In gesprek met Jan Naaijkens
Toneel- en verhalenschrijver
Klik op de links in de tekst om geluidsfragmenten af te spelen.

Jan is geen regionale schrijver pur sang, ondanks dat zijn wortels diep in het Brabantse land liggen. Zijn oeuvre is daarvoor te veelomvattend. Toneel in al zijn verschijningsvormen, verhalen voor jong en oud, zelfs stripboeken zijn uitgegeven met zijn teksten.
Toch is Jan Naaijkens voor velen de verpersoonlijking van de Brabantse cultuur en het Brabantse karakter. Hij stond aan de wieg van de Kempische Cultuurdagen, een jaarlijkse manifestatie van culturele samenwerking tussen Nederlandse en Belgische schrijvers en vertegenwoordigers uit het culturele leven. Deze manifestatie vond gedurende meer dan twintig jaar plaats in Hilvarenbeek, de geboorte- en woonplaats van Jan. Al meteen bij de start in de veertiger jaren kreeg Jan de opdracht een wagenspel voor deze manifestatie te schrijven. Het stuk werd met groot succes opgevoerd. De schrijverscarrière kon beginnen.

Maar er moest ook brood op de plank komen. Jan en zijn vrouw Agnes kregen kinderen… en kinderen… Uiteindelijk werden het er twaalf en daar bij zóveel een paar magen extra niet meer telt konden er ook nog een paar pleegkinderen bij.
Jan zijn carrière als schrijver kreeg haar belangrijkste impuls door betaalde opdrachten .

Hij vergelijkt zich graag met de Middeleeuwse ambachtslieden die kunst op ambachtelijke wijze schiepen. Net als Jan stonden zij met beide benen in de praktische dagelijkse werkelijkheid. Toneel moest ook voor Jan voortkomen uit de praktijk .

Maar de praktijk leverde ook wel eens een bittere nasmaak op. Ter gelegenheid van de nieuwe schouwburg te Eindhoven schreef Jan een toneelstuk dat geroemd werd door de jury – waarin onder andere Ton Lutz zat – en daarna in een la verdween.
Agnes wist echter een oplossing om van de nood een deugd te maken.


De tuin heeft vaak als podium en zaal gediend

Dat was het begin van een eigen toneelgezelschap dat ongetwijfeld uniek was in Nederland.

Jan schrijft al zijn hele leven en heeft een respectabel aantal cabaret- en toneelstukken, verhalen en stripscenario's op zijn naam staan.


straattheater: één van de grote liefdes van Jan

Zijn er producties die intussen door de tijd achterhaald zijn?

Op sommige producties kijkt Jan nog steeds trots terug. Zoals...

Hoewel de tijd kunstzinnige zaken aan kan tasten worden sommige dingen uit het verleden door nieuwe generaties zelfs omarmd en als verfrissend ervaren.
Bijvoorbeeld ouderwetse wandplaten die vroeger in klaslokalen hingen.

In de tijd dat Jan volwassen werd was cultuur min of meer een ondergeschoven kind. In de directe omgeving had alleen Tilburg een culturele zaal, de 'Metropool' .

Sindsdien is er ook in Tilburg op dat gebied veel veranderd .


De Toverdoos, een kinderverhaal door Jan Naaijkens


Jan Naaijkens (r.) en Ed Schilders bekijken een van Jans werken