INHOUD FEEST
INHOUD LEED
HOME
AUTEURS
TEKSTEN
BRABANTS
AUDIO
SPECIAAL

Print pagina

De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: leed@brabantsdagblad.nl

Koffie van een nachtjapon

Ed Schilders

Twee weken geleden besprak ik de bijdragen van lezers die de tekst van het lied ‘De Spijskaart’ hadden toegestuurd. Deze lange aaneenschakeling van gerechten bleek nog steeds een bekend lied te zijn onder koorzangers. Ondertussen vond Albert Putman een Duitse uitvoering die te beluisteren is op het internet. Op de site waar wij alle bijdragen verzamelen, www.cubra.nl, vindt u een link naar deze Duitse uitvoering.

Van mevrouw T. Jansen uit Den Bosch kreeg ik een grote verzameling feestgidsen van bruiloften en partijen ter inzage, allemaal uit haar familie. Een ervan betreft een bruiloft op 8 mei 1946, en bevat een ‘Tafellied’. Het wordt gezongen op de wijze van ‘Zie de maan schijnt door de bomen’ en begint zo: Wijn met zeepsop, gort met uien/ Soep met draden van sajet (stopgaren)/ Ham gestoofd met Goudse pijpen/ Rijst met veren uit een bed/ Bier met gal al klinkt het mal/ Smaken zal het in elk geval. Zo kort na de oorlog wordt met de tekst zeker ook nog verwezen naar de schaarste, maar het ging de zangers blijkbaar ook om een vermakelijke opeenstapeling van min of meer onsmakelijke gerechten. Zoals in het derde couplet: Chocolade met augurken/ Pudding uit een stokvistong/ Taarten van gebroken pannen/ Koffie van een nachtjapon/ Room met schol en melk met wol/ Lusten wij een emmer vol.

Blijkbaar was dit gezelschapslied populair in de familie van mevrouw Jansen, want ook in 1948 en 1952 stond het in de zelfgemaakte feestgidsen van twee andere bruiloften in die familie. Er zijn dan wel wat kleine veranderingen (in plaats van bier met gal is het bijvoorbeeld worst met kwal geworden), maar de grote lijn is hetzelfde gebleven. Aanvankelijk dacht ik dat dit een typisch familielid was, maar dat bleek onjuist. Blijkbaar was het lied toch breder bekend, want ik kwam het ook tegen in de feestgids van de ouders van Marion Luyten, die zich op Nieuwjaarsdag 1946 verloofden in Oisterwijk. Hier heet het lied toevallig ook ‘De spijskaart’. Ook die versie bevat weer veel ‘smakelijks’, zoals in het tweede couplet: Kalfsvlees in de peterolie (petroleum)/ Biefstuk met gebakken teer/ Slakkenworst met vliegenpoten/ Schildpadsoep met wagensmeer/ ’N stukje schaar, al klinkt het raar/ Dat het smaakt, is zeker waar. In alle gevallen eindigt het lied met een geruststelling voor de gasten: Van die heerlijke gerechten/ Staat geen enkel op de disch/ Daarom zullen we ons behelpen/ Met hetgeen op tafel is/ Is het raar of niet goed gaar/ Zeker is het goede waar.

Kent u nog varianten op deze tekst of andere eetliederen? We houden ons aanbevolen. De complete teksten vindt u op de genoemde website. U kunt bijdragen per post of via leed@brabantsdagblad.nl

Bij de illustraties:

Voor- en achterzijde van een menukaartje ter gelegenheid van een zilveren bruiloftsfeest in 1889, en tevens tafelschikking voor de gast Piet Franken. Op het menu staan maar liefst veertien gangen, van bouillon en pasteitjes via ossenhaas met godardsaus en gestoofde ossentong met appeltjes, tot kip met abrikozen en citroenpudding. Collectie Mart de Kort.