't paviljoen in Reusel

't Paviljoen in originele staat.

In 1917 kwam er een wel heel vreemde vracht per tram naar Reusel. Een prefab-huis avant la lettre. Per trein tot Eindhoven en van daar met de tram kwam een grote vracht bouw-delen naar Reusel. In een week tijd is het huis gebouwd aan de huidige Turnhoutsebaan. Fundamenten waren niet nodig. Het geheel is geplaatst op betonnen paaltjes. Voor die tijd was dit een unieke gebeurtenis. Later, direct na de tweede wereldoorlog, zijn in de vorm van noodwoningen veel prefab huizen neergezet. Maar dit huis in Reusel was misschien wel het eerste in zijn soort in Nederland. 
Opdrachtgever van de bouw van dit unieke huis, gefabriceerd in Scandinavië, was de Rotterdamse heer Knottenbelt. Deze Knottenbelt was zeer welgesteld en bezat o.a. theeplantages in Nederlands-Indië. Hij heeft het huis laten bouwen om in de winter met zijn vrienden te kunnen jagen op hazen in de omgeving van Reusel.  

Het huis bestond uit drie delen. Aan de rechterzijde woonde Antoon Antonis met zijn gezin. Antoon (ofwel Töntje den oppasser, zoals hij genoemd werd) was door Knottenbelt aangesteld als jachtopziener.

Antoon Antonis, hier met twee vossen die hij kort daarvoor geschoten had met twee schoten uit zijn enkelloops geweer.

In het middendeel, achter de voordeur, bevond zich een grote vestibule, daarachter een eetzaal en een biljartkamer.

Het linkerdeel was bestemd voor Knottenbelt en zijn gasten.

Knottenbelt overlijd midden jaren dertig en het huis wordt volgens het testament geschonken aan het Willekensfonds. Een sociaal fonds opgericht door oud-burgemeester van Reusel, Willlekens. In 1937 echter koopt de directeur van de Velasquez sigarenfabriek aan de overzijde het pand. Antonis mag er blijven wonen en blijft in functie als jachtopziener.

De twee wereldoorlogen gingen aan dit vlak op de grens gelegen huis niet onopgemerkt voorbij. In 1918 vonden er vele gevluchte Belgen onderdak. Koningin Wilhelmina is hier nog komen kijken naar de vluchtelingen en heeft daarbij geluncht in het huis.

Tijdens de mobilisatie voor de tweede wereldoorlog in 1939, kwartierden hier Nederlandse soldaten in, direct verdreven door de Duitsers die ook al beslag legden op het huis. Al die tijd is Antoon Antonis mogen blijven wonen in het rechtergedeelte van 't Paviljoen.
Pas in 1947 verhuist hij naar de Schoolstraat om te genieten van zijn pensioen.    

Een bijzondere geschiedenis van een bijzonder huis. Het staat er nog steeds. Maar de oorspronkelijke houten panelen zijn vervangen door baksteen. Vreemd genoeg is in die kleine eeuw de vorm van het huis bijna niet veranderd. Alleen de vooruitstekende entree is iets korter geworden.

Zo zag 't Paviljoen er uit in het begin van de jaren '80 van de vorige eeuw.

De muren van de aangebouwde schuur zijn nog origineel. De op de muren geplakte kranten uit 1918 getuigen hiervan.

En zo ziet 't Paviljoen er uit in 2005:

De kelder onder de aangebouwde schuur is ook nog in originele staat.

Han van Meegeren

Bronnen:

- Kempenland Info van 14 juni 1991, pagina 9 - Töntje d'n oppasser kreeg volle laag hagel - door Tom Tacken
- Mevrouw- M. Geux- Antonis over het huis en haar vader.

Foto's:

Oude foto's uit het bezit van mevrouw M. Geux-Antonis. Nieuwe foto's gemaakt door Han van Meegeren.