(Waarin oome Teun 'nen ermen tobberd 'nen schoonen ouwen dag bezorgt)

(naoverteld deur P. Heerkens S.V.D.)

DEN OUWE VERMEEREN

Den ouwe Vermeeren had z'n lang leeve lang weinig geluk en veul maleur gehad. Twee jaar teveurre was z'n eenigste kind, 'n bleek stil meiske van efkes in de dertig, aan de tering gestorven en et verliet deze ellendige wereld zonder eenig verdriet. Toen stierf ook z'n vrouw nog. Ze was altijd wa scherp geweest en had hem et leeve nie altij precies zuut en plezierig gemaakt, mar da was heur nie zoo kwaalijk te nemen, want zelf had ze van hem ook nie te veul roozengeur en maneschijn te genieten gekregen. Want et kleine boerderijke bracht mar amper zooveul op da ze 'r van kossen leeve, en er stond nog 'n hypotheek op d'r gedoentjen ook al. De lange ziekte van d'r dochter had alle spaarcentjes opgeteerd en toen dus vrouw Vermeeren op sterven lag, hong ze nie erg vast meer aan dees trubbelige wereld.

Den ouwe Vermeeren was op zich geenen slechten mensch, maar hij nam alles nogal erg van den lochten kant op, aan werken had ie 'n bruurke dood, en al was ie geenen zuiper, hij dronk nog al 'n stevig borreltje. En de vrouw kos alles opknappen, ze werkte lijk een peerd en spaarde lijk 'n hamster, alles maakte ze toe geld wat maar gemist kos worre: melk, eieren, gruuntes. En zoo had ze er d'r eigen deurheene geworsteld en gehongerd en gespaard - want geholpen worren wilde ze nie, daorveur schaamde ze d'r eigen te veul, ze had nog liever de nagels van d'r vingers afgeploeterd.

Den ouwe Vermeeren had nog wel twee neven in et dorp die et goed stelden. Den eene was 'ne flinken boer, boer Maas, en den andere eenen dikken bakker, Gevers, maar die twee waren geen van beien trotsch op de verwantschap en den ouwe Vermeeren was er de man nie naar om z'n eigen op te dringen. Toen de nood 'ns heel hoog steeg mee de ziekte van z'n dochter, hadden ze die twee neven 'ns gevraagd om wa te helpen, maar ze kregen zooveul te heuren over slechte tijden en 't groot huishouen en over de hooge loonen en de krappe verdiensten, da ze 'nen heiligen eed zwoeren om er nooit meer aan te gaan om hulp. Den boer had enkelde worsten gestuurd en den bakker 'n kreugeltje hout en eenen krentemik. Da was alles en die twee meenden da ze al heel wa gedaan hadden.

En zoolang de vrouw nog leefde, liep et nog, alla, nie al te best, maar et liep dan toch! Nou was ze te bed gevallen mee den dreuge kouwe Meiwind, longontsteking, en ze was vlug weggestorven, op et nippertje ten volle bediend en ze was dood. "Vermeeren," had ze nog gezeed, "zie maar da ge klaar komt. Mee mijn is et gedaan! Ik heb ook lang genoeg getobd en heb m'n rust wel verdiend." "Marie, Marie," snikte Vermeeren, "wa moet ik toch alleenig beginnen, m'ne kost zal ik wel scharrelen, da's nog et ergste nie, mar da'k et zonder ou moet stellen da zal me zwaar vallen." "Daar is niks aan te doen, man. Als et den tijd is, dan gaan we, veur ou komt den tijd ook" en ze liet efkes later d'ren lesten zucht.

Heel et dorp had meelijen mee den ouwe Vermeeren toen ie z'n vrouw naar et kerkhof bracht en ook de twee neven sloten d'r eigen bij dat algemeene meelijen aan. De twee liepen neven elkaar toen ze van et kerkhof terugkwamen, 'n eindjen achter den ouwe Vermeeren, die krom en veurovergezakt over de straat sjokte. "Vermeeren is er wel erg aan toe," zee boer Maas, "ik heb er meelijen mee, want alleenig komt ie nie aan z'n kostje." "Hij kan nie beter doen as z'n gedoentje verkoopen", zee bakker Gevers. "Wie koopt er nou zoo'n gedoentje: 'n krot van 'n huis en 'ne lap schrale grond die nooit genog mest heeft gehad. Wie zal et koopen?!" "Ja, ikke nie, da ligt nie in mijn vak - doede gij da nou 'ns Maas." "Oo, moet ik da doen?! As de hypotheek is afgelost, blijft er ommers zoo goed as niks meer over en dan hedde den ouwe ook nog op oe schouwers! Werken kan ie nie meer, als ie et ooit gekunnen hee, en leven kan ie nog makkelijk 'n jaar of tien, vijftien. Neemde gij 'm in huis, bekker, want gij bent nauwer mee 'm verwant als ikke." "Nou nóg schoonder!" gromde de bakker, "we zijn goed beschouwd allebei effe ver familie van 'm, en daarbij is mijn familie grooter dan d'ou en m'n huis kleinder; ik heb geen plaats." "Nou nog mooier," riep boer Maas, "dan zou ie tenslotte nog op kosten van de gemeente in et gesticht komen, en da was toch wel 'n schande veur ou." "Veur óú toch zeker effen goed", zee den bakker en toen was et uit mee 't gesprek. Van toen af aan ha'n ze ruzie. Erg dik was et nooit geweest tusschen die twee neven van boer Vermeeren, mar nou was et ineens erg dun geworren mee de vriendschap.

Daags daarop kwam de pastoor bij boer Maas om 'n goei woordje te doen veur Vermeeren, mar den boer maakte 't kort uit: hij zou er 'ns mee z'n vrouw over spreken, want die moest in zulke dingen den deurslag geven, en ie stuurde den pastoor naar den bakker, "want dat is den eigenlijke neef, meneer pastoor". Mar bij den bakker kreeg de pastoor van 't zelfde laken 'n broek. De twee vrouwen van die twee lieve neven weerden d'r eigen nog heftiger dan d'r mannen: ze kosten den ouwe, rauwen kerel in huis nie gebruiken en zagen nie in da zijlie iets mee Vermeeren te maken ha'n! "Laat den bakker et mar doen," zee vrouw Maas, "die hee verplichtingen aan z'n familie! Ik bedank er lekker veur. God weet wa dieën ouwe vent in huis brengt!" En 't was waar: den ouwe Vermeeren was 'ne ruige vent en van water en zeep hield ie nie opvallend veul. "Ik snap nie wa ze allemaal van mijn willen hebben mee d'ren Vermeeren!" jammerde de bakkersvrouw, "boer Maas hee 'n groote boerestee mee weinig kender en veul geld en veul werk, ook veur zoo'n ouw boerke heet ie nog wel wa werk! Mar die is te gierig!" 't Een en ander wier natuurlijk overgebriefd, en de scheur tusschen de twee families wier nog een tikske dieper.

