HOME CUBRA
INHOUD AUTEURS
64ste jaargang - Nummer 6 - 24 december 2015

Blijf op de hoogte met de BC/BL-Nieuwsbrief - KLIK HIER

Vragen? Bijdragen? Persbericht? - KLIK HIER

Volg BC/BL op Facebook

 

 

 
Colofon Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
Len Munnik

In 2016 wordt herdacht dat Jheronimus Bosch 500 jaar geleden overleed. Aan deze herdenking zijn talloze culturele evenementen gekoppeld. Brabant Cultureel opent het Jheronimus Bosch-jaar met maar liefst vijf artikelen over de beroemde schilder, alle eigen producties. foto Kalle Kuikkaniemi (detail)

Prins Bernhard Cultuurfonds, in 1940 opgericht om geld voor wapens in te zamelen.

  Brabant Cultureel / Brabant Literair Kortom

 

In het rijk der geesten van Paul Bogaers

Paul Bogaers exposeert momenteel in het Amsterdamse fotografiemuseum Foam.

In gesprek met een kunstenaar die fotografie en ruimtelijkheid op een geheel eigen wijze in zijn werk combineert.

door Joep Eijkens

Een vreemde vrijdag in 013

De avond dat in Tilburg het vernieuwde 013 opende, was ook de avond van de moordaanslagen in Parijs: vrijdag 13 november 2015. De gasten in Tilburg wisten van niets, maar toch was het een feest dat niet helemaal sprankelde.

door Joep Trommelen

013: een schaap in wolfskleren

Hoe verbouw je een bunker tot een vriendelijk verblijf? Dat is min of meer de vraag wanneer je het Tilburgse poppodium wilt verbouwen tot een aangename ontmoetingsplaats. De essentie van het gebouw laat zich niet ongedaan maken

door Jan-hubert Bisschops / Mea Culpa

Van oorlogsinspanning naar cultuurbeoefening

In betrekkelijke stilte is dit jaar herdacht dat het Prins Bernhard Cultuurfonds (ook bekend als het Anjerfonds) 75 jaar bestaat. Maar wat behelst dit fonds nu precies, wat is het allemaal, en vanwaar die anjer? Een beetje geschiedenis en een kijkje in de keuken.

door Lauran Toorians

Column :: Kroniek

door

Jace van de Ven

Beeldenstorm breed inzetbaar

Beeldenstorm is een stichting in Eindhoven met werkplaatsen voor het gieten van metaal, glas en kunststof. ‘Iedereen met een goed plan is welkom,’ zegt directeur Lex van Lith, dus ook vormgevers en architecten. Onderzoek, experiment en kennisuitwisseling staan centraal. In 2014 verhuisde Beeldenstorm naar het voormalige NRE-terrein in Eindhoven.

door Irma van Bommel (tekst) en Piet den Blanken (foto’s)

Frank Lammers regisseert

We kennen Frank Lammers (Mierlo 1972) als acteur in het theater, in films, op tv en niet te vergeten uit reclamespotjes. En binnenkort ook als regisseur van de film ‘Of ik gek ben’. Dat wordt een sterk Noordbrabantse productie, grotendeels betaald uit het nieuwe Brabant C Fonds. Het is ook een eigenwijze film.

door Joep Trommelen

Choreografe Nanine Linning wekt Bosch

Hieronymus B. is de titel van een voorstelling die choreografe Nanine Linning creëerde en die je letterlijk de wereld van de schilder laat binnenstappen. Het spektakelstuk beleefde eerder dit jaar in Duitsland de première. 11 februari 2016 staat het pontificaal in Theater aan de Parade in ’s-Hertogenbosch. Een van de (eerste) mijlpalen van het Jeroen Boschjaar.

door Rinus van der Heijden

Hieronymus B.: levende hel op aarde

Binnentreden in een schilderij. Dance Company Nanine Linning maakt van haar productie Hieronymus B. een levend kunstwerk waarin dansers en publiek met elkaar het podium delen. In februari 2016 beleeft de voorstelling in ’s-Hertogenbosch zijn Nederlandse première als onderdeel van het Jheronimus Boschjaar. Het project kwam tot stand in samenwerking met de Stichting Jheronimus Bosch 500 in ’s-Hertogenbosch.

door Rinus van der Heijden

Column :: Jeroen van Lanschot

door

Lauran Toorians

Jeroen Bosch als inspiratie voor exposities

Naast de hoofdexpositie over Jeroen Bosch die vanaf februari 2016 te zien is in Het Noordbrabants Museum worden in Noord-Brabant tal van exposities met actuele kunst georganiseerd met de beroemde schilder als inspiratiebron. De indrukwekkende presentatie The Fish Pond Song van Jeroen Kooijmans in het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch is de eerste in die reeks.

door Irma van Bommel

Spelend leren over Jeroen Bosch

Het Zeven Zondenspel draait om de strijd tussen goed en kwaad. Ontwerper en bedenker Birgitta Hermans uit Engelen nam het drieluik De Tuin der Lusten van Jeroen Bosch als uitgangspunt voor een kunstzinnig en educatief bordspel. Dat sluit aan bij het komende Jeroen Boschjaar waarmee in 2016 de vijfhonderdste sterfdag van de schilder wordt herdacht.

door Joep Trommelen

Poëzie :: Twee gedichten

door

Herman Coenen

Japanse textielkunst in Tilburg

Met Fiber Futures heeft het Textielmuseum Tilburg een indrukwekkende tentoonstelling in huis met werk van de allerbeste Japanse textielpioniers. De expositie was al op meerdere plaatsen op de wereld te zien en wordt overal hoog gewaardeerd.

door Muriel Boll

Pleidooi voor een pluriform landschap

Het Wilhelminakanaal wordt verbreed en dat lijkt aanleiding om ook de oevers opnieuw in te richten. De plannen die daarvoor in Tilburg zijn gemaakt, roepen de vraag op hoe ‘open’ de openbare ruimte blijft als de ontwerper kiest voor een inrichting met een strikt omschreven doel en functie.

door Jiri van Gijsel / MeaCulpa

Mijmering :: Huisje in het bos

door Marjolijn Sengers

Henk van Os komt thuis

Henk van Os, voormalig directeur van het Rijksmuseum in Amsterdam en bekend van de tv-programma’s Beeldenstorm en Museumschatten, maakte een keuze uit de collectie van Museum Jan Cunen in Oss. Met bijzondere thema’s brengt hij negentiende en twintigste-eeuwse kunst met elkaar in verband.

door Irma van Bommel

Proza :: Van Oost via Midden naar Centraal

door Camiel Hamans

 

Afdalen van een berg in Wales

Een Bredanaar die een novelle publiceert in het Wels. Erg waarschijnlijk klinkt dat niet, maar in 1947 gebeurde het. De auteur was Louis Soeterboek en hij werd er niet beroemd mee. Toch bleef hij schrijven, zij het niet meer in het Wels. Bekend werd hij vooral als marketinggenie.

door Lauran Toorians

Sandra de Haan

Brabant Cultureel wil een platform bieden voor cartoonisten/striptekenaars die een link hebben met Noord-Brabant. De cartoons of strips dienen in te spelen op de actualiteit. Regelmatig zullen in dit kader afleveringen verschijnen van de strip Brom & Vlieg van Sandra de Haan (Heeze).

