Verhalen
in het Brabants
Nor
Pirke Donders
‘Ik
kan ‘t nie,’ ha Stien gezee, ‘mee m’n dikke knieën. Mar
gij kont wel ‘ns nor Tilburg gaon nor Pirke Donders ‘n fles
putwaoter haolen en ‘n paor weesjegroetjes bidden veur m’n
rimmetiek. Messchien helpt da. Toen ons Sjaan zon pent ha in
d’re schouwer en z’m twee keer waaste mee da putwaoter was
hil de pent over. En de Belze Merie, ha al jaoren laast van
arembeijen, nao da ze die ‘n paor keer ha afgespuuld mee
waoter van Pirke Donders waren ze weg. Gij moest ok mar ‘s
‘n fles veur men gaon haolen Bertus.’
‘Verdomme
,’zi Bertus, ‘die dikke Merie hee zeker wel ‘n hille
melktuit putwaoter nojdig gehad, mee d’r dikke kont. Ik zow
wel ‘n fleske willen gon haolen, mar ‘t is zon end. Heens en
trug wel honderd kilometer.’
‘Mar
ge hoeft ok nie allinnig te gaon, meens. ‘r Is messchien wel
iemand van ‘t kaortklupke die mee wil. Vraogt da
zaoterdagaovend 's.’
Toon,
Pietje en Den Dree beloofde direkt mee t'r bedevaort te gaon.
‘Tis
‘n schojn tochje en nog ‘n goeiwčjrk ok.’
Ze
spraken aaf: ‘Mondagmejrgen; betejds. Om zis uur bij de kerk.
Brojd meenemen.’
Bertus
zelf was netuurlijk wir te laot. De aandere stonden al ‘n tejd
te kleumen..
‘Gadsamme,
Bertus, aaltij de liste. Verujt we vertrekke.’
Toon
zow veurop fietsen, om dettie pedjes binnendeur wies ut de tejd
toen ie brievebesteller was. Da was veul gerichter.
'Stien
ha gezee', zi Bertus, 'dettet hillemaol nie zow moeilik te
vejnen was. Ze had ‘n jaor of veftien gelejen mee de
plattelandsvrouwe de fietsbeedevort meegemokt . Bij Tilburg was
tegenover ‘n klejn boerderijke mee ‘n rietedak, ‘n pedje
tussen twee waaien, da rejcht nor Pirke Donders ging.'
‘Moch
zij mee die platte vrouwen mee?’ zi Pietje, ‘Jouw vrouw is
hillemaol nie plat.’
Ze
kiikken allemaol wa schouw nor Bertus, want die was nogal kiem
as ‘t over z’n klejn, dik wefke ging. Mar hij hield z’n
ejgen in. Zeker van wege de bedevaort.
Toon
ha ‘ne slejchte weg utgezocht. Dur bos en haai, smalle pedjes,
vol bobbels en los zaand. Ze moesen aachterelkaar fietsen. ‘n
Paor keer viel ‘r iemand. En die verdomde fiets van Pietje
rammelde veschrikkeluk.
‘Ik
heb ‘r gin laast van.’ zi Pietje. ‘M’n veurspatbord
rammelt zow hard, da’k m’n aachterspatbord nie heur, en
omgekeerd. Stop mar ‘s . M’ne baand lopt ‘r aaf.’
‘Hoe
kan da naa, Pietje?’
‘D’r
lee ne slag in m’n wiel. As gullie daor in d.ač kafeeke efkes
aonlegge, zal ik’t rejcht trappen en dan koom ik ok.’
‘Niks
kafeeke. We zejn pas onderweeg. We fietse deur. Gij komt mar.’
Sakkerend
en mopperend over de slejchte weg tobden ze verder.
Aachter
wier iets geroepen. ‘Afstappen.’
‘Waor
blčft Pietje?’
‘Ik
wed, dattie in da cafeeke zit.’
‘Trug!’
‘Zie
de nie, z’n fiets stao bij de deur.’
‘Allee
Pietje, wazda naa veur ‘n menier van doen.’
‘Naa
we toch hier zejn kunde gullie ok wel ‘ne borrel drinken.’
‘Pietje,
gij rijdt twiddes, aanders zejn we oew bij ‘t volgende kafeeke
wir kwejt.’