En zo had den ouwe Vermeeren mar weinig schoone uitzichten. Hij knutselde wat in z'n huis, molk z'n koeike dat 'm haast iederen keer den emmer omschupte omdat ie et werk wa onhandig aanpakte, en hij kookte zoo iets klaar wat op eten leek en wat 'm nie smaakte al keek ie nie zoo nauw. Hij miste z'n vrouw iederen stap die-t-ie dee, want hij was zoo heelemaal alleenig en et was zoo stil in huis; zeker, hij had wel 'ns last gehad van z'n vrouw, mar hij wou er wel tien keer zooveul last van hebben as ze nog mar in z'n huis moog zijn.

De pastoor kwam nog 'ns. Vermeeren wischte mee z'n vuile hand 'ne houteren stoel af en bleef stillekes zitten, en schreuwde. Mar toen de pastoor 'm toesprak, kreeg ie weer moed, want hij was net 'n keend, gauw bedroefd en gauw weer vol goeien zin, hij had zoo iets van de wend die nog al 'ns licht omdraait. "Laat de moed niet zinken, Vermeeren, veurloopig doe zoomar wat aan, en as ge iets te kort komt, dan kom mar 'ns op de pastorie aan. En hedde buiten boer Maas en bakker Gevers geen familie meer, buiten et dorp misschien?" "Niks, meneer pastoor, ik sta net as 'n weeskeend op de wereld." "Kunde dè boerderijke nie verkoopen en ieverans in 't dorp 'n kamerke huren?" "Wie zal dees gedoentje koopen, meneer pastoor, en ik weet nie eens of er wel veul over zal blijven veur me. Ik zal zoomar verder kruipen en kraffelen." "Afijn, we zullen 'ns uitzien of er nie eenen mouw aan te passen is", en de pastoor gong diep in gedachten naar de pastorie terug. Hij overlegde of zoo geen postje te vinden was veur Vermeeren, doodengraver misschien, want den doodengraver was ziek en zwaar ziek... Zoo liep de pastoor te prakkezeeren en ie wist nie da den ouwe Vermeeren op z'nen ouwen dag onveurziens nog 'n warm nestje zou vinden...

DE KANS KEERT

"As et wezenlijk waar is, da 't spoor midden deur onzen ekker en zoo dicht achter ons erf komt, dan moet er iets op gevonden worden," zuchtte taante Hanna, "ajakkes, zoo'nen trein vlak achter oe huis!" "Ajakkes en ajakkes is twee," lachte d'r bruur, oome Teun van Halderen, "want dan brengt et land goei geld op! Mar onzen ekker is kapot, da's zeker, want ge kunt den ekker aan den overkant van de lijn haast nie meer bereiken! En zegde gij mar 'ajakkes', as we tegen wil en dank ineens rijk worren!" "En Vermeeren z'n land ocherm, da wordt heelemaal verrinneweerd deur zoo'n lijn." "Wie weet is 't geen uitkomst veur 'm! Mar da kan nog jaren duren! Ik heb al half-en-half mee 'm besproken om z'n gedoentje te koopen, en as 't later nog veul op zou brengen, heb ik 'm gezeed, dan zal ik et 'm eerlijk vergoeden." "Da's goed gezien, Teun, en dan is ie ineens geholpen ook, den ermen tobberd, en gij hebt dan twee lange lappen land, aan weerszijen van de lijn. En haal dan den tobberd hier mar op de boerderij, dan is ie ineens ondergebracht ook, want as 't zoo deurga, dan onderkomt ie, de meensch, hij steekt toch al in geen sterk vel." "Ik ga direct nog naar 'm toe, want da plan sta me aan. As de lijn hier nie komt, dan is 't tóch goed, en as ze komt dan is 't nog beter, want da's goed veur et laaike."

't Was gauw in kannen en kruiken: den ouwe Vermeeren trok alvast bij oome Teun en taante Hanna in en toen de pastoor bij Vermeeren aankwam mee et plan van dooiengraver, was 't huisken al gesloten en woonde hij al bij z'nen buurman in en wou van zulk 'n baantje niks meer weten. En zoo as et meestentij gaat as iemand iets goeds doe: niemand trekt er z'n eigen iets van aan, er wordt nie over gepraat en geklassioneerd deur de menschen. Niemand praatte over 't geval da Vermeeren bij oome Teun was ingetrokken, want aan de spoorlijn dacht nog niemand en de plannen waren nog onzeker. Anders was oome Teun wel as 'nen geldwolf over de tongen gegaan ook, niks daarvan, niemand praatte erover en oome Teun vertelde ook nie tegen iemand dat ie plannen had om 't gedoentje van Vermeeren te koopen.

Mar de pastoor kos nie nalaten om boer Maas 'nen scherpen steek in z'n zij te geven mee 'n heel onneuzel gezicht: "'t Is toch 'n geluk als iemand veul rijke neven heeft die veur 'm kunnen zorgen! Da gij mee Vermeeren verwant waart, wist ik wel, mar da Teun van Halderen nog 'n neef van 'm was, da wist ik nie..." Mar boer Maas hield z'n eigen goed: "'t Is best meugelijk, dat Teun nog méér familie van 'm is als ikke! Mar bakker Gevers hadde bij dees gelegenheid wel 'ns aan kunne pakke, meneer pastoor, want die had iets veur Vermeeren moeten doen, da's zeker. Mar ja, die hiet glad verkeerd! 'Gevers!' ha, die ha 'van Houthem' moeten hieten, den gierige pinegel!" Mar bakker Gevers kwam om den hoek gestoven, hij had af staan luisteren, iets wat ie geeren dee en dikkels, en hij snoof as 'nen kwaajen pinegel: "Maas, ik heb et al lang in de gaten gehad da gij me overal zwart maakt. Nou heb ik et eiges geheurd! Goed, ik ben gierig, mar wa bende gij dan! Gij bijt ieder halfke tien keer deur en veur vijf centen laate gij geeren de ooren afsnije..." "Wa?! En da komt me uitschijnen op mijn eigen erf? Zie da ge weg komt of ik laat onzen Hector los, die zal oe 'n stuk uit oe scheeve kuiten scheuren da ge nog eens zoo krom loopt!" "Doe et 'ns! Dan klaag ik oe aan! En misschien doe ik et toch al vanwege laster! Hier, de pastoor is getuige!" "Toe-toe-toe, bende gullie christenmenschen!" preekte de pastoor, "ik schaam m'n eigen voor jullie!"

Op et land hebben de schaapkes allerhande nukken onder d'ren zachte wol zitten en as iemand meent dat et op die dorpkes allemaal vrede en eendracht, eenvoud en liefde is, die vergist z'n eigen al heel leelijk! Daar zijn 't ook al nie allemaal witte duifkes, daar zijn ook valken en sperwers, en trouwens: de duiven zijn nie zoo zachtzinnig as ze bekend zijn, die rakkers bijten mekaren ook al 'ns geeren en laten de pluimen stuiven...