Vloeistof Dans schudt wakker

Anja Reinhardt en Yuri Bongers zijn al vijftien jaar lang de drijvende krachten achter Vloeistof Dans, een klein gezelschap dat met steeds weer verrassende producties in de openbare ruimte de confrontatie zoekt. Met het publiek, maar ook van de toeschouwer met zichzelf.

door Rinus van der Heijden

Onderweg :: fotocolumn

Een nieuwe woning, een nieuwe vriendin

door Joep Eijkens

Pompeï in Drunen

Architect Jan de Jong had een vooruitziende blik toen hij voorspelde dat de aula die hij ontwierp voor de begraafplaats Duynhaeghe bij Drunen zou kunnen eindigen als opbergruimte. Dat is jammer, want het gaat om een bijzonder ontwerp dat vraagt om een andere en betere bestemming. En om wat meer respect.

door Frank Klerks / Mea Culpa

Uit het buitenland :: Andermans leven

door

Jaap Tempelman

Literaire thriller De Wraak van Vondel

Frank van Pamelen publiceerde zijn eerste thriller en laat daarin op speelse wijze zien dat hij de ‘Dan Brown-methode’ uitstekend in de vingers heeft. Het hele verhaal speelt zich af in de vierentwintig uur voorafgaand aan de troonswisseling waarbij Willem-Alexander op de troon kwam.

door JACE van de Ven

De dag dat egeltje ziek werd

Greet Op den Kamp en Marja van Trier maakten samen een mooi prentenboek: ‘De dag dat egeltje ziek werd’. Bijzondere is dat dit boek ‘andersom’ tot stand kwam. Meestal is er eerst het verhaal, waar vervolgens illustraties bij worden gemaakt. In dit geval waren de prenten van Op den Kamp er eerst en is de tekst van Van Trier de illustratie. Het is een bijzonder boek geworden. Krachtige, gekleurde prenten die een tikkeltje mysterieus zijn.

door Muriel Boll

Poëzie :: Vier gedichten

door

Hugo van der Meer de Walcheren

Poëtische drieslag van Anton Korteweg

Mede naar aanleiding van de zeventigste verjaardag van Anton Korteweg pakt uitgeverij Meulenhoff uit met diens verzamelde poëzie, inclusief verspreide en ongepubliceerde gedichten. Het boek laat zich op verschillende wijzen lezen, zoals ook het geval is bij veel van de opgenomen teksten zelf.

door Albert Hagenaars

Naar de Stille Oceaan met Ruggenberg

Rob Ruggenberg schrijft het ene succesvolle jeugdboek na het andere. Steeds op basis van historische gegevens en over reizen naar verre oorden. En het leest steeds alsof je er zelf bij bent. Op reis naar de Stille Oceaan.

door Muriel Boll

Poëzie :: Twee gedichten

door

Huub van Esch

Vrije val van Victor Vroomkoning

Chrétien Breukers vraagt met de toegankelijke bloemlezing ‘Vrije val’ hernieuwde aandacht voor het werk van Victor Vroomkoning. Deze altijd actieve, productieve en van oorsprong Noordbrabantse dichter (Boxtel 1938) was de laatste tijd door privéomstandigheden wat stilgevallen, maar al bloemlezend slaagde Breukers erin om Vroomkoning te verleiden tot het opnemen van negen recente gedichten.

door Olaf Douwes Dekker

Arbeidershuisvesting in Tilburg 1870-1938

Jan Timmermans schreef een boek over sociale woningbouw in Tilburg in de periode 1870-1938. De textielfabrikanten bekommerden zich veelal niet om hoe hun arbeiders woonden en de kerk had duidelijk meer regie dan het stadsbestuur. Het resultaat is een mooi sociaal- en cultuurhistorisch beeld van een katholieke textielstad rond 1900.

door JACE van de Ven

Poëzie :: Drie gedichten

door

Hans F. Marijnissen

Het ideale geschiedenisleesboek

Geschiedenis is een wetenschap, maar vertellen is een gave. Cas van Houtert beschikt over dit talent. En dat maakt zijn geschiedenisboek ‘Middeleeuwers tussen hoop en vrees’ tot een boek waarop menig professioneel historicus jaloers kan zijn.

door Camiel Hamans

Dynamische hoeven met een lange adem

Dat op het platteland de tijd stil staat, is een aardig cliché, maar niet meer dan dat. De wereld van de boer is altijd een dynamische wereld geweest met niet alleen veel zwaar werk, maar ook voortdurende aanpassingen aan de eisen van de tijd. En het uiterlijk van het platteland veranderde mee. Twee nieuwe boeken illustreren dat.

door Lauran Toorians

Ko de Laat 25 jaar dichter en performer

Net als zijn vader en zijn oudoom is Ko de Laat bereid om ver te gaan om zijn waren aan de man te brengen. ‘Vroeger ging ik er met de kettingzaag in, maar nu is er meer nuancering gekomen,’ zegt hij zelf. Niet alleen als podiumdichter, maar ook als uitventer van zelf uitgegeven dichtbundels weet hij niet van wijken.

door JACE van de Ven

Het vorige nummer - oktober 2015

De ontdekking van het dagelijks leven

Met de expositie ‘De ontdekking van het dagelijks leven - van Bosch tot Bruegel’ komt Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam met een klapper. Prominent midden in de expositie staat het grote drieluik De Hooiwagen van Jeroen Bosch. En dat aan de vooravond van het Boschjaar in 2016. Directeur Sjarel Ex haastte zich te zeggen dat de hoofdtentoonstelling van dat gedenkjaar plaatsvindt in Het Noordbrabants Museum.

door Irma van Bommel en Lauran Toorians

Pieter Bruegel en de heksen

Het lijkt vanzelfsprekend dat we bij allerlei abstracte begrippen een beeld in ons hoofd hebben, maar dat is het niet. Iemand moet ooit dat beeld hebben bedacht. Het beeld van de heks zoals wij dat nu kennen, is een creatie van Pieter Bruegel. Een expositie in Utrecht laat zien hoe Bruegels heks de wereld veroverde.

door Lauran Toorians

'Akelig om te zien ja, maar ook de realiteit'

Vluchtelingen staan al sinds de jaren negentig centraal in het werk van Piet den Blanken. Eind augustus, begin september 2015 bezocht hij Libië om vast te leggen hoe het de vele vluchtelingen daar vergaat. Momenteel reist hij door India om arbeiders in de suikerrietindustrie te fotograferen, een ander hoofdonderwerp voor de Bredase fotograaf.

door Joep Eijkens

Column :: Bier

door Jace van de Ven

Programma November Music 2015 topzwaar

Wereldpremières, artists-in-residence, internationaal beroemde musici en gezelschappen, jazz, wereldmuziek, eigentijdse gecomponeerde en geïmproviseerde muziek en nog veel meer. Dat staat op de topzware agenda van November Music 2015, dat zich van 4 tot en met 8 november ontrolt op zeventien plekken in ’s-Hertogenbosch.

