewaort’ verscheen voor het eerst in 1986 en beleefde twee herdrukken. Op dit boek volgden drie delen: ’Diej he’ wč’, ’Zin ’t wefke’ en ’En ze waar al 80 jaor maagd’. Ook die volgende delen werden herdrukt. Bij de laatste delen werd besloten om de herdruk te comprimeren tot een heruitgave van twee delen: 1. ’Wiej wč bewaort diej he’ wč’ en 2. ’Zin ’t wefke en ze waar al 80 jaor maagd’. Deel 3 en 4 gingen dus ook samen. Dit is de herziene samenvoeging van deel 1 en 2.

2004

Brabantse Kčrst (3e druk)

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

973-90-5512-074-1

 

Anekdoten, artikelen, gedichten, liederen, sprookjes en verhalen over Sinterklaas en Kerstmis in Noord-Brabant.

Swanenberg treedt al meer dan twintig jaar op met Brabantse kerstverhalen, -liedjes en –gedichten. Elk jaar weer maakt hij nieuwe teksten voor de kerstshows die hij met Henk Verhagen en Annelieke Merx verzorgt. Hij maakte een selectie uit zijn kerstvoorstellingen. Behalve verhalen en gedichten staan er ook Brabantse zangteksten in die Swanenberg schreef voor Annelieke Merx, Lya de Haas en Marie-Christien.

De dialectteksten zijn zeker niet altijd puur stichtelijk, wel bijna steeds humoristisch.

2004

West-Brabantse streekwoorden

 

Met M. de Koning.

 

Met illustraties van L.E.O. Faes

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-198-3

 

Het mag bekend verondersteld worden dat er een enorme taalschat aanwezig is in de dialecten en
regiolecten van Nederland. Het is nog altijd een betrekkelijk onontgonnen gebied en het is hoog tijd en heel goed dat er eindelijk wat meer aandacht komt voor de streektalen.
Het bloemrijke taalgebruik schittert vooral in de spreekwoorden en gezegden die onder het volk leven.
In de Streekwoorden-reeks wordt u een proefje geboden van veel uiteenlopende regio's.
De Streekwoordenboekjes bieden een impressie van de taal van een bepaalde streek. Als u de moeite
doet, ze te lezen, wordt u beloond met een gulle lach.
 

 

2005

Dividivi en stamppot

Taalkundige bespiegelingen tussen Europa en de Nederlandse Antillen.

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-221-1

 

Gedurende de jaren 1990, 1991 en 1992 verzorgde Cor Swanenberg een min of meer vaste bijdrage aan Ńapa, de zaterdagbijlage van Amigoe, de Nederlandstalige krant van Curaçao. De rubriek bestond vooral uit taalkundige stukjes waarbij Nederlands, Duits, Engels, Frans, Portugees, Spaans en Papiamento vergeleken werden en gezocht werd naar de oorsprong van woorden. ‘Wat woorden ons zeggen’ heette de rubriek een tijd lang, maar omdat er toch ook al gauw aandacht besteed werd aan spreuken, zegswijzen en verhalen werd deze titel minder toepasselijk. Bovendien werd de actualiteit door het jaar heen gevolgd en werd er aandacht besteed aan de gebruiken rond carnaval, aprilgrappen, Pasen, Pinksteren en vooral Kerstmis en Nieuwjaar.

2006

Doar hedde hum wer

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-257-8

 

Uit de herschreven, wekelijkse columns in De Brug werd de selectie voor dit boek zo samengesteld dat er weer een ruim jaar rond ging. Maatschappijkritisch en met humor worden de avonturen van Klaas en Bčt en hun vaste vrienden Tien en Ant beschreven in het dialect van de Meierij.

 

2006

Mi de muziek mee

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

90-5512-234-3

 

Bloemlezing van de Brabantsegedichte čn liedjes van Cor Swanenberg.

Voor deze bloemlezing is gekozen uit het dialectdichtwerk van Cor Swanenberg van de laatste dertig jaar. Dat houdt in dat er gedichtjes uit Krčk wč'k wó, Boerrejonges Krintemik, Dur de bank hene, Brabantse Blomme en Brabantse Beestjes, uit Lachen om het leven, maar ook recentelijk geschreven, niet eerder gepubliceerde gedichten en liedjes in staan.

Er moest gekozen worden uit een kleine honderd liedjes, waarvan er veel ooiot begonnen als gedicht.

Ook uit deze liedteksten is een keuze gemaakt voor opname in dit boek en een ruim twintigtal is vastgelegd op de bijgaande cd: Mi de muziek mee!

2006

Ze is wčl ’n zonde wčrd...
Honderd Brabantse spreuken vergaard,
vertaald, verklaard en verbeeld.

Cor Swanenberg & Nelleke de Laat

2e druk

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

973-90-5512-248-6

 

Vurraf
We he’n ’n keus gemakt ůit de wilde van schón Brabantse
spreuk. ’t Is mar ’n haandvol ůit ’n maandvol, zoogezeed.
We he’n vur ons gevuul ’t belangrijkste woord ňngehaauwe um ze alfabetisch op mekare te laote volge.


