Marijke Hanegraaf

vijf gedichten uit

Stadsgedichten

Poolse man uit Bakel

Poolse man uit Bakel, u woonde in een park

met bungalows, het klinkt gearriveerd maar

sta mij toe dit te betwijfelen.

U kwam naar Nederland en dat werd dan uw leven.

U was een zomerkind en toch pas 55. Ze zeggen

dat u viel. Een trap, een trede werd een valkuil.

Wist u wat er mis ging? Ik zou willen weten hoe

die dag voor u begon en of het vreemd was te vallen

onder de zwaarte van afstand en verschillen.

Poolse man, ik struikel over uw achternaam en ken

uw voornaam niet. Wie noemde hem en klonk het

luid of teder? Ik weet niet hoe u hebt liefgehad

misschien gehechtheid hebt vermeden. Was u

een stuurse man, was u timide, of vrolijk

en tevreden met dagelijkse genoegens.

Hoe u ook was, u hebt gepoogd. U bent met mij

een mens geweest. Ik stond vroeg op voor u

en draag een handvol woorden naar u toe.

18 november 2014

Voor een eenzame uitvaart

Op straat

Net als de duif en de kauw die het niets

kan schelen hoe glanzend een auto is

of hoe ordelijk het verkeer

zoek je de straat af, met trage voeten

de zekere straat. Alleen al alleen zijn

in de lange straten van onze stad; je lijf

houdt het uit, deze wereld, dit even.

Wind die de regen slaat, jou voortduwt;

je bent van het weer, grond is je lichaam

daaruit sta je op. Maar zet toch de zon aan.

Stilletjes loop je bij het keurige vandaan

zonder nadruk of binding ga je toe

naar de aarde; as en bot in de boog

van een pad aan de rand van een hof

gedekt door het geluid van de straat.

november 2014

Herdenking van de dak- en thuislozen die het afgelopen jaar zijn gestorven

Oversteken

Opnieuw heerste in de uiterwaard het rusteloze

van stervelingen

maar ze droegen andere helmen, blauwe en gele

hoog op het hoofd als uitgelaten petten.

We trachtten de verre bewegingen te doorgronden

verzochten de rivier dringend zich te gedragen en

keer op keer dachten we terug aan de geniesoldaat

hoe hij een canvas boot over het blote water joeg

die woensdag om vijftien uur in ‘44.

Achteraf kunnen we hem en zijn kameraden

minuten stilte geven, maar nooit meer

de beloofde nacht, het tamelijk veilig duister.

De boog is gehesen, de koelte van beton bewaakt.

We zagen ginds het roerloze van pijlers groeien

beschouwden lang genoeg de overkant als overkant.

Er ligt een brug die het voorbijgaan draagt.

november 2013

Bij de opening van een nieuwe brug over de Waal in Nijmegen. De brug ligt precies op de plek waar in 1944 Amerikaanse soldaten een gewaagde oversteek maakten in gammele bootjes.

Stof om het lijf

Door het optrekkend verkeer weeft zich

het kleine geluid van een deur die opengaat:

je stapt uit de stad een ruimte in

waar vezels rusten in broeken en jurken

laat je ogen over de rekken scheren.

Het schone en hele hangt klaar.

Je spiegelt je aan een jasje, staat het

schuchter of fris, sluit het aan in de taille

vindt jezelf met een kleurige sjaal om

van binnen een kind dat behoedzaam

met de vingertoppen strijkt langs de hoop.

Iemand zocht voor jou naar wat goed was.

Mocht nu een mens als een zus je zien

en zeggen: het is linnen, katoen, het past je.

Al durf je het soms nauwelijks te weten

je bent een ik en meer dan stof om het lijf.

juni 2013

Voor de opening van de kledingbank en voor de mensen die gebruik moeten maken van de kledingbank.

Stadswaard

Het regende niet en het was ook niet te warm.

De wind streek door mijn haar en ritselde in de wilg.

Het lawaai van het verkeer op de brug

en mijn ergernis daarover, dreven van me weg.

Een vogel vloog voor me langs en dat ik

zijn naam vergeten was, leek onbelangrijk.

Ik stond in de Stadswaard met om me heen

het ruige groen, en de twijfel aan hoe ik

eruitzag of in elkaar stak, viel van me af.

Dat ik mijn voeten in mijn wandelschoenen ietsje

begon te voelen,  was alleen maar aangenaam.

Nog een paar passen en ik kon haar aanraken:

werkelijk vlakbij stroomde de Waal.

september 2013

Voor een IVN-wandeling. De Nijmeegse afdeling viert haar veertigjarig bestaan met een aantal muzische wandelingen.