Langzaamaan wier er in Bazel meer en meer gepraat over Vermeeren, want et wier bekend, dat, als de spoorweg langs Bazel zou komen, dat ie dan precies over de spie zou loopen die et gedoentje van Vermeeren en Teun van Halderen uitmaakte. En die 'm eerst nie of mar amperkes aankeken, die loerden op 'm, 's Zondags na de leste Mis, om 'ns mee 'm te praten en 'm uit te heuren of et waar was dat ie z'n land veur bar veul geld kwijt was geworren aan de staatsspoor... Ja, er wier mee den dag al meer en meer over die kwestie gepraat en oome Teun had er stiekum veul plezier aan... net iets voor oome Teune! "Niks zeggen," zee ie tegen Vermeeren, "niks loslaten as ze oe uit probeeren te heuren! Zeg mar da ge veurloopig nog niks kunt zeggen, dan worren ze zoo nieuwsgierig da ze 'r geen blijf mee weten! Vruuger keek er geniemand naar oe om, ge zult zien: heel et dorp komt om oe heen te staan, 't wordt nog lollig!" Vermeeren hield daar z'n eigen aan, hij vertrouwde oome Teun deur en deur en gunde den goud-goeien grapjas wel 'n lolletje.

Oome Teun speulde de comedie nog schoonder: hij gooide van die halve woorden naar links en rechts, woorden die niks zeeën en waar ze van alles achter gongen zuuken... "Ja-ja, de kans keert wel 'ns! - Wie ha da gedacht van den ouwe Vermeeren! Zoo'n geluk op z'nen ouwen dag! - En ik zal er ook nie kwaad mee zijn, als alles goed afloopt...!" Meer zee oome Teun ook nie, hij wreef mar in z'n handen... En de praatjes groeiden monsterachtig uit: Vermeeren wier et onderwerp van alle gesprekken en oome Teun kreeg al langer hoe meer plezier in da spul. Iederen Zondag deed ie er een klein schepke bij met een of ander nikszeggend woord dat al et meugelijke kos beteekenen als ze 'r dat in wouen leggen. En ook taante Hanna had er smaak in... Ook de twee neven, boer Maas en bakker Gevers, liepen er in, en leelijk...

DE TWEE NEVEN

"Van Halderen," zee Vermeeren op 'nen avond iets verlegen tegen oome Teun, "zoude gij et me kwalijk nemen als ik weer ga verhuizen?" "Wa's da nou, Vermeeren? Bevalt et oe nie meer bij ons?" "Hoe kunde zoo iets zeggen, Van Halderen!? Ik heb et heel m'n leven nog nie zoo goed gehad als hier bij ou - nee, daarom nie!" "Waarom wilde dan weg?! En waar wilde dan henen? Dachte gij soms da vremde menschen oe zoo geeren zien komen?" Den ouwe Vermeeren lachte en wreef in z'n handen. "Vremde menschen wel nie, mar ik heb nog familie in et dorp, den bakker en boer Maas, en familie trekt toch altij! Boer Maas hee me den veurigen Zondag nog gezeed: gij had 'm den pas afgesnejen en hij had toch liever gehad as ik, as neef zijnde, bij hém was ingetrokken! Ik kan nog alle dagen komen, hij zal me mee open ermen ontvangen." Oome Teun floot efkens tusschen z'n taanden deur en begos dan te lachen dat ie schokte... "Ja, Vermeeren, dán kan ik er nie op tegen zijn. Den trek van familie naar mekaren wil ik nie in den weg staan, da spreekt van zelf!" "Ja, maar, Van Halderen," zee Vermeeren goeiig, "as ge me nie geere mist, dan blijf ik hier, heure, want gij bent den eerste geweest die me opgenomen hebt." Oome Teun kos z'ne lach nog altij nie inhouen en zee: "Nee, Vermeeren, m'n hart zal er nie van breken as ge gaat verhuizen; we hebben oe geere opgenomen, mar we kunnen oe allicht beter missen als oe beste neef, boer Maas."

Vermeeren krabde achter z'n gekartelde ooren en in z'n bessemachtige haren, die scherp ritselden. "Ja, er zit wel 'n haaksken aan vast, Van Halderen! Ik heb twéé neven! Bakker Gevers hee me namelijk óók uitgenodigd om bij 'm in te komen wonen - en nou weet ik nie krek, wat ik aan zal nemen..." Oome Teun galmde 't uit van plezier, de vensters rinkelden er van en de tranen liepen 'm over z'n gezicht... "Wa bende gij toch 'nen geluksvogel, Vermeeren, twee zukke goeie beste neven! Mar ja, 't is lastig om te kiezen, da geef ik grif toe! Weete wa ge doet? Geenen eenen veur den kop stooten! Ga om beurten bij allebei inwonen!" "Bij allebei?" "Natuurlijk! As ge bij den eenen alleen in gaat wonen, dan krijgt den andere de tering, enkeld en alleenig van verlangen naar ou! Ga bij ieder 'n week of 'n maand wonen dan kunnen ze allebei d'r liefde botvieren!" Vermeeren krabde nog 'ns achter z'n ooren... "Ja! Ja! 't Is lastig! In twee huizen wonen! As nou m'n vrouw nog maar leefde, dan kos zij naar den boer en ikke naar den bakker, of andersom!" "Och, 't is wel afwisseling, dunkt me, en 't lijkt me gezellig ook wel! En ik durf te wedden da die twee neven d'r uiterste best zullen doen om elkaren in hartelijkheid te overtroeven! Jonge, jonge, Vermeeren, wè hedde 't goed getroffen!" Vermeeren dacht er 'ns over na en et plan leek 'm nie kwaad toe. "'n Bietje lastig is et wel, mar veur oe familie moete al wat over hebben, is 't nie zoo?! Van Halderen, mar nou moete me eerlijk zeggen da ge 't me nie kwalijk neemt as ik weer bij oe wegtrek!" En oome Teun verzekerde Vermeeren vriendelijk en mee schokskes van plezier, dat ie gerust kon gaan. Mar hij moes geregeld 'ns aan komen loopen om te vertellen hoe 't mee 'm gong. Da beloofde Vermeeren geeren en hij besloot om te verhuizen naar den boer.

Enkele Bazeleers kregen er plezier aan, want ze begossen er achter te komen hoe de knoop in mekaar zat geward. Mar de meesten zeeën dat et zóó in orde was: familie bij familie intrekken! En Van Halderen zal den ouwe Vermeeren wel uit eigenbelang opgenomen hebben, waarom anders! Als er vruuger over oome Teun z'n hulp niks wier gezeed, nóú zooveul te méér: daar hee toentertijd de hebzucht achter gezeten, wat anders?

Als Vermeeren et bij oome Teun goed ha gehad, dan wier et nou nog 'n tiksken erger! Hij ha nooit geweten da boer Maas 'm zoo genegen was. Hij had z'n eigen vruuger dan toch wel leelijk in z'n rijke neef vergist! Hij kreeg 'n proper kamerke op de boerderij en de boerin was een-en-al vriendelijkheid, en de kender sprongen om 'm heen en 't was oome hier en oome daar. Heel z'n leven lang was den ouwe Vermeeren nog nooit zoo gevierd als dezen tijd en zelfs as er deftige heerboeren op bezuuk kwamen, moes "oome Antoon" mee aan tafel zitten. En dan et eten en drinken! Vermeeren moest oppassen, dat ie z'n maag nie bedierf, zoo lekker was 't ammaal.

