CuBra

Print deze Pagina

Deze columns verschenen oorspronkelijk in het Brabants Dagblad

Ed Schilders
Willem de Kooning in museum De Pont

TILBURG PLUS DONDERDAG 23 NOVEMBER

Souvenir

Ed Schilders

In de Goirkestraat moest ik in de late dinsdagmiddag even schuilen om de hagelbui voorbij te laten trekken, maar toen brak de laagstaande zon toch weer door met een prachtig herfstlicht. Dat kwam goed uit, want ik was op weg naar Museum De Pont, waar ik het werk van Willem de Kooning wilde gaan bekijken, en in het bijzonder zijn schilderij ‘Rosy Fingered Dawn at Louse Point’. De ‘Rozenvingerige dageraad bij Louse Point’. Het is een van De Koonings beroemdste werken. In 1964 werd het door Edy de Wilde aangekocht voor het Stedelijk Museum in Amsterdam, en nu hangt het tijdelijk dus zowat bij u om de hoek. Maar er was nog iets. Ik had wat goed te maken.

In 1980 waren mevrouw Schilders en ik in New York, en daar, in Brooklyn Heights, bezochten we een paar keer Robert en Lisl Jonas. Robert was tot aan zijn pensioen grafisch ontwerper geweest, en ik was geďnteresseerd in zijn boekomslagen uit de jaren ’40 en ’50. Wat bleek? Toen Jonas nog student was, had hij onder andere een baantje als etaleur in een schoenenzaak. In die winkel ontmoette hij voor het eerst Willem de Kooning. Ze bleven vrienden.

Ik hoor het Jonas nog zeggen. ‘Als je wilt, Ed, kan ik Bill de Koening wel eens vragen of je langs kunt komen. Hij heeft een mooi atelier in East Hampton, op Long Island.’ Bill de Koening: de Amerikaanse naam van en voor Willem de Kooning. In 1980 was hij al overal ter wereld een superster, behalve in zijn geboorteland. Bob Jonas dacht natuurlijk: ‘Hier zit een jongeman uit Tilburg aan Lisls lasagna, en hij zegt dat Tilburg een uurtje bezuiden Rotterdam ligt. Bill de Koening is in Rotterdam geboren, dus waarom zou ik die twee niet met elkaar in contact brengen?’

East Hampton heeft een prachtig strand. De Kooning bouwde hier zijn huis en atelier omdat het landschap en de zee, zoals hij zei, ‘op Nederland lijken’. Maar mooier is nog Louse Point, een kilometer of vijf verderop. In de late namiddag mocht De Kooning daar graag naartoe fietsen met als enig doel daar het licht van de ondergaande zon te zien. En soms dus ook de dageraad. Maar dat rozenvingerig ochtendgloren heb ik nooit in het echt gezien. Het was 1980, en ik had nog nooit gehoord van Bill de Koening. Ik bedankte Jonas vriendelijk voor het aanbod. Vergeef mij, lezer, deze grote vergissing. Dat had ik dus, 26 jaar later, nog goed te maken, deze week, dinsdagmiddag laat: alsnog op Louse Point staan in Museum De Pont.

En daar stond ik in de duinen van East Hampton in Tilburg. De ‘Rosy Fingered Dawn at Louse Point’ rees op voor mij, die zojuist nog in de hagel van de Goirkestraat had gestaan. Er zijn in De Pont ook enige bronzen sculpturen van De Kooning te zien die ik heel bijzonder vind, maar het allermooist vond ik een heel lelijke houtskooltekening, zonder titel maar wel met een opdracht. Onderaan de tekening schreef De Kooning: ‘To Ed – Bill – Souvenir – East Hampton – de Kooning.’ Wie het niet gelooft, moet in De Pont maar zelf gaan kijken.