door Rinus van der Heijden

Mies van Hout: Speeltuin

Het is eervol als je gevraagd wordt het prentenboek voor de Kinderboekenweek te maken. Dit jaar kreeg Mies van Hout die opdracht. Het is Speeltuin geworden. Een heel mooi prentenboek, dat de lezer meeneemt op een avontuurlijke tocht met een verrassend einde.

door Muriel Boll

Mijmering :: LL

door Marjolijn Sengers

Portret van een Boeddhist bij defensie

Hoe verenigt Helmonder Dennie van Loon (36) het werken voor defensie met het boeddhistische principe van geweldloosheid? Daarover gaat de documentaire Zensoldaat van filmmaakster Ulrike A. Helmer, geboren Eindhovense maar tegenwoordig woonachtig in Amsterdam. Begin oktober was Zensoldaat op tv te zien bij de Boeddhistische Omroep Stichting (BOS), nu via de website van die omroep.

door Joep Trommelen

Sandra de Haan

Brabant Cultureel wil een platform bieden voor cartoonisten/striptekenaars die een link hebben met Noord-Brabant. De cartoons of strips dienen in te spelen op de actualiteit. Regelmatig zullen in dit kader afleveringen verschijnen van de strip Brom & Vlieg van Sandra de Haan (Heeze).

Martin Beversluis stadsdichter in Tilburg

Eind augustus 2015 werd Martin Beversluis ingehuldigd als de nieuwe stadsdichter van Tilburg. Tegelijk verscheen een nieuwe bundel van zijn hand. Beversluis is vooral een podiumdichter die reflecteert op de wereld om hem heen.

door JACE van de Ven

Licht en donker bij Toon Michiels

Onlangs overleed fotograaf Toon Michiels (Boxtel 1950 - Den Dungen 2015). Zijn fotografie leeft voort. Zijn werk krijgt de komende maanden volop aandacht in twee Nederlandse fotomusea. Een persoonlijke terugblik op Michiels en zijn werk van Joep Eijkens.

door Joep Eijkens

Dautzenberg verkent de grenzen

Er zijn twee typen schrijvers: auteurs die telkens weer hetzelfde boek schrijven en schrijvers die met elke titel die van hen verschijnt een ander beeld produceren. Er is echter één uitzondering: A.H.J. Dautzenberg. Met elk boek dat hij schrijft, toont hij een andere kleur van zijn palet en gebruikt hij een nieuw type kwast, maar in wezen hamert hij elke keer op hetzelfde aambeeld. Nu opnieuw.

door Camiel Hamans

Eerste cd van Daisy Bell

Een nieuwe naam aan het front van muziekvormen: Indietronics. Geïntroduceerd door Daisy Bell, twee vrouwen en een man die hun muziek ook omschrijven als minimal electro pop. Daisy Bell is een opmerkelijke nieuwkomer op het gebied van elektronische- en popmuziek. Hoe opmerkelijk is te horen op hun eerste cd ‘London’, die in november 2015 in Eindhoven wordt gepresenteerd.

door Rinus van der Heijden

Atelierbezoek Wijnand van Lieshout

Beeldend kunstenaar Wijnand van Lieshout woont zes hoog in Tilburg-Noord. Zijn woning is tevens opslagplaats en rariteitenkabinet. Hier heeft hij zijn werkplek. Nog bijna dagelijks put hij uit de grote verzameling objecten voor het creëren van zijn assemblages, die hij vervolgens fotografeert.

door Irma van Bommel (tekst) en Piet den Blanken (foto’s)

Théodore Strawinsky en de Bossche School

Bij de naam Strawinsky denken we meteen aan muziek, maar de oudste zoon van de componist was beeldend kunstenaar. Hij heeft ook in Nederland – en in Noord-Brabant – een aantal monumentale wandschilderingen gemaakt. Veel waardering genieten die niet meer. Onterecht, zo blijkt bij nadere beschouwing.

door Muriel Boll

Amalgaam van Afrikaans en Nederlands

Willy Martin, Vlaming, en Carina van der Walt, Zuidafrikaanse in Nederland, schreven samen een dichtbundel, elk in hun eigen taal en met hun eigen stem, maar reflecterend op elkaar en op elkaars taal. De bundel bevat gedichten in twee talen die door elkaar zijn opgenomen plus een aantal vertalingen van gedichten van anderen, van het Afrikaans naar het Nederlands of omgekeerd. Een spannende mix

door Lauran Toorians

Jan Naaijkens Prijs inspireert kunstenaars

In september reikte het Noordbrabants Genootschap de Jan Naaijkens Prijs 2015 uit. De naamgever van de prijs kon zelf niet aanwezig zijn. Zijn zoon Emmanuel nam de honneurs waar en schreef onderstaande persoonlijke impressie.

door Emmanuel Naaijkens

Grafmonumenten: ruimen of bewaren?

De nieuwe wet op de archeologische monumentenzorg biedt een handvat om waardevolle monumenten op begraafplaatsen te bewaren. Maar wat is waardevol, en wie moet het betalen? Op begraafplaats Buytenhove te Heusden is een begin gemaakt, maar niet op alle vragen is er een antwoord.

door Frank Klerks / Mea Culpa

Bachvereniging brengt Bachs muziek thuis

‘All of Bach’ is geen grootspraak. De Nederlandse Bachvereniging neem letterlijk alle werken van Bach op, in beeld en geluid. Anderen hebben soortgelijke initiatieven aan de dag gelegd. Denk aan het oeuvre van Bach zoals Kruidvat dat uitbracht in een enorme cd-cassette. Maar al die 1080 werken toegankelijk maken voor een groot publiek, in geluid én beeld op internet, dat mag uniek worden genoemd. In volle pracht en gratis te bezoeken.

door Rinus van der Heijden

Onderweg :: fotocolumn

Vertrek

door Joep Eijkens

Cultuurbeleid: De burger komt er bekaaid af

Burgers die het (lokale) cultuurbeleid op handen dragen, een utopie? Niet in de ogen van oud-wethouder Janita Tabak, die recent haar master behaalde in kunstbeleid en ‑management. Maar dan moeten overheid én cultuursector wel flink wat bruggen slaan. In Bergen op Zoom bijvoorbeeld, was de inbreng van de burger uiteindelijk niet meer dan symbolisch.

door Emmanuel Naaijkens

Een Tilburgse roman

Ineke van Pelt, filosofe en schrijfster, schreef een roman waarin Tilburg een prominente rol speelt. Het is een familieroman die langs – voor Tilburgers dan toch – bekende plekken en personen leidt en waarin tegendraadsheid een centraal thema is. Dat is ook de titel: Tegendraads.

door Lauran Toorians

Marco Martens keert terug naar huis

Bij het Tilburgse label Bastaard Platen verscheen een nieuwe cd van Marco Martens. De plaat vormt een mooi totaalproduct waarin Martens uitdrukking geeft aan zijn ontheemdheid: op zijn plek, maar nooit echt thuis.