't Duurde nie lang of den boer begos et woord al 'ns te gooien op oomen Antoon z'n geldzaken - zoo in dieën zin dat et altij verstandig is om bijtijds 'n testament te maken. "Och, da's de moeite ommers nie weerd; et is zoo'n bietje dat ik over hou..." "Da kan wel zijn," lachte boer Maas dan en kneep een oog toe, "mar et is goed als over da bietje tenminste geen ruzie gemaakt wordt - en veural dat et goed besteed wordt." En na 'n wijltje zee ie nog: "Ons Antoontje, daar hadde gij eigenlijk peetoom van moeten zijn, mar d'r is toen ik-weet-nie-wa tusschengekomen; ons Antoontje hee veul aanleg veur de studie, 't is alleenig mar et geld, ziede." "Kom, kom, da kunde gij toch zeker wel bekostigen, zoo'nen rijke boer, en zooveul kost da studeeren toch zeker nie?!" "Da zegde nou zoo-mar! Studeeren kost veul geld en ik heb er meer als eenen. En veur ou als peetoom - want zoo kunde oe eigen gerust beschouwen - veur ou moet et 'n plezier zijn as ons Antoontje pastoor zou kunnen worren." "Da's wel waar, daar zu'k werkelijk veul plezier aan hebben." "Ik wil me in ou zaken natuurlijk nie mengen, oomen Antoon, mar ik wou oe toch 'ns vragen: Hedde oe testament misschien vruuger al gemaakt?! 't Is mar da 't in orde is!" "Neeë, nog nie, mar ik zal 't wel eens mee maken."

'nen Anderen keer vroeg boer Maas recht veur de kop: "Zeg, oomen Antoon, ge kunt me gerust ten volle vertrouwen: Waar hedde gij oe geld eigenlijk belegd?" Vermeeren keek veur 'm en dacht efkes na, alsof ie aan oome Teun z'ne goeie raad dacht: "nie alles zeggen", en zee: "Waarom zou ik 't oe nie zeggen, neef, et sta heel veilig, op de spaarbank." "Da's verstandig," zee den boer vaderlijk, "en ge hebt groot gelijk da ge nie iederendeen onder z'n neus houdt hoeveul da 't is, mar..." "Da meen ik ook," viel Vermeeren in, "gisteren hee me bakker Gevers er nog naar gevraagd, mar ik heb 't em nie gezeed! Ik vraag andere menschen toch ook nie hoeveul geld ze hebben, daar hee niemand iets mee te maken, ook bakker Gevers nie." "Da's heel verstandig, oome, bakker Gevers hee daar geen steek mee uit te staan. Ge kunt misschien 'n uitzondering maken mee mijn, want ik zou oe misschien nog wel 'ns eenen goeien raad kunnen geven, om et nóg beter te beleggen - da wil zeggen als et nog al 'n flink hoopken is." "O, 't is 'n aardig hoopke, mar et blijft op de spaarbank staan! Mar nou we 't over bakker Gevers hebben, die hee me zoo dringend uitgenoodigd om bij hém in te komen wonen dat ik er hard over nadenk..." "Wat?! Bevalt et oe hier dan nie goed bij ons?! Ontbreekt oe iets?! Zeg et dan toch, oomen Antoon!" "Er mankeert nie dát aan, nee, ik moet zeggen: et is piekfijn in orde, mar bakker Gevers is eigenlijk toch effen goed mijn neef, is 't nie waar? As 't er op aan komt, is ie nog nauwer verwant mee me."

"Oomen Antoon!" - boer Maas lee 'm z'n hand op z'n schouwer en fluisterde in z'n oor: "Gevers loert op oe geld, laat oe da gezeed zijn, heel et dorp weet et dat ie verschrikkelijk op de centen uit is!" "Kijk!" riep Vermeeren mee 't onneuzelste gezicht van de wereld, "nou kunde toch duidelijk zien da gullie familie van mekaren bent, den bakker hee me gisteren van ou precies etzelfde gezeed." "Wat??! Zoo'nen vlegel! Ja, zoo de weerd is, zoo vertrouwt ie z'n gasten! As hij van penning-zeuven is, dan moet ie nie meenen dat ik dat ook ben!" "Nee, en ik geleuf 'm daarin ook nie zoomar dalijk, da snapte wel, mar ik kan 'm toch nie goed weigeren om bij hem ook 'ns in te komen wonen en ik heb et 'm al beloofd ook!" Boer Maas keek nog zuurder als wanneer ie 'n heele flesch azijn had uitgedronken. "Dan moete et zoo regelen, oomen Antoon, da ge hier vast woont, mar da ge bij den bakker zoo nou en dan 'ns eenen dag op bezuuk gaat. Ge kunt toch nie allemaal op en neer verhuizen!" "Dank oe, neef! 't Doe me goed dat ik nog zoo'n meelevende familie heb! 't Is 'n geluk da gullie allebei in Bazel woont, ik kan op die manier gemakkelijk jullie allebei tevrejen stellen."

's Avonds dee de boerin nog 'nen stormaanval op oomen Antoon z'n hart. Ze bakte pannekuukskes, want daar was ie gek op - en toen zette ze 'm Antoontje op z'ne knie en zee: "Mar - mar - oomen Antoon, wa spijt et me toch da ge veur 'n tijdje weg gaat! Ik wed dat ons Antoontje morgen heel den dag loopt te schreuwen, hij hangt zoo aan ou! Antoontje, doe oomen Antoon 'ns aaiepoeske en zeg 'm mar dat ie hier blijft." Antoontje hield ook werkelijk veul van den oome en zee half schreuwend: "Oomen Antoon moet hier blijven!" Vrouw Maas hield mar alvast den tip van d'ren schort veur d'oogen, want ge kunt nooit weten of er misschien wel traantjes komen, hoewel, bij 'n vrouw ga dat nog al licht... Oomen Antoon wier al wat onzeker, want hij hield veul van klein kender. "Zij mar stil menneke, ik koom gauw terug en dan breng ik wa veur oe mee." "Nee, oomen Antoon hier blijven!" "Chot-ochot-ochot, as er et menneke mar nie ziek van wordt! Antoontje, oomen Antoon nie weggaan, war?!" "Nie weggaan, nie weggaan, speulen mee Antoontje!" Nou kwamen bij Antoontje de traantjes al en de boerin dacht: ha-ha, en ze dee er zelf nog enkelde traantjes bij... "As ik et nie beloofd ha," zee oomen Antoon, week van gemoed zooas veul ouwe lui die 'm geeren lusten, "dan bleef ik! Stil mar, Antoontje, mergen meude mee me mee naar et snoepwinkeltje van Nelleke Zuuthout en dan krijgde gij twee groote zuurbollen van me." Antoontje wischte mee z'nen mouw deur z'n oogen en onder z'n snotneusken en zee: "Nee, oomen Antoon, geen zuurbollen, mar tooverbollen om op te zabberen!"

