Plotseling valt het je op. Het donkerbruine leder van de boekband heeft een enigszins zwarte gloed gekregen. Je neemt het boek van de plank, en strijkt met de rug van je hand over de rug van het boek. Warempel: baardstoppels.

Met andere woorden: moeten boeken die een lederen band hebben met enige regelmaat geschoren worden? En zo ja, moet dat dan elektrisch gebeuren of mag het ook nat?

Het antwoord is, uiteraard, ‘nee’. Ik zou me de vraag ook nooit gesteld hebben als ik enige tijd geleden niet een fotokopie had ontvangen van een knipsel uit een Engelse krant, de Weekly World News van 29 augustus 1995. De verontrustende kop boven het artikel roept: ‘Book made of human skin is growing real hair!’ ofwel: ‘Haargroei op boek in mensenhuid!’

Dan ga je twijfelen. Het staat immers in de krant, en eerlijk gezegd: het lijkt me ook wel leuk als het wáar is. De enige keer dat ik zelf ooit een boek in handen heb gehad dat gebonden was in leder van mensenhuid, kon ik inderdaad een huidachtige structuur waarnemen met duidelijk zichtbaar de plaatsen waar vroeger de haartjes gestaan hadden.

Het desbetreffende boek wordt ook afgebeeld in de Weekly World News, overigens zonder dat enige haargroei zichtbaar is. In de tekst komt een zekere Gareth Jenkins aan het woord, een conservator van het museum waar het boek bewaard wordt. Heel betrouwbaar allemaal. Jenkins: ‘Het is erg griezelig. Je kon altijd al de stoppels voelen die er in de negentiende eeuw op gegroeid zijn, maar een paar weken geleden stelde ik vast dat het haar langer en zachter werd. Het lijdt geen twijfel dat er weer haar groeit op het boek.’

Ik kende het. Het is een van de legendarische boeken ‘relegatum de pelle humana’, gebonden in mensenhuid. In dit geval in de huid van een moordenaar, William Corder. In Engeland zijn er minstens nog vier van zulke moordenaars; ze heten George Walton, George Cudmore, John Horwood, en William Burke. Allemaal ter dood veroordeeld en na hun dood gevild voor looier en binder om de boekband te worden van hun eigen processtukken.

Ik kreeg het krantenknipsel van een kennis, Peter Burger. Zijn meest recente boek heet De gebraden baby (in karton gebonden). Het boek bevat ‘sagen en geruchten uit het moderne leven’, en zo’n behaarde boekband behoort tot dat leven. ‘Niet zo'n betrouwbare bron,’ schrijft Burger me over de Weekly World News. Is dat zo? Wie weet wat voor genen en kiemen in zo'n moordenaarsvel achterblijven door onervarenheid van de leerlooier?

Dus bel ik op naar het museum in Bury St. Edmunds, waar Corder ongeschoren op de plank staat: Moyse's Hall Museum. Meneer Jenkins? Die werkt hier al lang niet meer. Ik moet mevrouw Blake hebben. Nee, die is er nu ook niet.

Na twee weken krijg ik van mevrouw Blake antwoord op mijn brief. ‘Geachte heer Schilders, dank u voor uw brief over het boek dat in de huid van Corder gebonden is. Ik moet u meedelen dat er geen haar groeit op het boek.’

Burger noemt de verspreiding van dergelijke geruchten en moderne griezelverhalen ‘het verhaalvirus’. Hij schrijft: ‘van tijd tot tijd zijn ook de massamedia onbewust gastheer van het verhaalvirus.’ Welnu, dit lijkt me een goed voorbeeld van zo'n tijd. Mevrouw Blake voegt er nog aan toe: ‘Gareth Jenkins dacht dat het wel leuk zou zijn zo'n verhaal te verspreiden.’ En alsof ze wil benadrukken dat het Museum not amused was door het bericht, schrijft ze dat het bericht uit augustus dateert, en dat Jenkins al vanaf januari niet meer aan Moyse's Hall verbonden is. Maar, mijnheer Schilders, schrijft ze met de buitengewone hoffelijkheid van de Engelsen, er zijn nog andere interessante dingen in het museum. Een haarlok van Mary Tudor bijvoorbeeld. Misschien wil ik daar eens een keer over schrijven?

Dat lijkt me niet, tenzij er op het haar van Mary ondertussen een boek is gegroeid.