CuBra
Inhoud Devotie- prenten
Inhoud De Croon
Home
Speciale bijdragen
Rijk rooms leven

CuBra rubriek van Gerard de Croon

U kunt reageren

Klik hier om een e-mail te verzenden 

Gerard de Croon

Devotieprentjes in woord en beeld

Elke week op zondag een nieuwe aflevering

Maria - Onze-Lieve-Vrouw van Brabant

Dit prentje roept nostalgische gevoelens op. Het oogt fris en straalt intimiteit uit, maar tegelijkertijd is het een beeld uit een voorbije tijd.

Ik kon aanvankelijk geen aanknopingspunt vinden om de tekst in de banderol te kunnen thuisbrengen en ook de voorstelling in zijn geheel leverde vragen op. De eretitel Onze Lieve Vrouw van Brabant was me onbekend en ik kon hem ook nergens vinden.

Is dit een afbeelding van een bestaand Mariabeeld? Is het een vriendelijke uitvoering van het beeld van de Zoete Lieve Vrouw van den Bosch in de Sint Jan?

Allerlei elementen doen denken aan een Brabant dat overdekt is met kerken en kapellen die nog volop in functie zijn. Welke kerken zijn afgebeeld? En is de kapel rechts een echt bestaande kapel?

De natuur komt tot bloei. Bomen en planten tonen een pril groen. Het is overduidelijk lente. Is deze scène te situeren ergens in de Meierij ? Kortom een puzzel.

 

Dan de achterkant maar eens bekeken. Geen vermelding van de publicatiedatum, wel een nihil obstat van A. Vingerhoets. Deze bisschoppelijke censor blijkt in 1932 een boekje over St. Donatus goedgekeurd te hebben en in 1946 een boekje over St. Willibrordus.

Zal het prentje stammen uit de jaren veertig van de vorige eeuw?

 

Tijd om naar de tekst van het lied op de achterzijde te kijken en te zoeken naar de oorsprong. En warempel … op onze geliefde Cubrasite staat het Lied van de Brabantse eer te lezen. ( Zie afb. 3) Het blijkt een tekst plus afbeelding te zijn die ingezonden was door Karel de Beer- schrijver van het Tilburgse Bijnamenboek en winnaar van de Grote Tilburg Quiz- die het lied blijkbaar geschikt achtte om mee te dingen naar de titel van Brabants volkslied. Karel vond het in een gedenkboek van het Odulphuslyceum uit 1949, het jaar waarin het lyceum 50 jaar bestond. En het is niet alleen de tekst die te zien is, maar in feite is het een eerste versie van het prentje van vandaag. Tekening F. Siemer staat erbij en tekst Th.van Delft. Er zijn echter wel verschillen tussen de twee versies. Ook de tekst in de banderol is anders. In de Odulphusversie staat daar te lezen Het lied van de Brabantse eer.

 

De letterkundige waarde lijkt me niet hoog, maar de gevoelswaarde des te meer. En dat de tekst van Tilburgse oorsprong is, kun je raden uit de regel mee ’t kruis in het hart, mee ’t kruis in het hoofd. Ik vind het overigens geen ramp dat Het lied van de Brabantse eer niet het Brabants Volkslied is geworden, hoe bevlogen de tekst ook klinkt.

 

In De Paap van Gramschap, het naslagwerk over Tilburgse schrijvers van Ronald Peeters, vind je op blz 144 -145 veel bijzonderheden over Frans Siemer. Hij is op vele gebieden actief geweest. Niet alleen was hij docent op het Odulphuslyceum, maar o.a. ook graficus, schilder, beeldhouwer en dichter. Hij stierf in 1966. Over Th. van Delft kom je helaas niets te weten. Ik vind in het genoemde boek - op blz 9 - echter nog wel dezelfde afbeelding als die uit het Odulphusgedenkboek, maar jammer genoeg zonder verdere bijzonderheden.

 

Er blijft nog een raadsel over. In 1952 publiceerde F.Siemer Het Lied van de Brabantse Eer in het tijdschrift Met gansen trou en hij wordt daar als auteur genoemd, dus niet als tekenaar. Wat is dan de rol van de voor mij onbekend gebleven Th. van Delft?

 

Samenvattend: het prentje is een charmante weergave van Maria met haar kind als Hertogin van Brabant, geheel in de geest van de jaren vijftig.

 

Ten slotte: Reacties blijven welkom.