De feesten en partijen van vroeger
Stuur uw bijdrage aan: eindredactie@brabantsdagblad.nl

Crime Scene Investigation

Het gaat goed met onze moorden, althans met de liedteksten daarover. Over de befaamde Moord van Raamsdonk kreeg ik nog een aantal tips – het lijkt wel Opsporing Verzocht – en die zijn opgenomen op onze website. Met betrekking tot de Moord van Buiksloot, schreef Jos de Vet me, dat mijn weergave van de inhoud (vorige week) niet helemaal correct was, en hij heeft gelijk. Er is in dat lied, schrijft De Vet, sprake van twée mannen. De eerste wordt ‘de vreemdeling’ genoemd, en hij legt het met de ‘oude vrijster van vijftig jaren’ aan om van haar geld te kunnen drinken: Van haar centen dronk deze hongerlijder bier. Maar hij had toch ook wel zijn aantrekkelijke kant: …dat paartje had in ’t vrijen zo’n pleizier. Als hij haar in de steek heeft gelaten, komt de tweede minnaar. Die wordt ‘de bidder’ genoemd, en hij heeft alleen pleizier in haar geld, niet in haar vrijages. Daarom vergiftigt hij haar. Als je het lied zo leest, lijkt het wel een aflevering van Crime Scene Investigation. Na de moord: De vreemdeling lag wel drie weken lang, in het steegjen op den loer/ Snee den bidder in twee stukken, en toen was hij van den vloer. Bij nader inzien is De moord van Buiksloot dus ook wel een romantisch liedje, waarin de slechte vreemdeling de misdaad wreekt en voor enige gerechtigheid zorgt.

Over de Moord van Nijlen kan ik nu ook wat preciezer zijn dankzij een tip van de heer Vanderveeken uit Aarschot (Vlaanderen). Deze liedtekst, schrijft hij, is wel degelijk gebaseerd op een waar gebeurde moord. Maar ook Vanderveeken kent alleen de beginregels: Er is gebeurd bij den pastoor van Nijlen/ een wreede moord, een groote schelmerij. Pas later zijn er vele coupletten aan toegevoegd zoals in het geval van Raamsdonk. Het betrof de moord op de pastoor van het dorp Nijlen, door een zwerver gepleegd in 1842. Getuigen verklaarden dat de dader al enige dagen in de omgeving had rondgezworven -- een ‘vreemdeling’ zou je zeggen – en dat hij uiteindelijk zijn slag sloeg, met een bijl, in de pastorie van Nijlen. Ik geloof het graag, maar ondertussen is mij over de Moord van Nijlen weinig meer bekend dan wat ik hier weergeef. De dader werd op 11 mei 1842 terechtgesteld op de Grote Markt in Lier. Onthoofd. En zo is de Moord van Nijlen (of ‘Nalen’ in het Vlaams) een moordlied dat we tot nu toe beter kennen uit de archieven dan uit de liedjes. Toch was die moord, schrijft Vanderveeken, een ‘succes’ in de uitvoering van straatzangers, en ‘het lied was overal gekend’.

Kent u de tekst van de Moord van Nijlen of van andere moordliedjes? Schrijf het ons dan per post of via eindredactie@brabantsdagblad.nl.