Vooraf
Hier is een keuze gemaakt uit het rijke arsenaal van
Brabantse spreuken. Het is slechts een handvol uit een mandvol om zo te zeggen.
De volgorde is alfabetisch bepaald via het belangrijkste woord voor de betekenis van de spreuk. (Meestal is dat het eerste zelfstandig naamwoord, soms prevaleert een andere woordsoort).

2008

Bij wijze van spreuken

 

Met Jos Swanenberg.

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-293-6

 

We spreken in dit boek van spreuken en maken geen onderscheid tussen spreekwoorden, uitdrukkingen en zegswijzen. We weten wel dat spreekwoorden algemene wijsheden bevatten, in de tegenwoordige tijd staan en geen variatie verdragen. Ook is ons bekend dat uitdrukkingen vaste woordgroepen zijn en dat zegswijzen vaak een persoonlijk oordeel geven en volop kunnen variëren, maar wij hebben dus gekozen voor spreuken, zoals we dat ook al meer dan twintig jaar doen in de Brabantse Spreukenkalenders. Spreuk wordt overigens simpel gedefinieerd als 'zinrijk gezegde'.

2008

Op goei gevuul

Vormleer van de Meierijse dialecten.

 

Met Jos Swanenberg

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-293-6

 

Het is wonderlijk dat dialectsprekers een heel vast systeem met ingewikkelde regels en onregelmatigheden hanteren. Niemand heeft hun deze grammaticale regels expliciet aangeleerd en toch worden ze bijna feilloos toegepast. Het lijkt eerder op gevoel te gebeuren dan dat er sprake is van denkwerk. Zo weet een dialectspreker bijvoorbeeld intuďtief dat woorden als tafel, deur, raam, zon, plant vrouwelijk en bak, stoel, boom mannelijk zijn. Verkeerd gebruik van het woordgeslacht ligt heel gevoelig en irriteert.
De belangrijkste regels van de vormleer van het Meierijs zijn in dit boek te vinden.

Goed is het dat daarbij ook vaak over de schutting van het eigen dialect gekeken is.

2009

’t Hoef hier nie gčkker te worre

 

Omslag en illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-308-7

Een bundel vooral vrolijke dialectverhalen samengesteld uit de deels herschreven, wekelijkse columns in weekblad De Brug. Er wordt weer volop gefietst door het Brabantse land door de hoofdpersonen Klaas en Bčt en hun vaste vrienden Tien en Ant.

 

2009

 

Nou houdoe dan

 

Authentieke foto’s uit archief auteur.

Nelleke de Laat, Frater Vincenzo, Thé v.d. Biezen, Jan Steenbergen, HKV Nuwelant.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-303-2

Deejs is 't buukske van ons aauw lůi, Piet Gurtjes čn Han Heijmans. We hebbe al verskčije kirres 'n stuk over onze vňdder čn ons moeder geskreejve in 't Neederlands, mar 't boek over ons aauw lůi moes toch vurral in hullie čige taol geskreejve worre. Dč waar ummers de taol die onze vňdder čn ons moeder sprake; de taol die bé hullie hurde! 

Van d'n andere kant zón we wčl gčire hebbe dč veul minse 't kosse leeze čn vandaor dus ok ’t Neederlands d’rneeve. De hil ginnerasie van ons aauwers is vort ůit de wirreld. Čs ze nog leefde, ware ons aauwers de honderd al dik gepasseerd...

Umdůrrum 'nou houdoe dan'.

 

2010

Daor stňdde dan mi oew zweetvoewte

 

Illustraties: Nelleke de Laat

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-324-7

Herziene uitgave van de bundel die voor het eerst verscheen in 1992.

100 vooral humoristische Brabantse spreuken, geďllustreerd met pentekeningen.

 

 

 

2011

Streek & taol Oost-Brabant

 

Met prenten van Jan van Rijthoven en Kees Wouters.

 

Uitgeverij Van de Berg Almere Enschede

 

978-90-5512-353-7

Vur de samestelling van dees boek hebbe we vurral ok geput ůit růim twentig jaorgange van d’n Brabantse Spreukekalčnder. Daorbé is natuurlek gekoze vur d’n Óst-Brabantsen inbreng. We zegge důrrum dank ňn alle inzčnders čn zegslůi. Ok hebbe we nog spreuke gekoze ůit ons irder buukskes Zin ’t wefke…, Lachen om het Leven, Daor stňdde mi oew zweetvoewte, Ze is wčl ’n zonde wčrd čn ůit ons ‘miste(r)wčrk’ Bij wijze van spreuken. Vanzčlfspreekend is d’r ok wer heel veul neij grčij verwerkt.
Wij kieze wer vur d’n tčrm ‘spreuken’, zoowčs we dč ok al 25 jaor doen vur d’n Brabantse Spreukenkalender. We make dus gin verskil tusse spreekwoorde čn zegswijze, mar kieze simpelweg vur ‘zinrijke gezegdes’ zoowčs ze spreuke wčl definieere.

Begin van de pagina

Inhoud Cor Swanenberg

CuBra Home