GROOTE CONCURRENTIE

"Chot-ochot-ochot," zee Vermeeren toen ie oome Teun 'ns tegenkwam, "as m'n vrouw da nog 'ns had meugen beleven! Dan had ze heel anders tegen de wereld en tegen de menschen aangekeken! De menschen zijn werkelijk beter as ge dikkels denkt, ge moet ze mar van d'ren besten kant leeren kennen, da's heel de kwestie." "Zoo, zoo, Vermeeren", lachte oome Teun zuutjes! "Dus et bevalt oe goed bij bakker Gevers?! Da doe me groot plezier! En waar hedde 't nou eigenlijk et beste, bij bakker Gevers of bij boer Maas?!" "Da kan ik oe onmeugelijk zegge, Van Halderen," en hij pafte tevrejen aan z'n pijpke, "den eenen is nog beter dan den andere en ik daank ons Lieve Heerke dat ie me zoo een goeie maag hee gegeven, anders hield ik et nie uit!" "Hoe lang moete nou bij den bakker in blijven wonen, Vermeeren?" "Ja, Van Halderen, dat is krek et beroerde van de zaak! Ik kan er nie weg komen en boer Maas zanikt me iederen keer aan m'ne kop als ie me zie: of ik hullie dan heelemaal vergeten ben! En dat ik eindelijk weer 'ns 'ne tijd bij hullie moet komen wonen! Zoo'n aanhaligheid ga mijn krachten te boven!"

"Ja, 't is ook aandoenlijk! Afijn, houd oe eigen maar taai, Vermeeren! Wa de spoorlijn aanga, ik geleuf nie da daar nog iets van komt, tenminste as de geruchten waar zijn die 'k zoo hier en daar opvang. Millionairs zullen we dus ook al niet worren, mar ja, as ge zulke goeie neven hebt as gij, Vermeeren, dan hedde zooveul geld ommers nie noodig." "Wel neeë, geld heb ik nie noodig," riep Vermeeren tevrejen uit, "die paar gulden die ik heb reiken wel toe veur tabak en wa'k zooal noodig heb aan kleeren en schoenen. En wa heb ik meer noodig?!" "Krek, Vermeeren, da zeg ik ook - mar wa 'k oe vruuger gezeed heb, vergeet da nie war: laat oe eige nie in oe kaarten kijken! Hang zulke zaken nie aan de groote klok!" "Daar hedde gij nou weer groot gelijk in", knikte Vermeeren. En daarin hield ie goed vol, in z'n onneuzelheid speelde de man z'ne rol nie slecht...

Bakker Gevers had 'm al verscheien keeren op z'n schouwers geklopt om vertrouwelijk uit te heuren hoeveul "den oomen Antoon" op de spaarbank had staan, en had 'm ook al eens gepolst of ie z'n testament al gemaakt had. En ie had 'm, in vertrouwen natuurlijk, den goeie raad gegeven om et geld mar bij hem te beleggen, want hij wou z'n bakkerij uitbreien... Mar Vermeeren zee alleenig: "Ik zal er eerst 'ns over nadenken." Hij liet niet in z'n kaarten kijken. Iederen keer as de bakker over geld en testament begos, gooide Vermeeren op 't woord, dat ie toch weer 'ns enkelde weken bij boer Maas in gong wonen, want hij had et beloofd en boer Maas liet 'm nie mee rust... "Oome," riep den bakker dan, "blijf toch hier bij ons! Ik ben toch nauwer familie van oe as boer Maas! En we kunnen et goed mee mekare vinden, is 't nie zoo; daarbij de kerk vlak in de buurt, dan kunde 's mergens mooi naar de kerk gaan. Blijf toch hier, ge kunt nergerend beter zijn!" "Ik zou 't geeren doen, Gevers," - en hij méénde 't, want vrouw Gevers zette betere koffie en dee er meer suiker in als vrouw Maas - "ik dee 't geeren, mar ik moet m'n woord houen, is 't nie zoo?!"

"Watte?" riep vrouw Gevers als ze 't heurde, "gade nou weer weg, oomen Antoon?! Nee, da spijt me toch, da kan ik oe nie zegge, oooo..." en ze moest op 'n stoel gaan zitten en zuchtte. "'t Ga nie anders," schuddebolde Vermeeren bedrukt, "mar ik koom terug, daar kunde vast van op aan." "Ja, we kunnen oe nie vastbinden, oomen Antoon," bromde de bakker, "mar 'ne goeien raad moet ik oe toch meegeven. In vertrouwen gezeed: boer Maas heeft et op oe geld gemunt, oome, en anders niks - en me dunkt zoo mar: et hemd is nader as den rok, wij zijn nauwer verwant en daarom meugen wij toch in geen geval teruguit gezet worren..." "Man, man, praat toch nie zoo; onzen oome zou nog kunnen denken, da wij er net over denken as boer Maas en da-d-is toch nie et geval! Nee, oome, et is ons nie om de centen te doen, mee die centen kunde gij doen wa ge wilt. Boer Maas heeft et nie verdiend dat ie er iets van mee krijgt - vermaak et dan mar liever aan de kerk. En as ik rechtuit mijn meening mag zeggen: ge kunt et nog et alderbest bestejen aan ons Lieske, want die wordt nou veertien en ze moet noodzakelijk naar de huishoudschool! Mar ja, de zaken gaan nie zóó schitterend, et zit er nie aan! As et meisken 'n slodderke geld van den oome kan erven, of er ten minste uitzicht op had, dan kos et goed en et meiske hee aanleg en zin veur zoo iets, da hee ze..."

"Vrouw, vrouw, ge praat te veul", riep de bakker, mar z'n vrouw was nie te temmen as ze eenmaal op d'ren praatstoel zat... "'t Zou me spijten veur ons Lieske as ze nie op de huishoudschool kon gaan, mar ik heb et heur zoo half en half beloofd, en ik zit er mee te kijken, want, zooas ik al zee: mee de zaken kos et heel wa beter gaan! En et meiske hangt zoo aan den oome, afijn, da weet den oome zelf et beste. As ze heurt da ge weg gaat, dan schreuwt ze twee, drie dagen aan één stuk deur, da weet ik veuruit." Vermeeren wischte 'n traan uit z'n oogen. "Ja, ja, oome, as moeder zijnde vuulde zoo iets beter..." "Laten we zoo afspreken, oomen Antoon, ga een of twee weken bij boer Maas logeeren, mar blijf bij ons inwonen - 'ne mensch moet toch ergerend z'nen vasten thuis hebben! En 't is nie meer dan billijk da gij bij oewen vollen neef thuis bent, dus da's hier bij ons." "En mee ons Lieske," vuugde vrouw Gevers er nog aan toe, "mee ons Lieske hee et nog nie zoo'nen haast, heure, mar ge kunt ons toch wel vast beloven, da ge oe eigen nie om zult laten praten deur boer Maas. Dieën rijken stinkerd kan alleenig wel veur z'n kender zörgen, wij staan er veul harder veur." Vermeeren beloofde alles en hij had op staande voet et testament veur Lieske kunnen maken, mar hij dacht nog bijtijds aan den goeien raad van oome Teun van Halderen...

