________________________________  [22 april 2010 - nr 204)

De Cityring

Schoonebeek is geen verkeersdeskundige. Maar omdat de gezamenlijke Tilburgse ingenieurs dat ook niet zijn, vindt hij wel iets van de Cityring. Ongetwijfeld wordt dat in de niet eens zo heel erg verre toekomst een gedrocht dat het zelfmoordpercentage der Tilburgers tot grote hoogte op zal stuwen.

Maar tot die tijd is het van een ongeëvenaarde schoonheid. Tijdens filosofische buien ziet Schoonebeek er een soort chaostheorie in verbeeld. En onder meer kunstbeschouwelijke stemmingen staat Tilburg ineens als de wereldhoofdstad van de performance art op de kaart. Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Filosofische geesten zien hier het ontstaan van de wereld in een notendop voorgesteld. Zoals darwinisten ooit het Victoriameer als de proeftuin van de evolutie zagen (dat was vóór de allesverwoestende nijlbaars er zijn werk deed – of misschien juist ook niet), zo trekken astronomen van de meest vooraanstaande universiteiten naar Tilburg om de Big Bang in ogenschouw te nemen. Harvard, Cambridge, MIT en Johns Hopkins zijn al gesignaleerd, Yale, Princeton, Bologna en Oxford zijn inmiddels de reiskosten aan het regelen. Want net zo min als dat de Melkweg in een reeks logische stappen vorm heeft gekregen, gebeurt dat met de Cityring. De reiziger heeft geen moment zekerheid over de volgende statie. Mag je de ene dag nog van de Bredaseweg rechtsaf naar de Korvelseweg en zo naar het Louis Bouwmeesterplein, de volgende dag kun je zonder aanwijsbare reden ineens alleen nog maar linksaf en sta je voordat je er erg in hebt zomaar voor het station. Naar het Bouwmeesterplein is het nu vanaf de Bredaseweg ongeveer vier kilometer rijden. Hemelbreed bedraagt de afstand zo’n vijftig meter.

Dat is natuurlijk heel jammer voor de boeren uit de dorpen, maar Schoonebeek vindt het wel iets hebben. De binnenstad van Tilburg lééft. Nee, niet in de traditionele gezellige betekenis, maar in een ongrijpbare, onvoorspelbare, organische zin. Wegen verleggen zich terwijl je er overheen rijdt. ‘Gewoon rechtdoor’ kan in Tilburg van alles betekenen. Eigenlijk alles behalve ‘gewoon rechtdoor’. De weg van de Gilzerbaan dwars door de stad naar de Pelgrimsweg kan na anderhalf uur zomaar uitkomen op de Gilzerbaan.

Het werk aan de cityring heeft de allure van een Efteling-attractie van ongekende omvang. Eerst had je het Sprookjesbos, de Fata Morgana en de Vliegende Pagode. Toen kwamen daar de Python, de Droomvlucht en die wildwaterbaan (hoe heet ie ook weer) bij. En nu is er dan de Cityring. Te groot voor het park. Maar het voordeel is dat je er je auto niet voor uit hoeft. Besparing: dertig euro entree per inzittende, plus een parkeerkaart. Winst: avontuur, spanning, een attractie die uren kan duren zonder enige zekerheid over de plaats waar je er weer uit mag. Een soort second life waarin je een figurant bent in je eigen leven. Een wedstrijd tegen het spel zelf, waarvan je met geen mogelijkheid de steeds veranderende spelregels kunt achterhalen. Een strijd, kortom, waar je als een sterker mens uitkomt. Of helemaal niet.