De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: eindredactie@brabantsdagblad.nl

Kloek en moedig hart - Twee geliefden

Ed Schilders & mevr. Frensen (complete tekst)

Namens haar moeder stelde mevrouw Gerty van Oss ons de vraag of iemand nog de volledige tekst kende van een liedtekst waarin een meisje in een kerker werd geworpen. Meer wist zij niet van dit lied. Sterker nog, deze regel uit een oud liedje was de enige herinnering die moeder Van Oss aan háár moeder had. Toen zij ongeveer zes jaar was, zong oma Van Oss het lied aan het bed van haar kindje als dat niet kon slapen. Moeder Van Oss heeft zelfs geen foto meer van haar zeer jong gestorven moeder, Gerty’s oma.

Ik had er een zeer hard hoofd in dat deze tekst gevonden kon worden met zo weinig aanknopingspunten. Toch is het gelukt, en wel dankzij mevrouw Frensen-van der Meer uit Rosmalen. Die kende de tekst nog uit het hoofd, en zij heeft die met de hand geschreven naar ons opgestuurd. Ze herinnert zich het gevraagde lied onder de titel ‘Twee Geliefden’. Uit haar tekst leid ik af dat het een smartlap was met details die voor ons nogal wreed klinken, maar die vroeger niet ongewoon waren. Een jongen van nederige komaf (huisknecht) en een meisje uit de betere stand worden verliefd op elkaar. Het lied begint met dit klassenverschil:

Er was eens een koopman met veel goederen

 Hij had een dochtertje Theresia genaamd

Deze verkeerde met de huisknecht toch zo machtig

Zodat de ouders de liefde werden gewaar.

Onze voorouders waren goede verstaanders, en zij begrepen daaruit meteen dat Theresia zwanger was van de huisknecht. Dan volgt het couplet met de door moeder Van Oss gezochte regel:

Toen hebben ze haar in een kerker geworpen

Om te vergeten die gemene (gewone) man

Toen hebben ze haar toch zo vreselijk mishandeld

Tot dat het bloed vloeide langs haar lichaam af.

In haar herinnering maakt mevrouw Frensen, lijkt me, dan een sprongetje. In het volgende couplet is namelijk sprake van ‘kinderen’:

Toen heeft zij (Theresia) er een briefje geschreven

Dat door de kinderen aan haar minnaar werd gebracht

En waarin toch zo duidelijk stond te lezen

Ik lieve minnaar ik moet van de wereld af.

Als de jongen dit briefje krijgt, besluit hij haar in de dood te volgen:

Toen heeft hij er een scheermes genomen

En stak dit in zijn kloek maar moedig hart

Oh slechte ouders, je bent de schuld van alles

Leg me nou ook maar bij m’n zoetelief in ’t graf.

Onmogelijke liefde is altijd een dankbaar onderwerp geweest voor liedjeszangers. Als u dergelijke liedteksten kent, zullen wij ze graag lezen via e-mail eindredactie@brabantsdagblad.nl of per post.