|
Of dr. C. H.
Stratz zich echt doctor mocht noemen, durf ik niet met zekerheid
te zeggen. Maar hij was wel een groot deskundige op het gebied
van vrouwelijk schoon. Hoeveel boeken zou hij op zijn naam
hebben staan over dit onuitputtelijke onderwerp? In elk geval
werden sommige titels keer op keer herdrukt in de eerste
decennia van de vorige eeuw. Zelf bezit ik een 16e
druk uit 1904 van Die Schönheit
des Weiblichen Körpers. ‘Den Müttern, Ärzten und Künstler
gewidmet’ staat op het titelblad. Alsof het met vele foto’s
geïllustreerde boek niet op de eerste plaats gekocht werd door
mannen die graag naar blote vrouwen keken. Een soortgelijke vorm
van hypocrisie komen we tegen in de Nederlandse vertaling van De
schoonheid der vrouw bij verschillende rassen uit 1902. Dr.
Stratz – wie kent
zijn biografie? – woonde toen kennelijk al enige tijd in
’s-Gravenhage. ‘De deskundige’, schrijft hij in zijn
voorwoord, ‘zal gemakkelijk de wetenschappelijke kern kunnen
ontbolsteren van hare schaal, en het mij niet euvel duiden, zoo
ik die in een kleurig omhulsel aanbied in dit werk.’
Ik moest
onwillekeurig aan laatstgenoemd boek denken toen ik onlangs een
bezoek bracht aan Ad Willemen. Wie het werk van deze Tilburgse
kunstenaar kent, weet dat vrouwen er een hoofdrol in spelen.
Minder bekend is het gegeven dat hij ook een prachtige
verzameling ansichtkaarten heeft, waar dit onderwerp een
prominente plaats inneemt naast zulke thema’s als ‘ruïnes’
en ‘Tilburg’. Een belangrijk deel van de afdeling vrouwen
heeft betrekking op de niet-westerse vrouw, Afrikaanse
vrouwen in het bijzonder. Diverse ansichtkaarten dateren van
voor de Eerste Wereldoorlog, wat te zien is aan de stempels op
de postzegels die één geheel zijn gaan vormen met de
afbeelding. “Soms zijn de postzegels nog zeldzamer dan de
kaarten”, zegt de kunstenaar. Nee, uitverzameld is hij nog
niet. Maar er komt niet veel meer bij. Zoals je dat zo vaak
hoort over verzamelwaardige boeken en voorwerpen, geldt ook hier
dat de markt grondig afgeroomd is en dat veel materiaal al
‘vast’ zit bij de harde kern. “Er zijn drie grote
verzamelaars in Europa”, zegt Willemen, “maar die twee
anderen ben ik nooit
tegengekomen.”
Voor Brabants
Licht maakte ik een kleine keuze uit zijn papieren harem.
Joep Eijkens
|