Nou had Vermeeren dan twee goeie nesten om er te wonen en de concurrentie tusschen de twee neven wier kolossaal: om de veertien dagen wisselde Vermeeren van thuis en iederen keer wier ie feestelijk ontvangen en Antoontje Maas zee 'n versje op en Lieske Gevers zee 'n versje op en de tranen liepen oomen Antoon over z'n kaken. Nou zat ie weer op de boerestee van boer Maas en had 'n leven als 'nen prins. De concurrentie wier oomen Antoon te machtig, z'n hart zwenkte op en neer tusschen de twee hartelijke neven, tusschen boerestee en bakkerij as de slinger van 'n klok... Den overvloed van goedheid greep hem aan en hij klaagde z'ne nood aan oome Teun. "'t Is gewoonweg nie om uit te houwen, Van Halderen, en ik geleuf al z'n leven da'k nie lang meer leef! 't Is nie alleenig vanwege 't goei eten, want m'n maag is goddank buitengewoon goed, mar 't hart, ziede, 't hart! Da krijgt te veul van 't goeie! M'n hart is zwak en kan al die hartelijkhei nie verzetten! Ik wou da m'n vrouw nog mar leefde en me alle weken tenminste enkelde keeren uitfoeterde, daar heb ik behoefte aan! En 't is zoo gezond!" Oome Teun ha meelijen mee den ouwe Vermeeren en zee: "Vermeeren, blijf dan nou en dan enkelde dagen bij ons! Bij ons is 't nie over-zuut en dan kunde wa bekomen van 't goei leven!" "Geeren, heel geeren zou 'k da doen, Van Halderen, mar wa zouen de neven daarvan zeggen!?" "Klets!" riep taante Hanna er ineens tusschen, "ze kunnen oe best enkelde dagen missen, heure, aanstellerij is 't, meer nie!" Vermeeren liet z'n eigen bepraten en bleef enkelde dagen, "want als ik 't nou nie ineens doe, dan laat me boer Maas nie los; we kunnen 'n boodschap sturen, da ze d'r eigen nie bezorgd maken en da'k enkele dagen hier blijf..."

Den anderen dag was er wa te zien en te beleven en te bepraten op de stee van Van Halderen, want oome Teun had 'n broeimachien gekocht en er honderd en dertig eieren ingelegd. Die lagen er al 'n wijltjen onder en kossen alle dagen uitkomen. "Zoolang blijf ik in alle geval hier," zee Vermeeren, "da wil ik beleven! Wa me de menschen toch klaarboksen tegeswoorig! Ze zullen nog 'ns 'n machien uitvinden da eieren legt ook nog!" "Ge kunt nooit weten," zee oome Teun, "mar da geleuf ik toch nog nie hard!" "Ja, ze zullen er den dop misschien nie schoon omhenen krijgen!" "Den dop da zou nogal gaan, Vermeeren, den dop dat is alleenig mar kalk." "'t Kan zijn, mar heel dat ei mee dooier en al in zoo'nen dop te krijgen zonder da ge 'n dekseltje ziet, rontelom heelemaal toe, da's iets, kijk, da heb ik nog nooit begrepen hoe zoo'n domme kiep da klaarspeult." Zoo zaten die twee bij de broeimachien te babbelen over de groote geheimen van 'n ei en controleerden de temperatuur en draaiden 's mergens en 's avonds de eieren veurzichtig om, zooals et heurt en ze hadden 't zoo druk, da ze 't heele dorp Bazel mee de twee neven incluis rats vergaten...

Ondertusschen was heel et dorp in rep en roer gekomen... Daags te veuren was boer Maas, toen Vermeeren 's avonds nie kwam, naar bakker Gevers geloopen om er 'ns flink van leer te trekken tegen die gemeene onderkruiperij en ze waren mekaren al flink aan et uitfoeteren, toen den bakker pas in de gaten kreeg waarover et gong... en zoo kos den bakker de klap op den vuurpijl geven: Vermeeren was nie in huis, hij wist nie waar ie was!... "Och God!" riep boer Maas, "als ie dan maar nie verongelukt is!" "Ja, da zou erg zijn!" zuchtte de bakker, en ie dacht aan et testament veur Lieske...

Als 'n loopend vuurke gong et nieuws deur et dorp: Vermeeren is verdwenen! En er wier al gepraat van moord en doodslag en den doove Stokkermans zee al, dat ie 's avonds te veuren 'nen zwaren klap had geheurd achter in den hof. "Ik ben mar blij dat ik nie rijk ben, want bij rijke lui gaat et maar om 'oe geld of oe leven' net of et niks is!" 'ne Groep menschen zochten den tuin van Stokkermans al af, mar vonden natuurlijk niks, ja toch: eenen ouwe schoen vonden ze in den sloot. Die wier van alle kanten bekeken en toen zochten ze verder heel de buurt af om de rest van de kleeren en lijf en lejen van den vermiste op te speuren... Anderen keken alle boomen af, want ze hadden wel 'ns geheurd da rijke lui die 't leven moei waren d'r eigen aan 'nen boom ophongen... mar ze vonden enkeld eksternesten!

't Dorp kwam al langer hoe meer in opschudding en ze liepen al naar den burgermeester: er moes iets gedaan worren... en toen den burgemeester vroeg: "Wa dan?" zeeën ze: "Laat et omroepen!" En da gebeurde! Vermeeren wier omgeroepen en zat ondertusschen lekker te babbelen bij et broeimachien, hij had er in de verste verte geen gedachte aan da heel et dorp vol zorg was om zijn leven of zijn... lijk, tot 'n knecht van oome Teun kwam vertellen da heel et dorp op de been was om Vermeeren... "Zoo," zee oome Teun, "dan stappen we 'r op af, Vermeeren, ge moet oe eigen persoonlijk laten zien, anders zijn ze nie gerust om oe! 'ne Mensch van beteekenis, zooals gij er eene bent, mag z'n eige nie uit de wereld terugtrekken, ge kunt er nie gemist worren, man!"

Ze waren pas toe aan de brug gekomen, toen 'n heele troep volk ze al tegenkwam, veurop boer Maas en bakker Gevers en erachteraan veul moederkes en kender! "Daar is ie! Daar is ie! Hoera! Hij leeft nog!" riepen de kwajong en gooiden d'r petten in de locht. "Ja zeker leeft ie nog!" zee oome Teun, "bij mijn in huis is nog geniemand van honger en ellende omgekomen, wa denkte gullie wel!" "Oomen Antoon, oomen Antoon," riepen bakker en boer tegelijk, "wa mankeerde gij toch!" "Nou, Van Halderen, gij denkt zeker ook, mee spek vangde muizen!" "Mar wij hebben et eerste recht," zee de bakker, "want wij zijn geneven!" "Lieve sint juttemis, ik wil 'm ommers nie van oe afnemen! Ik dacht alleenig mar: Vermeeren is geen keend meer en kan toch gaan staan waar ie wil."

"Ga maar gauw mee mijn mee", zee boer Maas en vatte oomen Antoon bij z'nen erm. "Neeë, mee mijn", riep den bakker en als ze 't samen eens waren geweest tegen oome Teun. Nou waren ze 't nie eens mee mekaren, et leken ineens twee honden die vechten om één been, waaraan nog wa te knoebelen valt... Vermeeren had 'n erg onneuzel gezicht bij 't heele geval. "Zeg!" riep oome Teun, en draaide van de lol op z'nen eenen voet rond, "zeg, trekt 'm nie in twee helften want da houdt ie nie uit! Nou, Vermeeren, et ga oe goed war, en bederft oe maag nie - en denkt veural om oe hart!"

