HOME CUBRA

INHOUD AUTEURS

Brabant Cultureel • Brabant Literair

Tijdschrift voor kunst, cultuur en literatuur

63ste Jaargang - april 2014

 
HOME BC / BL Contact / Reageren Archief Brabant Cultureel Archief Brabant Literair
 
 

Het rijk van de illustratoren in Brabant is groot. Wie schuilt achter een tekening die we in de krant zien, een tijdschrift, boekomslag of op een website? En vooral, hoe werkt de illustrator? Brabant Cultureel zoekt die illustratoren op.

 

www.alexia-illustraties.nl

 

©Brabant Cultureel – april 2014

 

Bij Alexia Pnevmatikos is een perfecte lijn nooit af

 

‘Een lijn moest zo perfect zijn dat het rationeel werd. Ik miste daardoor de ziel in de zwarte streep die ik tekende. Door technieken te gebruiken die onverwachte wendingen aan een lijn geven, werden mijn tekeningen spontaan en ontstond emotie in mijn illustraties’.

 

door Gemma van der Heyden

 

Illustratrice Alexia Pnevmatikos tekent al vanaf haar kindertijd. Ze woonde toen ver buiten een grote stad op het eiland Cyprus. ‘De afstand naar mijn vriendinnen was te groot om regelmatig naar ze toe te gaan. Daardoor zat ik vaak thuis. En tekende.’

 

 

Alexia Pnevmatikos. foto Gemma van der Heyden

 

Dat deed ze vooral vanuit haar fantasie. Het leverde bijvoorbeeld een stilleven met fruit op en een fee die uit een banaan komt. Of ze tekende meisjes en jongens uit haar klas na. ‘Ik heb me altijd goed gevoeld bij het tekenen.’ Haar werk wordt nog steeds bevolkt door dieren en mensen. ‘Die kun je laten bewegen. Emotie meegeven. En net als bij een krachtige lijn heeft een levend wezen een ziel.’

Tijdens de middelbare school ontdekte ze de kracht van het illustreren. ‘Het is fijn om een houvast of een kader te hebben en daarbij iets te creëren.’ Dat begon met gedichten. Bij poëzie gaat het om teksten uit het hart en de ziel en die sluiten aan bij de emoties die Alexia Pnevmatikos in haar werk zoekt. Ze woonde tot haar zeventiende op Cyprus en verhuisde toen naar Nederland.

 

 

Alexia Pnevmatikos, Boven de zee, onder de maan.

 

 

Spanning

Elke illustratie begint vanuit de hand en het potlood. De lijn die ontstaat is echter nooit af. Er moet altijd meer spanning in. Die vond Pnevmatikos door te werken met masking film, een dekkende kleurloze vloeistof. ‘Ik teken alle lijnen met potlood en dan ga ik met de masking film de witte vlakken bedekken. Als de film droog is breng ik overal inkt op, ook op de filmdelen. Wanneer het geheel is opgedroogd, gum ik de film, die elastisch blijft, eraf en blijft de zwarte inkttekening over. De masking film zorgt dat lijnen en vlakken niet gaan vloeien en een spontaan karakter krijgen.’

De zwart-wit tekening kopieert ze op folie, omdat tekenen op folie bijna niet te doen is. Lijnen worden op deze doorzichtige laag nog sterker. Dit is de ideale manier om de zwarte lijnen op kleurvlakken af te stemmen.

Haar liefde voor kleur leidde te vaak af van datgene waar ze de aandacht op wil vestigen. Door het lijnenspel op folie te zetten en kleur op een tweede laag aan te brengen, blijft de tekening in zijn geheel overeind en kan ze los daarvan de illustratie kleur geven.

 

 

Alexia Pnevmatikos, Poepoe en nounou.

  Grotere weergave

Alexia Pnevmatikos werkt met inkt, papier, foto’s van structuren – bijvoorbeeld van bladeren – en met verf. Hiermee doet kleur intrede in haar werk. ‘Ik werk minder vaak met aquarelverf, die is te beperkt. Je kunt er niet mee in lagen werken. Daar heb ik overigens wel dikwijls mee geïllustreerd. Ik heb zelfs vier jaar geleden een boekje uitgebracht in die techniek. Wat je met de kwast aanbrengt, dat is het meteen. Aquarelverf geeft weinig ruimte voor correcties of veranderingen in je tekening. Dan moet je verdomd goed weten wat je wilt zeggen met je illustratie.’

De illustratrice vindt het niet belangrijk dat kleurvlakken niet precies binnen de lijntjes passen. ‘Dat maakt het juist interessant. Tekeningen zijn immers geen kleurplaten. Hoewel het bij mij hoort om zo te werken, vind ik het toch een beetje eng. Op de academie was een studente die haar lippen altijd stiftte tot over de contouren van haar mond. Zo werkte ze ook. Dat raakte mij. Ik vind het grappig, humoristisch en getuigen van oerkracht.’

Het gebruikmaken van verschillende technieken schept diepte in haar illustraties. Door de werking van licht toe te voegen in de vorm van schaduw, maakt Pnevmatikos haar werk spannender. ‘De schaduw hoeft niet te kloppen, anders wordt het te plat. Ook hier roept het weer emotie op.’ De gemoedstoestand van een mens of dier drukt ze in haar werk uit door de stand van wenkbrauwen of ogen. ‘Je kunt ook de mond weglaten, dat drukt verdriet uit; er niet toe doen.’

 

 

Alexia Pnevmatikos. foto Gemma van der Heyden

 

 

Technieken

Elke opdracht die ze krijgt, vraagt om zijn eigen technieken. ‘Ik zoek de techniek die bij de opdracht past. De doelgroep bepaalt hoe mens en dier eruit zien. Ik zit vast aan bestaande menselijke eigenschappen, maar door ervaring en veel te tekenen vind ik wat past bij mijn idee. De kijker moet nadien zijn eigen verhaal kunnen bedenken. Het gekke is dat ik door zo te werken, vaak terugkeer naar de eerste schets.’

De opdrachten die Alexia Pnevmatikos krijgt, bestaan uit het maken van illustraties bij teksten. ‘Ik lees vier keer een tekst, dan laat ik hem los. Het is net of je onbewuste gaat werken als je het loslaat. Ik neig naar te netjes en te lief, maar ik wil vooral spontaniteit en humor in mijn werk leggen. Soms ga ik te lang door, maar omdat ik streef naar manieren die niet al te netjes zijn, moet ik leren om op tijd te stoppen.’