Den
Dree zi desse moesen begienen mee gebejen. ’t Is toch ‘n
bedevaort. Toon ree vurop, die zow veurbidden.
‘Jao,
mar alliin weesjegroetjes, van die flauwekul mee droevelige
geheimen die m’n vrouw erbij verzint weet ik niks.’
‘Netuurluk.
Alliin weesjegroetjes.
Daor
reejen ze dan deur de haai. Toon schrejkend: ‘Weeeesjegroet
Meria vol van gratie, deneer is metuu, gebenerdijt zetg’ondraller
vrouwen en gebenedijt izde vlucht oewsslichaamsjeezus.’
Aachter
‘m. ‘Heieieilige Meria, moedergods, bidvrons zonders,
nunetuur v’nnonsedootamen.’
‘Weeeesjegroet
Meria....’
De
fiets van Pietje, rammelde zow, da ze Toon soms nie heurden. Dan
keek ie om en riep: ‘Allee komt ‘r nog wa van.’
‘Heieieilige
Meria........’
‘Afstappen,
afstappen!’
‘Wa
naa weer Toon?’
‘Ik
schrejk m’n hiis. As gullie moet antwoorde, bel ik wel mee
m’n fietsbel. Da heurde beter. Daor gon we wir.’
‘Weesjegroet
Meria vol van gratie,deneer ismetuu, gebenerdijt zetg’ondraller
vrouwen en gebenerdijt izdevlucht oewsslichaamssjeezus.
Ringring’.
‘Heieieilige
Meria.......’
‘Weesjegroet
Meria..........ringring’
Da
begos Toon te vervelen. Op ‘t list belde ie alliin.....................Ringring.
‘Heieieilige
Meria, moedergods, bidvrons zonders, nunetuur v’nonsedootamen.
’
Ringring!
‘Heieieilige
Meria, moedergods, bidvrons.......'
...........Ringring!
'Afstappe!'
‘
Tkos hier wel ‘s zejn.’
Jč,
‘n klejn boerderijke en rejcht ‘r tegenover ‘n pedje
tussen twee waaien. Kejke!
‘t
Pedje kwaam ujt op ‘ne klinkerweg.Verkeerd. Gelukkig was daor
verderop ‘n cafeeke.
‘We
gaon aonleggen.’
‘Allemaol
ne borrel.’
‘
Baos, gon we zow richting Tilburg?’
Asse
mar deur rejen zon z’r wel komen. Jao, jao.‘n Goei honderd
meter veur de waai van Harmse konden ze ‘t biste rechs afslaon.
‘Rije
mar.’
.........................Ringring.
‘Heieieilige
Meria .....’
‘Afstappen,
afstappen.’
‘Wa
naa wir Dree?’
‘Ik
moet ujt de broek. Hojg nodddig! Ik moet om deze tejd aaltij.’
‘Daor
aachter de buskes, meens.’
’Hak
mar ‘ne kraant mee gebrocht.’
‘Kunde
gij nie kakken as ge intussen de kraant nie leest?’
‘Neeje,
om m’n aachterse schojn te poetse, vent.’
Bertus
holde de bodschappetas van z‘n stuur.
‘Ik
kan oe helpen. Ons Stien hee de fles veur ‘t
Pirkedonderswaoter in ‘ne kraant gerdraaid. Hier!’
‘Moetem
trug hebben Bertus?’
‘Meens!
Doe vort!’
‘Daor
gon we wir.’
‘Nej
Bertus laot ons daor in de haai wa gon liggen en onze
botterhammen opeten. We zejn dojd muu van da gefiets en da gebid.’
‘Allee
dan.’
‘Da
smokt bist zow in de natuur.’
‘Wa
gullie doet weet ik nie, mar ik gao ‘r efkes vejf v’rschieten
om ujt te rusten, mok me mar wakker as we wir verder gaon..’
Gij
gaot mar ligge Dree, da doen wij ok.
‘Hee
wor ‘s wakker! We zejn int slaop gevallen. Hoe laot zu't zejn?
Wie heetter ‘n horlozzie?’
‘Ik
heb ‘ne zilvere!’
‘Hoe
laot is ‘t Pietje?’
‘Da
weet ik nie, hij ligt tujs.’
‘Kek
‘ns giender meensen. Kerktorens en hujzen, da zal Tilburg zejn.’
