FRANS HOPPENBROUWERS
Kempische
Kelènder
Jannewarri
't Nuw jaor
is in goeien doen geborre,
hoewèl de
kachel almèr harder loeit
en de
bezùrgdhè in de naachte groeit:
de Dommel is
bekant al toegevrorre.
Al higg't
daglicht wa án duur gewonne,
de wijnter
hèlt 't vríeze hil strak vaast
en dè
bezùrgt 't jong schot gróóte laast:
krèk of ie
lang op wirvraok hi gezonne.
'n Goei
vertrùiwe splèt d'n hardste stéén:
al zaog ik
graon stán stèrve in de vore,
in dè
gelóóf klaogt niemes stéén en béén.
In mè
begient 't vurjaor zocht te glore:
'n bietje
hoop, te kóóp ofwèl te léén,
en niemes
kan dè nog de grond in bore.
Fibbrewarri
't Lichtmes
hi de naachte ángesneeje
en pùlkte
laog vur laog 't donker los.
't Urst
herlèèft 't hást gestùrve bos,
de mèlle
flùt wir zochjes z'n gebeeje.
Bléék
licht vèlt op 't nirgedrukte mos
dè alwir
rècht kumt um zich án te kleeje
mi gruun
fluweel èn ùt zichzèlf te treeje:
'n mat van
róód mee 'ne gezondem blos.
Hoewèl de
wijnter ondergronds nog gromt,
rùik ik
toch in de vurjaorslucht de waore
vèrkesmèst.
Èn m'n wanhoop is verstomd.
In mè kumt
stilán de goei zin gevaore
nou al 't
kaoi rap nor 't noorde strómt,
wornao 't
weer gevuuglek op kan klaore.
Mèrt
Kenmèrkend
is die wisseling van waacht,
róetzwarte
wolke die de zon verdrève,
de lentezon
die ons wir in kumt vrève,
dè zij 't
waar die knaogde án de naacht.
De zwarte
wolke lóósde wir hun vraacht,
mèr dur de
zon zal al 't gruun beklève.
't Licht
prebeert de rúimtes in te lève,
't wátter
spuult mee ongebonde kraacht.
In mè is
mánd nao mánd de wens gegroeid
um nog wir
's 'n vurjaor mee te maoke.
Ik zie
tevreeje hoej 't spéénkrùid bloeit,
begroet de
zon die ès 'n klimmend baoke
de lucht in
gi èn zich meej ons bemoeit:
zij zuukt
ons strak bekèrelend te raoke.
April
De malsighè
van dees gestrest sezoen
veraast me
nie, die waar d'r irder al.
Ik heug me
ók d'n tèèd van 't verval
die zonder
reeje wir z'n wèrk zal doen.
Hil èfkes
pruuf ik van ontbottend blad,
't hóg en
schèl geroep van roek en ral,
ès of dees
vurjaor úwwig vórt gán zal,
di gróót
memènt evèl gin ènd mir had.
Hil díep in
mè groeit 't vertrùiwe án,
't vaast
gelóóf dè 't wèl góed zal komme,
umdè we wir
de góeie kant op gán.
't Vuult ès
bótter en ès vètte romme
nou alles
wir vol blad en bloem kumt stán,
't
wijnterlééd vur èfkes zal verstomme.
Mèi
Van
vèttighè drùpt de gekróónden tèèd
van dees hil
mánd die ik 'ne zége noem
en die ik um
z'n mand vol deugde roem:
de mèi
ruupt alle daog van wit en wèèd.
De mèi rakt
nooit de éige glorie kwèèt,
zólang de
bie op zuuk nór hónning zoemt,
de kikvors
plompend in de vijver ploempt,
zódè ik 't
wijnterweer vurgóed vergéét.
'n Gróót
gelóóf hi in mè postgevat
nou de goei
dinger zich bereid verklaore
hil lang te
blève: baokes op 't pad
die schón
èn úwwig án de jonkhè paore,
èsof d'n
tèèd gin rècht van sprèken had.
D'n
óuwerdom wil daor íet van bewaore.
Juni
De zómmer
hi zich nór de zon geplóid
um góed 't
ongezééfde licht te vange
en te
voldoen án 't vurzien verlange
nó geurig
gras dè nóddig moet gehóid.
Ooit wier di
licht gekétend en gekóid
èn in de
kèrkers van 't zwart gevange:
we leken án
'ne zèèjen draod te hange
die brèke
zow ès strak 't lot zich plóit.
Díep in de
ziel ontkiemt 't hèllig vuur
dè ès 'n
godslamp úwwig brande zal
èn altè
borg zal stán vur tèèd en duur.
De zon zal
vórtdoen en kent gin verval,
d'n aovend
rekt zich ùt nór't laote uur,
de maon
verstopt zich in n'n èike wal.
