Meesen die jonger zen as sistig die weten echt nie wet donker is. Overal in huis braanden vort lampen of lempkus, dan hedde nog de radio en de tillevisie, zelfs de koelkaast, de vriezer en ut koffieapperaatje, ze hebben allemal lempkus en ut gift allemal licht..

Un strotje kan zò kort of zò smal nie zéén of ur staon wel un paor lantéérnpaolen, tot zelfs in ut gengske aachterom hangen vort lempkus.

Ok un end van un stad of gehucht vandaon, ok daor is ut niemir donker, al die verlichte wegen, un stad of un dòrp geven zonne lichtgloed tegen dun hemel, néé echt donker is ut nergens mir. Zelfs de verst afgelegen boeren hebben vort stróóm, turwéél ze ut vruuger mee un bronólielamp of un kéérs moesse stellen.

De meesen die ur vur dun orlog al waren die weten echt hoe ut is als ut " echt hartstikke donker is "

Nou waren de miste meesen vur dun orlog al nie scheutig mee licht, bij ons thuys, ur waren zeggen en schrééven vééf lichtpunten en één stopcontact, ut liste nog nie eens geäard. Mar in twee fittingen zaat un lamp, in de huyskaomer één van sistig watt en op dun overlóóp een van virtig watt. Ons moeder zee ' om te slaopen hedde gin licht nóódig. En op de plee hoefde ur ok gin lempke bij te hebben, ge vuult wel as ge klaor bent. En oe gat afvegen kunde ok goed in ut donker.

Mee ut stopcontact wiesse de miste meesen nie wesse moessen doen, want unne gewone radio of un schemerlamp die zaagde nie bij gewoon meesen.

Wij hadden zó'n bakkeliete spiekerke van Philips en die was ongesloten op de draoikus van radiocentrale van Boxtel, ik docht degge toen vur twee kwartjes in de week, kond kiezen , drie knaolen, alléén op Zondag dan stond mistal op alle drie de knaolen, de liste mis en 's middags ut lof.

Ut gelóóf was volgens de pastoor ok iets det licht gaaf in de duisternis, mar daor wierde in un donkere kerk niks van gewaor en dieë spieker van Philips gaaf ok gin licht as de liste mis dur de draoikus van de radio centrale wier vurstuurd.

Mar we hadden ut over donker. Echt hartstikke donker wier ut in dun orlog, van onze bezetters de moffen, ur móóg gin stroltje licht nor buyten schéénen, alles mar dan ok alles moes mee zwart papieren rolgordéénen worren afgeschermd, huyzen, kerken, fabrieken, scholen en ok ut ziekenhuys, ur móóg van boven aaf dur de vliegtuygen van de Engelse die over kwamen vliegen, nie gezien worren det ur meessen wonden.

Waren de papieren rolgordéénen uitgerold, dan wier de lamp aongedraaid en vur ut zekere gingde dan buyten nog efkus kééken of ur soms nog ergens un straoltje licht durschéén.

As ge binnen blééft, dan hedde ur wéénig laast van, maar moeste op unne donkere wenteraovond de straot op, dan waarde wir blij as ge héél thuys kwaamt.

Ur reejen gin auto's, as soms is unne auto van de moffen, maar die hadden veur op de koplampen un splitje niet gróóter als de dikte van un pekske vloeikus en daorboven nog un kléén afdakske det zeker nie omhóóg kon schéénen.

As ut echt unne donkere aovond was, dan waren ur mar wéénig meesen die gingen fietsen, trouwens ur waren nie zoveul fietsen mir, de moffen hadden ur ok un hendje van, as ze iemand zagen mee nog un gééve fiets, om ze gauw in beslag te nemen.

Ut was hillemal aanders as nou, toen kreegde un bekeuring as ge mee licht reed en nou ?

Ik denk det nog zó is, want ge ziet ur meer zonder licht as mee licht rijen.

Néé, inplots van un fietsunde natie was Nederlaand un lóópund volk geworrren, efkus tevoet nor Waolwéék op en neer om gruunte mee de haandkéér of unne kreugel haolen was toen mar héél gewoon.

In die tééd zaat ik op de ambacht aovondschool, van de Hasselt nor de ambachtschool on de Spoorlaon was toch nog un gééf endje en vurral as ge ut in dun hartstikke donker moes lóópen. Un paor bussen reejen ur nog, mar alléén overdag en dan op unne houtgasgenerator. Mar al die buspaoltjes, die lantéérnpaolen die gin licht mir gaven, hier en daor nog un lege benzinepomp, die stonden ur nog wel. Ik denk dekse allemal un paor keer gehad heb tot ut in ut vurjaor wir un bietje lichter wier. Mar gewoon op unne donkere wenteraovond, alles om oe heen was gewoon zwart, mee oe haanden vur oe uyt liepte over de straot en dan nog glipte ur aaf en toe un buspoltje tussen oe ermen deur, wegge pas merkte as ge mee oewe kop tegen ut paoltje onknalde.

Onze lieve heer wier nogal is unne keer ferm geroepen op zo'n aovonden.

Ok in de kerk, as ge daor 's wenters nor un vruuge mis ging, ur was alléén licht veur in de kerk bij ut altaar, verder nog un paor lampen mee un sterkte van nie meer as sistig watt.

Mar de kerk had nog un minder lekker iets, ut was er koud, in hil die gróóte kerken braande nog nie één kachel, in ut schamele licht van die paor lempkus was ut net of al die kerkgangers zaten te róóken, want durre aosem krulde as wieróók uyt durre mond.

Toen wier ok nog vlak vur de bevrijding de illetriciteitscentrale dur de moffen opgeblaozen, en ok ut gasfabriek kon toen nie draaien, de miste meessen kropen mar vruug te bed, ut wasser werm en ge had ur gin licht bij nóódig.

Vur ons was de bevrijding nie alléén, ut bevrijd zéén van de moffen, mar we kreegen ok wir licht.

Vur meessen die mee ut woord moffen nie goed uyt de voeten kunnen, wij die dun oorlog hebben meegemokt kenden toen alléén mar moffen, ut was pas jaoren nor dun oorlog det wir Duitsers wieren. Nou denken we nog " Unne vos verliest wel zun haor, mar nie zun streken "

Mar zó donker meude na eigeluk ok nie denken.