door Joep Trommelen

Merel Morre, veel dons, weinig tanden

De nieuwe dichtbundel van Merel Morre, tot voor kort stadsdichter van Eindhoven, is veelbelovend en geeft blijk van aansprekende en zuivere poëzie. Daar staan echter zwakke gedichten tegenover die wellicht beter nog even hadden kunnen rijpen.

door Albert Hagenaars

Nieuwe biografie over Van Gogh

Over Vincent van Gogh lijkt alles gezegd en geschreven. Waarom dan toch een nieuwe biografie? De Britse schrijver en schilder Julian Bell baseerde zijn verhaal op de complete, digitale uitgave van De Brieven in 2009 door het Van Gogh Museum. Bell geeft een geloofwaardig beeld van de kunstenaar die zeer belezen was en ontkracht de mythe dat Van Gogh tijdens zijn leven geen enkel teken van waardering zou hebben gehad.

door Irma van Bommel


Club Solo op Rotterdam Contemporary

RAW (Rotterdam Art Week) heet tegenwoordig Rotterdam Contemporary  Art Fair, kortweg Rotterdam Contemporary. Dit jaar vindt die plaats van van 10 t/m 14 februari 2016 op de vaste locatie Cruise Terminal Rotterdam. Daar wil Rotterdam Contemporary ruimte geven aan galeriehouders om samen dé kunstbeursweek van Nederland te organiseren. Onderdeel van de beurs is Intersections, die plaatsvindt in de voormalige werkplaatsen van de Van Nellefabriek, tegenover de hoofdingang van de beurs. Eén van de deelnemers is het kunstenaarsiniatief Club Solo uit Breda. Zij zullen werk tonen  van Ton Boelhouwer, Floor 1 (series of large floors) en van Hugo Duchateau: Kringloop dat uit het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen komt.  Gert-Jan Prins voert dagelijks een performance uit met zijn installatie Cavity Life, waarin koperen platen en electronica één instrument vormen. Voor Club Solo is dit een mooie kans om duidelijk te maken wat hun doel is:  kunstenaars de ruimte geven om te laten zien waar zij mee bezig zijn, zonder dat er voor wie dan ook enig gewin in zit. Van Ton Boelhouwer zal  van 28 februari tot en met 28 maart 2016 een tentoonstelling, Solo 7, te zien zijn in Club Solo Breda. Na Boelhouwer krijgt Gert-Jan Prins een solotentoonstelling, Solo 8, van 1 tot en met 29 mei. In het aanstaande nummer van Brabant Cultureel meer over Club Solo.

Rotterdam Contemporary, van 14 t/m 14-2-2016. Cruise Terminal: Wilhelminakade 699. Intersections is gratis te bezoeken tijdens Rotterdam Contemporary. www.rcartfair.com (mb)

 

Avontuur, Sculptuur, Architectuur

Jan Doms (Tilburg 1949) is in Tilburg en omgeving vooral bekend als initiator en organisator van tal van projecten op het gebied van kunst en architectuur. Je zou bijna vergeten dat hij ook beeldend kunstenaar is. Daar wordt aandacht aan geschonken middels twee exposities in genoemde stad. Tot en met 14 februari 2016 toont Luycks Gallery klein werk (tekeningen, wandsculpturen en fotografie) van een project in Armenië. Het grote werk van Doms wordt, samen met werk van Paul van Rijswijk, tot en met 28 februari 2016 getoond in de Polygonale Hal in de Spoorzone. Bij de opening van de expositie in de Spoorzone werd een nieuw boek van Jan Doms gepresenteerd met als titel ‘Avontuur, Sculptuur, Architectuur’. Het boek geeft een goed beeld van zijn veelzijdige activiteiten. Alleen de biografie al, achterin het boek, is indrukwekkend. Het boek bevat foto’s en tekeningen van allerlei projecten. Jan Doms volgde zijn opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunst in Tilburg en specialiseerde zich in constructief beeldhouwen. Met deze richting plaatste hij zich in de traditie van de conceptuele kunst en begaf hij zich op het snijvlak van beeldende kunst en architectuur. Glas en metaal werden zijn favoriete materialen. Later studeerde hij Cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Tilburg. Hij was onder meer directeur van de Tilburgse Kunststichting, zette zich in voor theater De NWE Vorst en werkcentrum het Duvelhok. Daarnaast nam hij initiatieven voor kunst in de openbare ruimte en dit resulteerde weer in betrokkenheid bij ruimtelijke ontwikkeling en architectuur. In 2001 richtte hij zijn eigen bureau voor ruimtelijk ontwerp en onderzoek op: LEF stadsdynamica. Zijn werkterrein beperkte zich niet tot Tilburg, zelfs niet tot Nederland. In het boek zijn zijn vele projecten, ook de buitenlandse, gedocumenteerd. (ivb)

Jan Doms, Avontuur, Sculptuur, Architectuur (uitgave LEF stadsdynamica) 2016. Verkrijgbaar bij Boekhandel Livius De Zevensprong, Tilburg of te bestellen via jandoms@lefdynamics.nl, € 18 (excl. verzendkosten)

 

Ted van Lieshout genomineerd

De Hans Christian Andersen Award, sinds 1956 jaarlijks uitgereikt door de International Board on Books for Young People (IBBY), geldt als de Nobelprijs voor jeugdliteratuur. De prijs gaat zowel naar schrijvers als illustratoren en Nederlanders die de prijs wonnen, waren in 1988 Annie M.G. Schmidt en in 2004 Max Velthuijs. De prijs bestaat uit een gouden medaille met daarop een portret van Hans Christian Andersen, uitgereikt door de koningin van Denemarken. De winnaars van 2016 worden op 4 april bekend gemaakt tijdens de kinderboekbeurs in Bologna. Eén van de genomineerden is dit jaar Ted van Lieshout (Eindhoven 1955). Van Lieshout studeerde aan de Rietveld Academie en schrijft en illustreert sinds 1986 proza (fictie en boeken over kunst) en poëzie voor kinderen. Verder schrijft hij voor theater en liedjes voor bekende televisieprogramma’s zoals Het Klokhuis en Sesamstraat. In 2009 ontving hij de Theo Thijssenprijs voor zijn gehele oeuvre. Een jaar later kreeg hij als eerste de Willem Wilmink-prijs voor het beste kinderlied, en in 2012 de Woutertje Pieterse Prijs en een Zilveren Griffel voor zijn blokgedichten in Driedelig paard. Ook in 2014 werd hij al eens genomineerd voor de Hans Christian Andersen Award. Van Lieshout onderscheidt zich door de veelzijdigheid van zijn oeuvre, de dialoog tussen woord en beeld en zijn originele en beeldende stijl. De andere genomineerden voor de Hans Christian Andersen Award 2016 zijn Cao Wenxuan (China), Louis Jensen (Denemarken), Mirjam Pressler (Duitsland) en Lois Lowry (USA). Onder de genomineerde illustratoren bevindt zich dit jaar de Zweeds/Nederlandse Marit Törnqvist (1964), naast Rotraut Susanne Berner (Duitsland), Pejman Rahimizadeh (Iran), Alessandro Sanna (Italië) en Suzy Lee (Korea). (lt)

www.ibby.org

www.ibby.org/254.0.html

http://tedvanlieshout.nl

www.marittornqvist.nl

www.ibby-nederland.nl

 

