Gerard de Croon Devotieprentjes in woord en beeld - 58 Elke week een aflevering |
|
 |
|
|
|
Doe-het-zelfprentje
Een heel merkwaardig prentje deze keer. Het is opgeduikeld op een rommelmarkt ergens in Zeeland en het biedt nauwelijks aanknopingspunten om het te dateren. Ik vermoed dat het stamt uit de periode 1900 - 1920 .
De lege ruimte onder de cirkelvormige afbeelding is door de eigenaar ( of eigenares) gebruikt om er een eigen handgeschreven tekst in onder te brengen.
Die tekst luidt: "O Mijn Jezus vergeef ons bevrijd ons van ’t vuur der hel vertroost de zielen des vagevuurs vooral de meest verlatenen"
De schrijver is zo emotioneel betrokken bij de inhoud van het smeekgebed tot Jezus dat hij ( of zij) geen tijd neemt om hier en daar eens een leesteken te plaatsen. De laatste woorden van het gebed laten je als lezer niet onberoerd. Je mag aannemen dat de schrijver/schrijfster er ook gevoelig voor is geweest en door zijn of haar gebed gezorgd heeft voor troost in het vagevuur, met name voor de "meest verlatenen."
Hoewel ik hierboven losjesweg het vagevuur vermeld, is dat onderwerp toch ingewikkeld genoeg om er even bij stil te staan. Het vagevuur is volgens de R.K. kerk een plaats waar zielen gelouterd worden ( door vuur!) voor ze toegang krijgen tot de hemel. Er zijn voor dit geloofspunt geen bijbelse gronden aan te voeren. In de 13e eeuw heeft de kerk het bestaan ervan echter wel als dogma verkondigd, mede op basis van geschriften van kerkvaders die er al in de 4e eeuw over schreven. Het verrichten van goede werken ten behoeve van de zielen in het vagevuur en het bidden voor hen zijn daarna algemeen gebruikelijk geworden. De aflaten die gelovigen op deze manier konden verdienen kwamen meteen ten goede aan de inwoners van het vagevuur, vooral natuurlijk aan degenen die met name genoemd werden door de bidders en de goede-werkers. Als je een gebed uitsprak waar 300 dagen aflaat aan verbonden was, werden er 300 dagen geschrapt van de tijd die de betreffende ziel nog in het vagevuur moest verblijven.
De vormgeving van het prentje is in fin-de-siècle-stijl met verguldsel, sierkrullen en gestyleerde bloemen. In het medaillonvormige centrale gedeelte is een mooie afbeelding te zien van Jezus die de golven kalmeert. Vol ontzag zien de apostelen naar hem op. Het is een illustratie bij een verhaal uit het Nieuwe Testament
35 Aan het eind van die dag, toen het avond was geworden, zei hij tegen hen: 'Laten we het meer oversteken.'36 Ze stuurden de menigte weg en namen hem mee in de boot waarin hij al zat, en voeren samen met de andere boten het meer op.37 Er stak een hevige storm op en de golven beukten tegen de boot, zodat die vol water kwam te staan.38 Maar hij lag achter in de boot op een kussen te slapen. Ze maakten hem wakker en zeiden: 'Meester, kan het u niet schelen dat we vergaan?'39 Toen hij wakker geworden was, sprak hij de wind bestraffend toe en zei tegen het meer: 'Zwijg! Wees stil!' De wind ging liggen en het meer kwam helemaal tot rust.40 Hij zei tegen hen: 'Waarom hebben jullie zo weinig moed? Geloven jullie nog steeds niet?' 41Ze werden bevangen door grote schrik en zeiden tegen elkaar: 'Wie is hij toch, dat zelfs de wind en het meer hem gehoorzamen?'( Marcus, hfdst. 4)
(De Nieuwe Bijbelvertaling- Uitgeverij NBG 2e druk – 2005)
De professioneel vormgegeven afbeelding en de handgeschreven tekst zijn in dit prentje een merkwaardige eenheid geworden. De afbeelding is naar mijn mening een reproductie van een deel van een gravure of een ets van een kunstenaar uit de 19e eeuw.
Ondanks de ouderdomsvlekken vond ik dit aandoenlijke prentje zeker de moeite waard om er in deze rubriek aandacht aan te besteden.
Geraadpleegd: Catholica – Uitgeverij Pax – Den Haag - 2e druk -1961 |
|
|
|
