Ben Hartman

Ik ben de Dokter Eisenbarth
Leven en werk van een rondtrekkende Duitse plattelandsdokter (1663-1727)

14 - Ontmoeting met Lorenz Heister

In 1701 is Eisenbarth in Frankfurt am Main.

Hier komt het tot een gedenkwaardig treffen tussen de 38-jarige plattelandsdokter en een 17-jarige gymnasiast: Lorenz Heister.

Deze laatste zegt later in zijn biografie dat hij na zijn treffen met Eisenbarth een plotselinge lust bij hemzelf bespeurde om medicijnen te gaan studeren.

Hij zou later een van de uitmuntentste artsen worden en een baanbreker van de moderne chirurgie.

Heister beschrijft ook dat beroemde, rondtrekkende artsen en operateurs Frankfurt bezochten waaronder de toenmalige zeer beroemde doktor Eisenbarth.

Eisenbarth woonde vaak in het ouderlijk huis van Heister: het pension ‘Zur Stadt Darmstadt’.

Zodoende leerde Heister Eisenbarth wat beter kennen en kon hij zijn werkzaamheden goed observeren.

Heister is een leergierige gymnasiast en kijkt over de schouders van Eisenbarth mee tijdens diens medische ingrepen, die de plaatselijke artsen niet aandurven, zo gecompliceerd zijn ze.

Bedoeld worden kankerbehandelingen, schizis (hazenlip), oogoperaties, breuk- en blaassteeningrepen.

Door dit alles kreeg Heister een enorme bewondering voor zijn leermeester doktor Eisenbarth.

Eisenbarth werd in zijn tijd vaak afgeschilderd als kwakzalver en vooral Lorenz Heister was een vurig tegenstander van kwakzalverij.

Dat beschreef hij in zijn publicatie uit 1753: ‘Wahrnehmungen’.

Tegelijk herinnert Lorenz zich vier operatietechnieken van Eisenbarth die hij gezien had in Frankfurt en die hij omschreef als voorbeeldig.

Heister begint in de universiteitsstad Giessen zijn medicijnenstudie en volgde in 1703 zijn leermeester Professor Moeller naar Witzlar, om nog drie jaar onder diens leiding zijn studie te volgen.

In Wetzlar vond er weer een ontmoeting plaats tussen Eisenbarth en Heister.

Lorenz Heister in Nederland.

Na zijn afstuderen in 1706 reist Heister naar Holland en wordt in 1707 hulparts in het leger tijdens de Spaanse oorlog.

In 1708 promoveerde hij in Harderwijk tot doktor in de medicijnen en gaat anatomie studeren in Amsterdam.

Heister is in 1709 veldarts in het Nederlandse leger en wordt een jaar later, in 1710, tot hoogleraar benoemd met als specialisatie Anatomie en Chirurgie aan de universiteit van Altdorf.(Neurenberg).

In 1719 verlegt hij zijn werkkring naar Helmstedt en blijft daar wonen en werken tot aan zijn dood in 1758.

En als conclusie kunnen we zeggen dat Lorenz Heister in Nederland is geweest van 1707 tot en met 1709.

Professor Dr. Lorenz Heister (1683-1758) schreef talrijke chirurgische studie- en leerboeken.

Na dit intermezzo over Lorenz Heister gaan we weer verder met de chronologie in het leven van Eisenbarth.

Na zijn verblijf in Frankfurt reist Eisenbarth in ditzelfde jaar 1701, naar Gotha, Erfurt en Weimar.

1702:

In 1702 keert Eisenbarth voor een korte tijd terug naar Bamberg waar hij 17 jaar geleden zijn opleiding afsloot bij zijn zwager en leermeester Alexander Biller.

Destijds verliet Eisenbarth Bamberg in 1685.

Dan reist Eisenbarth van Bamberg via Würzburg weer terug naar Altenburg waar in 1702 zijn zoon Christian Friedrich werd geboren.

Korte tijd later besluit Eisenbarth Altenburg te verlaten om met zijn gezin zijn hoofdkwartier op te slaat in Magdeburg.

Hier gebeuren interessante dingen die we uitvoerig gaan beschreven in een speciaal hoofdstuk!