Dichters aan de dijk gezet

Wie aan de dijk gezet wordt, is de pineut. Dat geldt echter niet voor de tien dichters wier werk tot 31 januari in Waalwijk aan de Winterdijk op grote doeken te bewonderen is. De Waalwijkse dichters Frans Hagendoorn en Hans Branderhorst hebben tien gedichten uitgezocht die over Waalwijk gaan, waaronder ook twee werken van eigen hand. De keuze van de tien gedichten is een hele persoonlijke, benadrukken Hagendoorn en Branderhorst. ‘Het gaat dus niet om een oordeel over de kwaliteit,’ zegt Hagendoorn. ‘De gedichten gaan over Waalwijk en mochten niet te lang zijn omdat ze op de doeken moesten passen. Het ging bij de keuze om ons eigen gevoel.’ Atelier Winterdijk 30b faciliteert de expositie. De frames waarin eind vorig jaar onder de hoede van dit atelier de fototentoonstelling Schoenportretten van Luuk Aarts te bewonderen was, tonen nu de werken van Dichters aan de Dijk, zoals de expositie heet. De tien gedichten hangen aan het stuk Winterdijk tussen het oude Kropholler-raadhuis en het huidige gemeentehuis, door veel mensen gebruikt als toegangsweg vanaf de parkeerplaats aan de Taxandriaweg richting centrum. Dichters aan de Dijk weet zich derhalve van een groot publiek verzekerd. ‘Mensen zijn gewaarschuwd,’ zegt Frans Hagendoorn. ‘Een wandeling over dat stuk van de dijk kan nu wat langer duren dan normaal.’ De doeken zijn fraai vormgegeven, met onder iedere tekst het wapen van Waalwijk. Als het donker is, zijn de teksten een aantal uren verlicht. Een van de deelnemers is de dichter Albert Megens uit Kaatsheuvel. Van hem is er een gedicht over de Hooisteeg, toevallig op een steenworp van de plaats waar de gedichten ‘hangen’. Hij was na afloop zeer te spreken over de ambiance tijdens de opening en hoe het resultaat is geworden. ‘Ik kom hier zeker nog eens terug.’ (jt)

www.atelierwinterdijk30b.nl

 

zomaar een dag

zomaar een dag besloot mijn jas dat hij

spontaan naar buiten wou, om onbemand

bij avond terug te zijn met de ochtendkrant

nog keurig opgevouwen in zijn mouw

 

sindsdien wordt geen krant meer gelezen

al het nieuws is ruimschoots ingehaald

er wordt tevoren op gewezen dat het land

moet sluiten en de grenzen afgepaald

 

bij het winkelcentrum, aan de zijkant

toonde iemand een krantje en zei ‘hallo’

men was erg druk, er reageerde niemand

zei een meisje ‘mama, is die krant kado?’

 

de zon ging in de avond gewoon onder

er viel soms regen zonder commentaar

‘n hond zocht naar een plekje in het park

z’n baasje stond goed voorbereid al klaar

Ko Lumbes

 

Subsidie choreografe Heitmann

Het Fonds voor de Podiumkunsten ondersteunt de Tilburgse Katja Heitmann voor de komende twee jaar voor haar project Pandora’s Dropbox. De choreografe neemt met dat project de hedendaagse technologie als uitgangspunt. Met de financiële bijdrage gaat Heitmann een professioneel team opbouwen, haar stijl verder uitwerken en haar internationale netwerk uitbreiden. Het eindresultaat wordt in 2017 gepresenteerd tijdens SPRING en Theaterfestival Boulevard. Katja Heitmann maakte al vaker indruk met eigenzinnige performances en installaties. Tijdens de voorbije Boulevard presenteerde zij de tien uur durende performance-expositie iTernal PlayGround in Winkelcentrum Arena. De installatie For iTernity gaat komend jaar op tournee en is onder meer te zien tijdens Festival Cement in ’s-Hertogenbosch en SPRING in Utrecht. Al vanaf 2013 wordt Heitmann ondersteund door DansBrabant. De komende jaren wordt deze intensieve samenwerking doorgezet en sluiten Het Huis Utrecht en SPRING aan als twee nieuwe partners. Sinds september 2014 is Heitmann één van de makers binnen PLAN, het platform voor talentontwikkeling in Noord-Brabant. (rvdh)

www.katjaheitmann.com

www.dansbrabant.nl

 

Magnum on set

Wie kent niet de iconische foto’s van Marilyn Monroe in opwaaiende zomerjurk boven een rooster van de metro? Elliott Erwitt maakte de serie foto’s in 1955 in New York tijdens de opname van de film The Seven Year Itch. Erwitt was een van de fotografen van het beroemde Parijse fotoagentschap Magnum die foto’s mochten maken achter de schermen van de filmindustrie. Naast Erwitt waren dat bijvoorbeeld Henri Cartier-Bresson, Eve Arnold, W. Eugene Smith. De foto’s tonen niet alleen de populaire acteurs, maar geven ook een beeld van het filmverhaal en van het productieproces. De foto’s werden destijds voor PR-doeleinden gebruikt en hebben zeker bijgedragen tot het succes van de films. Gemeentemuseum Helmond toont in de Boscotondohal foto’s uit legendarische films uit de periode 1952-1985. Naast Marilyn Monroe passeren filmsterren als Charley Chaplin, James Dean, Elizabeth Taylor, Clark Gable, Romy Schneider, Orson Welles en Dustin Hoffman de revue. Van alle films zijn tevens de originele filmaffiches te zien, een bruikleen van EYE Filmmuseum te Amsterdam. Wat opvalt is dat die affiches over het algemeen gedateerd overkomen, terwijl de getoonde foto’s de tand des tijds hebben doorstaan en een haast tijdloos karakter hebben. Het waren dan ook niet de eerste de beste fotografen die deze opnamen maakten. Toch koos de filmindustrie vanaf de jaren zeventig steeds meer voor het inhuren van fotografen voor het maken van filmstills en kwam er een einde aan de praktijk van Magnumfotografen. In de expositieruimte is filmmuziek te horen, zijn bekende tekstfragmenten uit de films te lezen en worden in een heuse bioscoop filmklassiekers getoond. (ivb)

‘Magnum on set’ t/m 27 maart 2016 in Gemeentemuseum Helmond.

www.gemeentemuseumhelmond.nl

 