Juli
De nirgang
wurdt vurzichtig ingezet
al hi de zon
de wil nog en de kraacht
um èlken
dag te knaoge án de naacht,
wars van de
ùtgeharde zómmerwet.
Wie hi de
wèèzers van de klok verzet,
wie vèècht
nog tege kaod en overmacht?
Wie van de
hitte nór verlichting smacht
wurdt onder
druk van dag en uur geplet.
Ès látter
dan in ons d'n aovend dalt,
'ne zochtem
bries de lijndeblaor beroert,
kumt
iederéén die nór verkoeling talt
onder d'm
bóm wor nou de tortel koert.
Èn ès de
maon van witte lùister stralt,
worre we
stil, toe in ons hart geroerd.
Augustus
D'r kroop al
veul verdorring in de daog,
'n sórt
verstarring in de lóóp van tèèd.
Wie nie
ontspoorde rakte vuling kwèèt:
't is
dúrrúm dè'k me nie mir bùite waog.
Gin mens
hurt dè ik um verkoeling vraog,
gin wolk die
nog 'n hèndje toe wil stèke,
gin zuchje
wijnd dè 's bezùrgd kumt kèke.
Wa hèlpt
't, ès ik unnen dag lang klaog?
D'r kumt in
mè 'n nuuw gelóóf nór bove
ès ik in
hùis, gerdèène himmel dicht,
'n bild
krèèg van besnùwde wijnterhove.
Ik hul me in
'n klééd van killer licht
èn ùt de
schaauw kumt rulle snùw gestove,
ès 'n
vurbarrig, wijnters weerbericht.
Septèmber
De
ógstmánd makt zich van de zommer los,
de raome
stán wir ope zonder horre.
't Is vural
'n vraog van zèn of worre
die
ronddwált dur 't stilán zwèègend bos:
d'r zèilt
'n blad nor 't al wochtend mos.
Ofschón 'r
zuutjesán al lóóf verdorde,
blè toch 't
wochte op de woeste horde:
d'n hèrfst
góit dan de zworste trosse los.
D'r lèèft
in mè 'n vrimd sórt onbehaoge,
'n díep
gevuul dè ámmel án me knaogt,
de poort
wèèd opent nó de leste vraoge.
Mèr in de
schaduw die de koelte draogt
èn bóói
is van 'n hil stèl inder daoge
verman ik
me: wir iemes die nie klaogt.
Oktober
De
wèènmánd tovert nou in gèèl en róód,
veul
strùike kleeje zich in fèller kleure
die zèlfs 'nen
óuwe mens op kanne beure:
d'n hèrfst
sti stiekem vur 'ne stillen dóód.
Ik schóuw
de wolke èn de gróte stóót
van vogels
die hil't hèrfstelek gebeure
trùiwhartig
overdoen, tot in d'n treure,
umdè de
treklust ándringt: hóge nóód.
D'r schùilt
in mè 'n góed verbùrge plèk
wor ik nie
over praot, 't zal nie baote.
Ik volg de
vlucht van kranen op d'n trek:
de v-vurm
krè de leste daoge gaote
die veul
gán lèèke op de witte vlèk
die ik
strak, gèr of nie, zal ope laote.
Nóvèmber
D'n tèèd
stèkt de klaroen der eindighè,
gedachtenis
aan hun die vur ons ginge.
Lát ons vur
die verdwalde mense zinge
die ons zèn
vurgegán in d'ùwwighè.
Gedenk de
mens, zie z'n verlaotenhè.
Wa rèst ons
dan irbiedig nir te kniele,
meej
ándacht vur die weggevalle ziele,
want dóód
zèn is evèl gin klènnighè.
Dè ik wir 'an
't graf ben toegekomme,
kumt dur de
zwarte kraaien in de lucht
die hun
gekraas alwir hebbe hernomme,
al
drèèvend op de wijnd die ès 'ne zucht
de urste
daog wèl nie mir zal verstomme.
't Vuugt me
nie, dè èndejaorsgerucht.
Dissèmber
De fistmánd
hult zich daog al in 't dùister,
van ginne
vogel hurde nog gezang.
Dees is gin
stilte wor ik nó verlang:
alléén de
wijnd makt 'n hil zocht geflùister.
Ik lóóp wa
dur 't leeg en zwèègend vèld
èn denk án
dinge die ik hier nie noem.
Ik zuuk de
vogel en ik zuuk de bloem,
vervloek de
wijnter die vur mè nie tèlt.
Ik weet 't,
strak vèlt 'r wir íet te viere,
dan kumt dè
jaorlekse gebórtefist,
de vrouwe
gán in hùis alles versiere.
Èn't fist
dè ik nog nooit nie heb gemist
is 'óud en
nuw' meej ólliebol en borrel,
't zaolig
ùtènd wor ik nooit án morrel.
|