De troep trok naar et dorp en 't wier een soort triomftocht, want uit alle deuren en ramen keken moederkes en kinderen en alles riep: "Vermeeren is er weer!" De koster dacht er al aan of 't nie voldoende rejen was om de klok te luijen, want dè dee ie geeren en dè kos ie 't best, behalve dan borreltjes drinken, da kos ie langer volhouen... Boer Maas hield Vermeeren et stevigst vast en de bakker moest et opgeven, geeren of nie: oomen Antoon trok mee naar boer Maas en de boerin klutste dalijk enkelde eieren in de pan om oomen Antoon z'n terugkomst te vieren, alsof ie, ocherm, veertig dagen en veertig nachten in de woestijn op water en brood ha gevast... Antoontje zat weer gauw op oomen Antoon z'ne knie en was zoo blij: oomen Antoon was diep ontroerd toe in et uiterste huukske van z'n zielement en ie was vast besloten om z'n familie nie meer te verlaten... Kort en goed: de hartelijkheid en aanhankelijkheid was groot, zoo groot, dè oome Teun en taante Hanna mee broeimachien en al in de schaduw kwamen te zitten...

BEREIKT!

Alles kan teveul ineens op iemand neerkomen, ook de liefde! Vermeeren was vruuger daarmee nie overstelpt geweest. Toen de twee neven ermee begossen, beviel et em best, mar op et lest kos ie et nie meer verdraogen en klaogde z'nen nood aan oome Teun, en oome Teun wist raad: "Ik zal oe 'ns wa zeggen, Vermeeren: ge hebt ommers wel wa geld, goed, vermaak et aan Antoontje van boer Maas, en ge zult zien da de boer en de boerin oe vort wel mee rust zullen laten!" "Ik ben bang da 't dan nog erger wordt, dan vermoorden ze me mee klinkklaar liefde en zuutigheid!" Mar oome Teun hield eraan vast: "Doe 't nou, Vermeeren, dan laten ze oe mee rust!"

En 's avonds begos Vermeeren er zelf over mee boer Maas: "Maas, ik heb er over nagedacht: ik zal Antoontje tot erfgenaam maken, da lijkt me 't beste toe." Boer Maas vond eerst geen woorden - et had 'm verrast - mar ineens sloeg ie den oome op z'ne knie en riep: "Eindelijk gebruikte oe verstand, oomen Antoon! 't Is mijn nie om et geld te doen, da begrijpte wel, war, mar dan is 't toch in orde mee oe geldzaken en oe petekind heeft er dan toch ook et eerste recht op! En dan kan ons Antoontje pastoor worren, dat is ie toch ook wel wa weerd, war oome?! Ik roep de vrouw efkes en mergen maken we 't samen klaar, ik zal oe wel 'n handje helpen bij 't opstellen." "Mar m'n neef Gevers mag ik nie heelemaal veurbijgaan, want hij hee me goed behandeld. Tweehonderd gulden moet ie wel hebben, dunkt me!" "Ja, mar da's ook zat, daarmee kan ie gerust content zijn!" "Noodig is 't eigenlijk nie," zee de boerin, "mar ja, 't is oe goei recht!" Ze gaven dan mar toe, en waren allebei nieuwsgierig hoeveel er dan nog overbleef... "Da zulde gullie wel op tijd te weten komen, ik maak et testament en veur de rest wil ik rustig leven tot m'nen dood. Antoontje krijgt genog, da's zeker!"

't Was gek, mar oome Teun had gelijk gehad: et testament was goed en wel geschreven en lag goed gezegeld in de kast, of er woei al dalijk 'nen heelen anderen wind. Ze waren nog vriendelijk, mar lieten 'm veur de rest mee rust en er vielen zoo geen stortbuien van vriendelijkheid en hartelijkheid meer op 'm neer, hoogstens zeeverde 't nog wa. En toen ie na enkelde weken zee dat ie nog 'ns naar den bakker trok, ha den boer daar niks op tegen en de boerin nog minder, alleenig Antoontje riep: "Hier blijven, oomen Antoon", mar die kreeg stillekes 'n mep van moeders om z'n ooren... Veur Vermeeren vertrok moest ie boer Maas beloven dat ie tegen den bakker niks over et testament zou zeggen...

Bij den bakker woei nog den ouwe wind: lentewind mee rozengeur in de maneschijn! Alle oogenblikken was er sprake over hullie Lieske en ten slotte dacht den ouwe Vermeeren: "Daar ginder heeft et geholpen, hier zal et ook wel helpen!" En de bakker kreeg haast 'n beslag van plezier toen oomen Antoon 'm 's avonds zee: "Zeg 'ns Gevers, ik heb besloten m'n testament te maken: Lieske zal erfgenaam zijn!" "Vrouw, kom 'ns hier! Groot nieuws in huis! Ons Lieske zal alles erven! Oomen Antoon, wa doe me dat 'n plezier! 't Is nie om 't geld zoozeer, da snapte wel, mar nou zie ik dat oe naaste familie oe ook et naast aan et hart leet." De bakkersvrouw wischte echte tranen uit d'r oogen mee den tip van d'ren schort. Vermeeren z'n geweten bleef gemoedereerd rustig bij heel deze kwestie; hij dacht: waarom zou ik er geen twee blij maken?! "Mar recht is recht," zee ie tegen den bakker, "boer Maas moet toch ook iets hebben, is 't niet zoo?" De bakker en z'n vrouw stribbelden nog al tegen, want dieën rijken stinkerd had geld genog en ie was erg verwaand enzoovoort enzoovoort. Mar Vermeeren hield voet bij stuk en er wier besloten om den boer twee honderd gulden te gunnen. "Dan heet ie ook meer as genog," zee de vrouw, "en dan moete 'r nog mar flink van nemen as ge bij boer Maas inwoont, dan heeft ie 't geld tenminste nie veur niks! Wij hebben oe geeren bij ons in huis, oomen Antoon, mar onder deez' omstandigheden is 't nog nie zoo kwaad als gij bij den boer blijft inwonen, oome, want die krijgt de onkosten op die manier nog mar goed uitbetaald!" "Dè komt vanzelf in orde", zee den bakker gauw, bang da Vermeeren een woord verkeerd op zou kunnen vatten. "Dus mergen maken we 't testament samen op, dan is 't zeker goed in orde en moete 'r mee geniemand over praten, oome, want daar hee geniemand iets mee te maken."