Album Jan Stuyt

De architect Jan Stuyt (1868-1934) bouwde kerken en kloosters, villa’s, hele arbeiderswijken, bedrijfsgebouwen, gemeentehuizen en politiebureaus, ook in Noord-Brabant. Toch wordt hij vooral herinnerd als kerkenbouwer. In 2011 verscheen een door Jeroen Goudeau en Agnes van der Linden samengestelde bundel met artikelen die Stuyt vanuit verschillende invalshoeken benaderden en zo de architect en zijn werk breed aandacht schonken. In een nieuw boek belicht Van der Linden nu ruim twintig albumbladen die rond 1928 zijn vervaardigd voor wat mogelijk een vriendenboek voor Jan Stuyt moest worden. De bladen zijn nooit gebundeld – anders dan in een ad hoc mapje – en hun precieze doel is dus niet duidelijk, maar ze geven een goed beeld van de kring van vrienden en collega’s waarin het echtpaar Stuyt zich bewoog. Waarschijnlijk was Louise Stuyt-Barozzi de initiatiefneemster voor het album. Van der Linden voorzag alle bladen van commentaar en schetst ook de context waarin dergelijke albums ontstonden en dat geeft in dit geval een fraai inkijkje in de kring van katholieke kunstenaars van allerlei snit in de late jaren ’20. De enige Noordbrabander in het gezelschap is de nogal vergeten Tilburger August van Os, die zichzelf omschreef als ‘kunstnijvere’. Wie dus denkt dat het Rijke Roomse leven zich afspeelde in het zuiden des lands, komt in dit fraaie boekje niet aan zijn trekken, maar wordt wel een leerzaam beeld voorgehouden van het Roomse noorden (of in dit geval vooral westen) des lands. Een gemis is dat mevrouw Stuyt, geboren als Jeanne Louise Barozzi, hier onderbelicht blijft. Ook over haar had ik graag wat meer gelezen. (lt)

Agnes van der Linden, Vrienden van Jan Stuyt en Louise Barozzi. Bijdragen aan een album anno 1928. Nijmeegse kunsthistorische cahiers 22. Nijmegen: Vantilt 2015, 176 pp., ISBN 978-94-91226-00-7, pb., € 14,50.

 

Jubileumboek De Kersouwe

De Kersouwe (dialect voor madeliefje) is een natuurtheater in de bossen van Heeswijk-Dinther. Deze zomer bestond het zeventig jaar. Ter gelegenheid daarvan is een jubileumboek uitgegeven waarin staat hoe het begon en hoe het verder ging. De Kersouwe werd meteen na de oorlog in 1945 opgericht, vooral om gemengd spel tussen mannen en vrouwen mogelijk te maken. Van de bisschoppen mocht maar één gemengd gezelschap in een zaal spelen, in de openlucht was gemengd optreden toegestaan als het maar vóór zonsondergang was afgelopen. Het stuk waarmee het jubileum afgelopen zomer werd gevierd, was ‘De klokkenluider van de Notre Dame’, gebaseerd op de roman die Victor Hugo in 1831 publiceerde. In de beginjaren werden vooral Bijbelspelen opgevoerd. Daarna, in de jaren vijftig, schreef Anton Coolen zeven stukken voor De Kersouwe. Omdat het steeds moeilijker werd om publiek en acteurs te trekken, greep men naar de stukken van Shakespeare en Goldoni. In 1965 kwam er een eind het katholieke karakter van De Kersouwe. De stukken van Bertolt Brecht ‘De Kaukasische Krijtring’ en ‘Moeder Courage en haar kinderen’ kwamen op het programma. Zo werd De Kersouwe steeds meer theater van nu. Van Gerrit Komrij werd ‘Koning op drift’ gespeeld, naar een stuk van Pericles, Tijl Uilenspiegel van Hugo Claus en Antigone van Joseph Stein. Er is nu ook een afdeling Jeugdtheater die jeugdvoorstellingen produceert en workshops voor basisscholen organiseert en met een eigen Jeugdtheater waar plaats is voor 400 jongeren. In het grote theater kunnen wel 2000 kinderen ontvangen worden. De hele organisatie draait op vrijwilligers. Die timmeren decorstukken, naaien kostuums en doen dat vaak jarenlang en het hele jaar door. Voorstellingen worden goed bezocht en het theater wordt steeds meer ook muziektheater. Paul de Leeuw, Youp van het Hek en Ilse de Lange treden er graag op. De geschiedenis van De Kersouwe is te lezen in een aantrekkelijk boek van zo’n 250 pagina’s dik. Met heel veel foto’s, afbeeldingen van affiches en geschreven herinneringen. (mb)

Adri van de Brand e.a., 70 jaar De Kersouwe, in woord, beeld en kleur. Uitgave van de Stichting Natuurtheater De Kersouwe, € 29,50 excl. verzendkosten.

www.kersouwe.nl

 

Anne van Arend

De Tilburgse Alba Stichting stelt zich ten doel om theatervoorstellingen en andere kunstuitingen voor een breder publiek toegankelijk te maken. Recent bracht deze stichting het boekje De tjalk van Haastrecht uit. Het is een aanvulling op het boek Bevochten Groei met verhalen van de half-joodse Anne van Arend (1923-2009) over haar jeugd en over de oorlogsjaren, dat in mei 2015 verscheen (zie hier www.cubra.nl/.../ven_jace_van_de_Bevochten_groei.htm). Jos van Beers en Mechtild Gramlich hebben uit Van Arends nalatenschap nu zes lichtere verhalen geselecteerd. Het zijn mijmeringen, met een geestige ondertoon, vol levenswijsheid en ontroering. Onder meer beschrijft Anne van Arend in dit nieuwe boekje hoe zij door een ontmoeting met een joodse vrouw in Wenen weer in contact kwam met haar joodse wortels en zich daarin ging verdiepen. Zo raakte zij betrokken bij de oprichting van de Liberaal Joodse Gemeente Brabant, waarvan zij jarenlang een actief lid was. (jvdv)

Anne van Arend, De tjalk van Haastrecht (ISBN 9789492387004, pb.) kost € 9,50 en is te koop bij de Tilburgse boekhandels of via albastichting@yahoo.com en kost dan inclusief verzending € 12,50.

 

Op de huid

Het Nederlands Leder en Schoenen Museum heeft een kleine tentoonstelling genaamd ‘De huid als communicatiemiddel’. Over hoe de mens in staat is met een ander contact te maken via zijn eigen huid of via bewerkte, dierlijke huid. Beelden die op de huid zijn aangebracht, zeggen soms iets over de eigenaar: al of niet huwbaar of de sociale groep. Ze werden ook wel aangebracht om schoonheid of viriliteit te verhogen. De oudste Europese afbeeldingen van een mens met lichaamsversieringen zijn gevonden in de grot La Madeleine in Frankrijk. Rotstekeningen van figuren met tatoeages of bodypainting. Ook de gletsjerman Ötzi heeft tatoeages; misschien aangebracht als pijnbestrijding bij reuma. Kruiden werden dan op insnijdingen gelegd en vervolgens verhit. As werd vaker gebruikt om huid te verfraaien en soms werd zelfs buskruit in insnijdingen gelegd en vervolgens aangestoken. Dat resulteerde in een ‘prachtige’ tekening van littekens achter. Brandmerken was dan weer een lijfstraf en martelmethode, maar diende ook als eigendomsteken. Huid kan ook onschuldiger bewerkt worden. Er kunnen Wajangpoppen van gemaakt zijn, die in Javaanse schaduwspelen gebruikt werden. In sommige Afrikaanse landen werden stukken huid als verfraaiing gedragen en versierd met kraaltjes van struisvogeleieren. Die meisjes kregen bij bijzondere gelegen kraaltjes van hun moeder die deze kraaltjes van haar eigen versieringshuid afhaalde. Arme moeder had op het eind van haar leven zelf geen kraaltjes meer. Huid, vaak kalfshuid, werd als perkament al in de oudheid gebruikt om beschreven te worden en in de middeleeuwen was perkament de schriftdrager bij uitstek. De expositie bevat zo nog veel meer interessante wetenswaardigheden. Mooi materiaal voor een spreekbeurt. (mb)

