Gerard de Croon

Devotieprentjes in woord en beeld - 74

Elke week een aflevering

Zoals in de vorige aflevering aangekondigd bespreken we vandaag weer een prentje van Roothciv, wat de artiestennaam is van de Bredase kunstenaar en tekenleraar Victor Rudolf Anselm Joubert van Schoonhoven van Beurden.

Laten we eerst de afgebeelde heilige eens nader bekijken. (afb. 1 en 2)

Het is een man in de kracht van zijn leven: heldere ogen, lange haren, slanke handen, fris geschoren. Hij heeft een doordringende blik. Hij draagt een bisschopsmijter en een bisschoppelijke schoudermantel. Hij heeft in zijn linkerhand de bisschopsstaf en met dezelfde hand ondersteunt hij het evangelieboek dat op een soort lessenaartje staat. Met zijn rechterhand wijst Willibrord naar de tekst die helaas voor ons niet leesbaar is. In het boek zijn twee leeslinten waarvan het langste waarschijnlijk voorzien is van het pauselijk zegel. Willibrord kwam met 12 andere monniken uit Ierland naar Nederland om het land te kerstenen. Hij kon voortbouwen op het werk van vroegere Angelsaksische priesters zoals Servatius en Lambertus. In Utrecht stichtte hij een kerk, misschien wel op de plaats waar nu de Domtoren staat. In Rome werd hij op 38-jarige leeftijd tot bisschop gewijd. Zijn zendingstochten door wat nu de Benelux heet, namen daarna nog toe in intensiteit. Op vele plaatsen stichtte hij kerken.

In 739 stierf hij in het Luxemburgse Echternach. Zijn graf is daar nog steeds een pelgrimsoord.

In de provincie Noord-Brabant zijn er ook nogal wat plaatsen die aan Willibrordus eer bewijzen b.v. het dorp Diessen bij Hilvarenbeek. Willibrord is daar de patroonheilige van de parochie is en er is ook een Willibrordusput te vinden.

Op de website van het Meertens instituut lezen we over Diessen:

In Berkel-Enschot is er eveneens een Willibrorduskerk net als in nog veel meer Brabantse plaatsen. Er zijn ook diverse Willibrorduskapellen te vinden in Brabant. Over een daarvan wil ik een kleine persoonlijke herinnering ophalen. ( afb. 3)

In Luissel – nabij de spoorlijn tussen Oisterwijk en Boxtel, aan de Kapelweg – is er ook een Willibrorduskapel. Die is in 1940 gebouwd onder architectuur van H. Hanssen uit Den Bosch. Op de gevelsteen boven de ingang kun je lezen: 'Anno 1940 frigoris bellique caloris' ('in het jaar 1940, het jaar van koude en oorlogshitte').

In het vroege voorjaar van 1940 fietste mijn vader – met mij als vierjarige achterop - van Tilburg naar Olland, waar mijn grootmoeder woonde. Er was toen parallel aan de spoorlijn alleen een soort sintelpad waar je over kon fietsen vanuit Oisterwijk naar Boxtel. Op de hoogte waar nu de kapel staat fietste een man voor ons met een kartonnen koker achterop onder de snelbinder. Die zat echter niet stevig vast, want het ding viel eraf. Mijn vader stopte en liet mij gauw de koker oprapen. Ondertussen riep hij zo hard hij kon naar de doorrijdende fietser: "Hé, wacht eens even!". De man hoorde hem niet. Natuurlijk keek mijn vader even naar wat er in de koker zat. Hij constateerde dat het bouwtekeningen waren voor een kapel in Luissel. Hij stopte ze snel terug. "Kom op," zei mijn vader, " ga snel zitten. We gaan proberen hem in te halen." Als een razende begon hij te trappen en geleidelijk werd de afstand tussen ons en de voorligger kleiner. Puffend en roepend slaagde vader erin de man in te halen en tot stoppen te bewegen.

Het bleek de architect van de kapel, die zonder iets te merken zijn koker met tekeningen verloren had. Hij was heel blij dat ze weer in zijn bezit waren: "Ik zou niet weten wat ik had moeten beginnen zonder die tekeningen," zei hij dankbaar.

De bouw van de kapel zou korte tijd later beginnen. ■