En zoo gebeurde 't. En toen 't kostbare papier verzegeld en wel bij den bakker in de kast lag, zee ie tegen z'n vrouw: "'t Is eindelijk bereikt! En nou moeten we den ouwe 't huis uit zien te krijgen, mar veurzichtig 'n bietje dat ie et nie merkt..." 's Avonds zee ie tegen Vermeeren: "Boer Maas wil oe toe-par-toe in huis hebben, heur ik. Nou, ik kan er nie veul op tegen hebben, heure, ge kunt gerust gaan, hij is immers ook nog wa familie van oe." Vermeeren liet heuren dat ie van plan was om nog 'n tijdje te blijven en de bakker zee gauw: "Natuurlijk, natuurlijk. As ge liever hier blijft, des te beter, ik bedoel mar: ge bent vrij!" Daags daarop klaagde de bakkersvrouw over pijn in d'r lenden en da ze al langeren tijd overtobd was en dat et huishouen te zwaar veur d'r wier en als de oome nou misschien 'ns 'n tijdje naar den boer kon vertrekken, dan kwam da buitengewoon goed uit mee d'r ziekte, want veul zorgen kan ze nou toch nie goed aan den oome bestejen, mar, natuurlijk, als ie liever bleef, dan was 't ook best heure, ze had alles veur 'm over.

Vermeeren had meelijen mee de vrouw en verhuisde naar boer Maas. "Kijk, bende daar alweer?" vroeg den boer toe ie aankwam, en de boerin trok ook al 'n lang gezicht en praatte van 'n wekenlange koppijn... en Vermeeren merkte wel dat oome Teun volop gelijk had gehad en nou leek et 'm toe dat 'n bietje méér vriendelijkheid en hartelijkheid toch wel plezieriger was, hij was in korten tijd al erg verwend, naar 't schijnt. Mar oome Teun ha verschrikkelijk veul plezier in 't geval, hij liet Vermeeren alles precies vertellen en zee dan: "Wa dunkt oe, Vermeeren, as ge weer bij ons in komt wonen? Oe neven zullen er nóú niks meer op tegen hebben, denk ik!" "Da geleuf ik ok nie," meende Vermeeren, "al begrijp ik er nie veul van! Net of de vrouwen allebei ineens ziek zijn geworden, ze hebben te veul werk mee me gehad, denk ik." "Kom mar hier, heure. Ik heb al de tweede partij eieren in de broeimachien zitten, den eerste keer zijn er mar twaalf kuikentjes uit de honderd en dertig eieren gekomen, mar dezen keer lukt et beter, da zulde zien. Toen hebben we de eieren iederen keer heelemaal omgedraaid en da moet nie, ge moet ze mar half omdraaien, anders liggen ze altij op denzelfden kant. Dezen keer lukt et. Dus kom hier wonen, man." Vermeeren kwam en de twee neven lieten den oome zonder bezwaar vertrekken. Ze drukten 'm alleenig op et hart om toch niks van et testament te vertellen.

Den ouwe Vermeeren bracht 'nen plezanten zomer deur op de hoef van oome Teun. En et bleek dat ie nie alleenig veul plezier en hart had in de kiepenteelt, mar hij had er ook 'ne goeien kijk op. Oome Teun kon et gerust aan 'm overlaten, en ie merkte dat Vermeeren er nog allerhande kleine verbeteringen aan wist te brengen, eerst aan de kiepenladderkes en dan ook aan de nesten. Ten slotte bouwde Vermeeren nog 'n groot "Kiepenheim" naar z'n eigen idee. "Ziezoo," zee ie trotsch, "nou zijn we zoo wijd da we de kloeken kunnen missen in de wereld. We moeten nou ook nog klaar zien te krijgen da we kunnen regelen hoeveel kiepkes en hoeveel haantjes we uit willen broeien!" "'t Was wel 'ne vooruitgang," zee oome Teun, "en 't is eigenlijk ook nie zooals 't heurt as de helft van 't broeisel haantjes zijn, al smaken ze goed. Mar ik geleuf toch nie da ge 't klaarspeult om da te regelen, Vermeeren." "We zullen 'ns zien! We zullen 'ns zien, ge weet soms nie." Heele dagen, heele weken liep ie diep te prakkezeeren over da probleem, en hij haalde oome Teun over 'm 'n sterk vergrootglas te koopen en zat uren lang tegen de zon in de eieren deur de loupe te bekijken. En wie weet of ie et tenslotte nog nie gevonden had, als ie nie zoo vruug gestorven was...

In den herfst kreeg ie de griep, 't wier longontsteking en ie stierf. Op et nippertje kon ie nog ten volle bediend worden, want et leek nie zoo gevaarlijk als et was. Toen ie aan et ijlen was, had ie et heel den tijd over de kiepkes en hij had gedurig last van twee dikke witte wyandotten die maar nie van z'n bed af wilden. "Jaag ze toch weg, Van Halderen. En dan, de witte leghorns die kan ik oe aanbevelen, die doen 't goed! 't Is 'n dankbaar kiepke!" "Hoe gaat et er mee, Vermeeren?" "Goed, Van Halderen, geef me m'n roozenhuuke nog 'ns, want et is gevallen! Zoo, en dan Van Halderen, de Barnevelders, daar heb ik et nie op, 'n eigenaarige kiep is da! Daar hedde die twee witte dikke wyandotten weer, jaag ze toch weg! Foert! Foert! Och, laat ze mar zitten ook, ze missen me zeker, tok-tok-tok-tok! Toö-tok-tok-tok!" Toen 't op 'n eindje liep en ge 'm haast nie meer kost verstaan, wenkte de stervende oome Teun wa dichterbij en zei ie: "Van Halderen, ge laat toch zeker wel 'n paar missen veur me lezen?" "Natuurlijk Vermeeren, daar kunde vast op aan, heure!" "Twee, drie, da's genog veur me, dunkt oe ook nie? En dan, Van Halderen, ik heb nog 'n idee, geen haantjes, allemaal kiepkes, da moete, zóó - hè ik word zoo benauwd, dalijk zal ik et oe wel zeggen, wocht mar efkes..." Mar zoover is ie nie gekomen. Hij stierf.

En toen ie dood was, kwamen ook de twee neven en den eene had nog meer verdriet als den andere... "Veur de begrafenis zal ik wel zorgen", zee boer Maas, en hij dacht aan et testament da veilig in z'n kast lag. De bakker dacht ook aan z'n testament en lachte stillekes en zei: "Goed, da gun ik oe dan mar, ik had et anders geeren gedaan." En zoo wier den ouwe Vermeeren schoon begraven en toe na de begrafenis verliep alles kalm en rustig. Maar hij lag nog mar amperkes onder de grond en et spektakel begos al: de twee testamenten kwamen veur den dag en de twee neven stonden als twee kemphanen tegenover mekaren en scholden mekaren uit veur valscherikken en bedriegers en meer van die familiaire lievighedes... En 't bleek da geen van de beide testamenten 'nen datum had en de twee wilden 't in proces gooien, mar zoo wijd is et nie gekomen, want et wier gauw duidelijk dat er niks viel te erven... Vermeeren had 'n kleine lijfrente gehad, krek genog om wè tabak te koopen en nog wa centen op zak te hebben, meer nie... 't was fraai!

"Sjonge-sjonge-sjonge!" riep oome Teun... "dáár heb ik nie eens aan gedacht! Ik dacht nie da den ouwe Vermeeren zóó slim was om veur 'n lijfrente te zorgen! 't Is nog maar jammer dat ie dood is, anders had ie er zeker nog iets op gevonden om enkel kiepkes uit te broeien en geen haantjes! Zoo'nen slimmerik toch!"