‘De huid als communicatiemiddel’, t/m 16 mei 2016 in het Nederlands Leder en Schoenen Museum, Waalwijk.

www.schoenenmuseum.nl

 

Ode aan de Nederlandse mode

‘Heldere lijnen’, ‘conceptueel’, ‘kleurrijk’, zomaar wat kreten die de mode van Nederland typeren. Het Gemeentemuseum Den Haag laat met de expositie ‘Ode aan de Nederlandse mode’ heel wat modeontwerpers van Nederlandse bodem voor het voetlicht verschijnen, waaronder ook een aantal van Brabantse origine: Charles Montaigne, Mart Visser, Viktor & Rolf en Jan Taminiau. De expositie volgt geen chronologische lijn, maar is thematisch ingedeeld. Thema’s als zwart en wit, geometrische patronen, exotisch, conceptueel en kleur vormen een verbindende schakel tussen verschillende decennia van 1885 tot 2015. Mooi om te zien dat de prachtige creaties van Jan Taminiau meer weg hebben van de handgemaakte japonnen uit de negentiende en vroege twintigste eeuw dan van recente voorgangers. Nog opvallender dan de mode zelf is echter de vormgeving van de expositie. Alle lof voor Maarten Spruyt en Tsur Reshef die er een originele presentatie van hebben gemaakt. Zo kreeg ieder thema een verrassend andere aanpak. Vooral de zaal met het thema kleur is oogstrelend. Bij de expositie verscheen een catalogus met dezelfde titel. Modefoto’s uit de tijd zelf worden afgewisseld met nieuwe modefoto’s van Sabrina Bongiovanni in het Nederlandse landschap. Dat geeft een vervreemdend effect, omdat de mode (het tijdsbeeld) niet klopt met de hedendaagse fotografie. Dat wordt nog versterkt door het veelvuldig gebruik van etalagepoppen in plaats van levende modellen. (ivb)

‘Ode aan de Nederlandse mode’, nog t/m 7 februari 2016 in Gemeentemuseum Den Haag.

www.gemeentemuseum.nl

Madelief Hohé (red.), Ode aan de Nederlandse mode. Zwolle: Waanders Uitgevers / Gemeentemuseum Den Haag 2015, 256 pp., ISBN 978-94-6262-051-3, pb., € 22,50.

 

Land, licht, lucht en water in Venlo

Onder de noemer ‘Land, licht, lucht en water’ toont Museum Van Bommel van Dam werken uit eigen collectie – zowel uit de verzameling van Maarten en Reina van Bommel-van Dam als recente aankopen – aangevuld met bruiklenen. Het museum richt zich hoofdzakelijk op kunst uit het zuiden van Nederland en veel kunstenaars die een band hebben met Noord-Brabant zijn in de collectie vertegenwoordigd. Dat is ook het geval in deze expositie. Werken van begin twintigste eeuw tot heden zijn associatief bij elkaar gehangen. Zo vormt een groot formaat tekening in zwarte inkt van Hans van Hoek een mooie combinatie met een even groot schilderij in zwart-wit van Armando. De meditatieve video van Rob Moonen van de zee combineert prachtig met het bekende gedicht ‘Eb’ van Vasalis. Maar naast de overeenkomsten vallen juist de verschillen op, verschillen in onderwerp en in aanpak. Een keur aan stijlen en materialen passeert de revue. Daarmee is dit een boeiende expositie met veel afwisseling. Er zijn stadslandschappen te zien van filmmaker dré didderiëns, die zich hier voor het eerst als fotograaf profileert. Graficus Vincent van Ojen, van wie we lang niets meer gehoord hebben, maar die onlangs exposeerde in het Van Abbehuis in Eindhoven, toont recente schilderijen. Ook Ingrid Simons toont recent werk, schilderijen in een nieuwe kleurstelling die ze maakte in Portugal, naast eerder gemaakt werk in dat voor haar inspirerende land. Verder is werk te zien van ondermeer Anne Geene, Bert Loerakker, René Korten, Toon Michiels, JCJ Vanderheyden, Hans Kuijs, Theo Kuijpers en Hans Klein Hofmeijer. (ivb)

‘Land, licht, lucht en water. Een reis door 20ste en 21ste-eeuwse (landschaps)kunst’, t/m 20 maart 2016 in Museum Van Bommel van Dam, Venlo.

Kunstenaarsgesprek zondag 21 februari 2016, om 15.00 uur. Museumdirecteur Rick Vercauteren praat met de kunstenaars Rob Moonen, Vincent van Ojen en Ingrid Simons over de invloed van het reizen op hun beeldend werk. Voeden reizen de verbeelding van het landschap?

www.vanbommelvandam.nl

 

Je bent er geweest

Vrijdag 20 november 2015 was het de Dag van de Rechten van het Kind. In de Pauluskerk in Rotterdam werd bij die gelegenheid een bijzonder boek gepresenteerd met als titel Je bent er geweest. In 24 indringende gedichten en illustraties betrekken Arie de Bruin (auteur) en Len Munnik (illustrator) de lezer bij de situatie van kinderen in Israël en Palestina. Len Munnik is ook de vaste cartoonist van Brabant Cultureel. De rechten van kinderen komen in oorlogssituaties altijd in de knel en ook Palestijnse kinderen groeien op met angst en trauma’s, zeker als zij in militaire gevangenissen worden vastgezet. De Bruin en Munnik lieten zich inspireren door het gedachtegoed van de Pools-joodse pedagoog en kinderarts Janusz Korczak, van wie uitspraken in het boek zijn opgenomen. Het eerste exemplaar werd aangeboden aan Rosh Abdelfatah, Koerdisch-Syrische vluchteling, filmmaker en artistiek leider van het Arab Film Festival. Hij werkt als kunstenaar onder meer in vluchtelingenkampen aan de grenzen van Syrië. Bij de presentatie werden gedichten voorgedragen en was er muziek. Enkele bezoekers van de Pauluskerk (zelf vluchteling) speelden een aangrijpend toneelstuk waarin de positie van vluchtelingen, kinderen en volwassenen, centraal stond. Met de opbrengsten van dit boek wordt het YMCA project ‘Post- trauma Rehabilitation of the Palestinian Ex-detainee Children in the West Bank’ in Beit Sahour (Palestina) ondersteund. (lt)

