De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: leed@brabantsdagblad.nl

Conducteur Cupido!

Ed Schilders

De rubriek op onze website met vragen van lezers over liedjes en verzen van vroeger verloopt heel verrassend. Van de 45 vragen tot nu toe, werden er 30 beantwoord. Soms komt het antwoord heel snel, hoe vaag de vraag ook is. Nell van Gool was bijvoorbeeld op zoek naar een smartlap uit de Eerste Wereldoorlog die haar moeder vaak zong. Het enige wat ze wist: ‘…en een zuster treedt er in met een jongeling in haar armen… Hij stierf op het veld van eer.’ Dat was echter genoeg voor Cor Heuvelmans, die het herkende als het lied ‘Het stille klooster’.

KLIK HIER voor deze tekst

 Vragen waarvan ik denk dat ze snel beantwoord zullen worden, blijven soms lang open staan. Bijvoorbeeld de vraag van Piet van Beers over ‘De Paardentram’, dat blijkbaar net zo’n succes is geweest op bruiloften als de hier al eerder besproken Schnitzelbank. Ik meende de tekst te kennen, maar kon die niet vinden, tot ik vorige week in een map een rijmprent tegenkwam, getiteld ‘De Huwelijks-tram’. De afbeelding stelt een ouderwetse tram voor, die getrokken wordt door… het bruidspaar. Op de bok staat een koetsier met zweep. Dat dit best wel eens de gezochte ‘Paardentram’ kan zijn, concludeer ik uit de eerste regels:

Het huwelijk is een Paardenspoor

Hetgeen men "Tramweg" heet

De man en vrouw spant zich er voor

En werken zich in ’t zweet

God Cupido is conducteur

En Amor is koetsier

De een staat gedienstig aan de deur

En de and’re ment met zwier.

Het tweede couplet bewijst dat ook onze voorouders wisten wat pikanterie is. Het gaat over kindjes maken:

Wil soms een passagier zoo klein

De Huw’lijks-Tramweg in

Dan geeft God Cupido het sein

En heeft het naar zijn zin

Een oogwenk wordt de reis vertraagd

Maar ’t tweespan, vlug en sterk

Tijgt, wijl het vrachtje hen behaagt

Met nieuwe lust aan ’t werk.

Het vierde en laatste couplet stelt het huwelijksleven voor als een route van de tram. Omdat vroeger een huwelijk een ‘groene bruiloft’ heette, begint die route met:

De plaats waarvan de tocht begint

Is meestal groen en frisch…

En vervolgt:

Wijl de eerste halte die men vindt

Van glanzend koper is

Maar ’t groote tusschenstation

Is zilver rein en blank

En die het zover brengen kan

Heeft ruimschoots stof tot dank.

Is dit de gezochte Paardentram? Ik twijfel nog, want zowel Van Beers zelf als lezer Wim van de Wouw herinneren zich regels die niets met onze Huwelijks-tram te maken hebben:

De paa-haar-de-tram, en daar had een man de leiding van.

Of:

Paardetram, daar maken de mensen een rebus van.

De afbeelding van de Huwelijks-tram vindt u HIER. Wie andere versies kent, kan ons informeren per post of via leed@brabantsdagblad.nl.