‘As
we drek bij ‘n kafeeke komen gaon we ‘t vraogen.’
‘Gij
aaltij mee oew kafeekes, Pietje.’
‘Daor
ister al iin.’
‘Wa
gullie doet weet ik nie, mar ik gao ‘ne pot bier vatte. Ik
verrek van de dorst.’
‘Veurujt
dan. Mar we drinken nie meer dan iin glas. Dan kunnen we
meepesaant de weg vraogen.’
‘Is
da daor giender Tilburg, Baos?"
‘Neeje,
Uje.’
‘Uje?
Gatverdomme, dan zejn we hillemaol v’rkeerd. Hoe komen we naa
in Tilburg?’
‘Dan
noet ge irst over ‘t knaol zejn, meense. As ge ‘n endje
trugfietst tot ‘t krujspunt, rechsaaf komde bij Vechel aon
‘t knaol. Daor moete ‘t mar ‘s verder vraogen.’
‘Hoe
ver zow ‘t nog zejn nor Tilburg?’
‘n
Uur of drie fietse.’
‘Hoe
laot is ‘t naa?’
‘Host
vier uur.’
‘Da
haolen we niemer. Lot ons mar nor hujs gaon. Wa zegde gij ervan
Pietje?’
‘Ik
weet de weg langs ‘t knaol.’
‘Wa
zegde? Nor Tilburg?’
‘Nej
nor Gimmert. Vandaor is ‘t mar ‘ne bolscheut nor hujs. Lot
ons mar opschieten. Dan zen we veur den donker thujs. Ik weet
nie zeker of 't licht van m'n fiets‘t wel doei.’
‘t
Was nog ‘n hil end fietse, en Bertus kiik hoe langer hoe
zuurder.
’Allee
Bertus trek toch nie zon lang gezicht. Ge lekt wel ‘n perd.’
‘Gullie
het goed lullen, mar ik dujrf nie thujs te komen zonder da
putwaoter.’
‘Afstappen.’
riep Pietje, ‘gif hier die fles.’
Bertus
holde de grune jeneverfles ujt de auw bodschappetas. Pietje liep
ermee nor ‘t knoal en kloekloekloek de fles was vol.
‘Stop
‘r op en hier is oew Pirkedonderswaoter.’
‘t
Was allang donker toen ze bij Stiene kwamen. ‘Gao gauw zitten.
Bertus schenk ze ‘ne klare in. Dan bak ik intussen wa eerpel
en veur ieder ‘n schejf durreege spek. Ik ha ‘t al klaor
staon.’
Terwejl
ze bij ‘t sissend en pruttelend fernujs stond protte ze druk
mee:
‘Kondet
goed veinen?’
‘Ojao,’
riep Pietje, ‘mar hij was nie thujs. Z’n vrouw zi, da gij
zelf mar ‘s moest komen dan kon ie ouw knieje beleze.’
Hij
kriig van Bertus ‘n schup onder de taofel.
‘Hou
oewe kop stommeling, da doe ‘t Helverts Boerke.’ snauwde ie
zachjes.
Toen
ze de deur ut waren vatte Stien de fles nogges in d’r haand.
‘Ik
ben ‘r echt blij mee Bertus.’ zi ze. Ze hield ze veur de
lamp.
‘Mar
tis net of ‘r salamanderke in zit.’
‘Och
mins, hoe kan da nauw. ‘n Salamanderke in ‘n putwaor zoveul
beevaorters ut drinken.’
Bertus
zette de fles vlug wir trug op ‘t schap. Toen Stien veur ze
nor bed ging nog efkes nor ‘t hujske moes, hield ie de fles ok
is bij de lamp. ‘r Zat verdomme wel ‘n salamanderke in. Hij
gojde ze ga leeg in de gotstejn en vulde ze opnuw onder de pomp.
Toen
ze saoterdagsaovends zaten te kaorten vroeg Den Dree:
‘Hee
‘t pirkedonderswaoter iets geholpen, Bertus ?’
‘Ze
zee van wel. Ze giet elkenaovend ‘n schutje op d’r knieje.
Mar ik geleuf, da ik ok ‘s wa op m’n kaorte moet sprenkele,
want wa'k venaovend in m’n haanden krejg is klojte.
|