Arie de Bruin & Len Munnik, Je bent er geweest. Utrecht: Levendig Uitgever 2015, 56 pp., ISBN 978-94-91740-37-4, hb., € 10,00.

http://levendiguitgever.nl

www.munnik.nl

 

Vroom, frivool, vilein

Opnieuw zet Pien Storm van Leeuwen een beroemde Brabantse schilder poëtisch in het zonnetje. Na Vincent van Gogh zal nu Jeroen Bosch de centrale figuur zijn in een publicatie, waarbij een dertigtal Brabantse dichters haar met bijdragen zullen bijstaan. Zij selecteerde uit de schilderijen van Bosch een groot aantal fragmenten die ’in hun samenspel een beeld geven van zijn belevingswereld. Deze bieden tevens vensters op de beeldtaal die Bosch bezigde,’ zo schrijft zij in een inleiding. De dichters werden uitgenodigd om poëzie te schrijven, geïnspireerd door de geselecteerde beeldfragmenten. In de bundel zijn telkens afbeelding en bijbehorend gedicht tegenover elkaar te vinden. Ook wordt aandacht geschonken aan symbolen, spreekwoorden en gezegden die een rol spelen in het werk van Jeroen Bosch.

De bundel (full colour, 96 pp., handzaam formaat) wordt uitgegeven door Stichting Trajart in samenwerking met Uitgeverij Ceedata. Het Jheronimus Bosch Art Center in Den Bosch, waar begin 2016 de bundel zal worden gepresenteerd, stelt de reproducties voor de uitgave beschikbaar. (odd)

Pien Storm van Leeuwen e.a., Vroom, frivool, vilein, bevlogen door engelen en demonen. Poëtische vensters op Jheronimus Bosch (†1516).

 

Compositiewedstrijd

Componisten jonger dan vijfendertig worden uitgedaagd een ‘Brabant Suite’ te maken die moet voldoen aan één voorwaarde: In de Brabant Suite moeten de motieven te horen zijn van de drie bekende Brabantse melodieën ‘Toen de hertog Jan kwam varen’, ‘Het leven is goed in het Brabantse land’ en ‘Brabant’ (van Guus Meeuwis). Er kan worden ingezonden in drie categorieën: klassiek (voor onder meer symfonieorkest, kamermuziekensemble, harmonie/fanfare), jazz (voor bigband, theaterorkest, brassband en andere vormen van jazzensembles) en pop (alle stijlen en formaties). Voor elke categorie is er een eerste, tweede en derde prijs van respectievelijk duizend, vijfhonderd en tweehonderdvijftig euro te beschikking. Tevens zullen de winnende werken op een anatal plaatsen in de provincie worden uitgevoerd, samen met de reeds door Sjef van Rooij gecomponeerde Brabant Symfonie. Het initiatief voor deze wedstrijd is genomen door de Brabantse Hoeders, een stichting die in het leven is geroepen door winnaars van de Brabant Bokaal (een provinciale prijs). De composities moeten uiterlijk 1 mei 2016 binnen zijn. De winnende composities worden aangewezen door een deskundige jury onder voorzitterschap van Theo Wouters uit Etten-Leur. (lt)

www.brabantbokaal.nl/index.php/projecten/2016-brabant-symfonie

Meer info bij Theo Wouters:

theomarian@casema.nl

06-10.79.52.20

 

Antwerpen-Zundert

Het Van GoghHuis in Zundert heeft opnieuw een interessant project bedacht in relatie tot Vincent van Gogh. Dit niet vanwege het Van Goghjaar, maar omdat het Van GoghHuis nu eenmaal altijd projecten ontwikkelt met deze kunstenaar als uitgangspunt. In de tijd van Van Gogh was het kunstonderwijs in het zuiden van Nederland gericht op Antwerpen. Nu Noord-Brabant zelf beschikt over een aantal kunstacademies, is die band met Antwerpen verdwenen. Het uitwisselingsproject ‘Wrijving van gedachten’|Antwerpen-Zundert’ is bedoeld om kunstenaars aan weerszijden van de grens dichter bij elkaar te brengen. De titel is afgeleid van een opmerking van Vincent in een brief aan zijn broer Theo: ‘Ik vind hier de wrijving van gedachten die ik zoek.’ En dan heeft hij het over zijn bezoek aan de stad Antwerpen in 1885 en zijn omgang met gelijkgestemde kunstenaars. Overigens vertrok hij vanuit Nuenen, en niet vanuit Zundert, naar Antwerpen, vlak na de vervaardiging van zijn eerste meesterwerk ‘De Aardappeleters’. Maar dat terzijde. De eerste contacten met het academisch kunstonderwijs had Van Gogh in 1880 in Brussel, na zijn verblijf in de Borinage. Die link met Brussel levert wellicht een volgend uitwisselingsproject op. Het Van GoghHuis toont nu werk van Emo Verkerk, Fred Bervoets, Luc Tuymans, Marlene Dumas, Nel Aerts, Lennart Lahuis, Lieven Segers en Niek Hendrix. (ivb)

Te zien t/m 14 februari 2016.

www.vangoghhuis.com

 

Museum naar Landgoed Haanwijk

Jarenlang was het Oudheidkundig Museum Sint-Michielsgestel gehuisvest in het hoofdgebouw van Kentalis, het vroegere Instituut voor Doven. Daar kwam het voort uit de hobby van broeders Celestinus Vencken en Arno van Veldhoven die aan dit instituut waren verbonden. Nu is het museum vertrokken en zit het tijdelijk in dozen. Alleen in de openbare bibliotheek in Sint-Michielsgestel zijn tijdens de openingsuren enkele vitrines met materiaal uit het museum te bekijken. Er is echter nieuw onderdak gevonden. Brabants Landschap gaat het museum ruimte bieden op het Landgoed Haanwijk. Daar wordt een grote schuur uit de wederopbouwperiode verbouwd en aangepast en als dat gereed is, kan dit klein, maar interessant archeologisch museum weer in volle glorie uitpakken. De locatie is perfect: aan de Dommel tegenover het gehucht Halder, waar een pottenbakkerij uit de Romeinse tijd is opgegraven, en ook tegenover de monding van de Essche Stroom. In 1962 werd daar een grote, zilveren muntschat uit Romeinse tijd gevonden, en even ten zuiden van Haanwijk ligt Ruimel waar al in de zeventiende eeuw een Romeins altaar en een grafsteen tevoorschijn kwamen. Volop Romeinen dus en het is mooi dat dit museum op deze manier midden in het vondstgebied kan blijven. Over twee jaar, is de verwachting, wordt er geopend. Tot die tijd: naar de bieb. (lt)

www.romeinshalder.nl

www.academia.edu/7156501/De_Romeinse_tijd_op_de_zandgronden

 


 

Digitaal Vriendenboek Reg ten Zijthoff

 

Tussen 1996 en 2004 drukte Reg ten Zijthoff zijn eigenzinnige stempel als hoofdredacteur op het tijdschrift Brabant Cultureel/ Brabant Literair. Om zijn verdiensten voor BC/BL te onderstrepen heeft een aantal vrienden en medewerkers dit digitale vriendenboek samengesteld.