Kubke Kladder
Uit 't klokhuis van Brabant 8
Nieuwe Tilburgsche Courant van 31 december 1929


Illustratie: Kees Koster; digitale bewerking van omslagtekening 'Terugblik op Tilburg' door Pierre van Beek (1994)

Uit 't Klokhuis van Brabant

't Was op een van die vriesaovenden vlak vur Korsmis. On de lucht zaten wel honderdduzend sterrekes geprikt, die effenveul scheurkes in den vloer van den hemel leken.

 

Omdè de aovenden zô lang zèn hô 'k besloten wè te gon buurten bij Bartje Bollekes, ge wit wel dè aorig menneke mee z'n kogelbuikske, waor ik al 'ns meer van verteld heb. Bij Bartjes is 't den "Zute Inval": iederendeen is er welkom en darrum was ik er vaast van overtuigd daor volop praot te veinen. Mar toen ik bij z'n huiske kwaam, bleef ineens m'ne aojem in m'n keil steken. Wè zaag ik daor naa? Bij Barte huiske stond 'ne manskèrel bok-stijf tegen de muur en op z'n twee stevig vur z'ne buik vaast geklemde haanden droeg ie 'nen aanderen vent, die mee z'n haanden onder de pannen zaat te vruten.

 

'nen Driede vent stond er stillekes bij te louwen.

 

Dieven, inbrekers, schoot 't dur m'ne kop mar vur dè'k wies wè on te vangen, riep er al eene mee heesche stem: "Hé Kubke!"

 

'r Waren vergimme de Tuter, den Doedel en Kiske de Vet! Ik zeg: "Wè hee dè hier te beteekenen, gao-de gullie inbreken?"

 

"We vangen musschen man; bek toe hurre!" fluisterde Kiske, die den Doedel omhoog hield.

 

"We komen sebiet bij Bartjes buurten, mond dicht!"

 

"Alwir hebbes!" klonk 't van boven, en ik zaag den Doedel iets in z'ne zak steken, wè bepold 'n musch moest zijn gewist, want 't was bekend, dè die veugeltjes vural de pannen van Barte huiske uitkozen om er de wenternaachten onder dur te brengen.

 

Ik snapte er niks van mar uitleg kreeg ik nie mir, ik moest afwochten tot ze bij Bartjes waren. Ik stapte nor binnen bij Barte, waor ôk de kuster op den herd zaat mar ik was ternawernood op m'n vaaste plots aachter de kachel geschoven of de drie musschenvangers vielen ôk binnen. Toen we allemol rond de kachel zaten en zis paor kousevoeten waorvan sommigte mee biljartballen erin, mekare verdrongen op den wèrmen kachelvoet was er evetjes 'n stilte.

 

"'t Is koud zonder onderbroek", begos Bartje om 't gesprek op gang te brengen.

 

"Hedde gij dan gin onderbroek aon?" vroeg den Doedel verwonderd.

 

Wie zee dè na wir!" laachte Bartje, "zóó komen naa de leugens en kwaodsprekerij in de wèreld: de meenschen verston heel wè aanders as ge zegt!"...

 

Den Doedel was 't er nie mee eens: hij gaaf 'n vurbeeld dè-t-ie gelijk hô. 't Geval wier interessaant; we begossen er ons eigen ôk mee te moeien. Toen plotseling midden in 't debat ging 't "Rrrrrt, rrrrrt!"... er vloog iets dur den huis!

 

"Bartje oeë kneuter is los!" riep de Tuter, die 'n snuit trok of de locht nor benejen gevallen was.

 

"Gadjen!" vloekte Bartje.

 

Dè was 't teeken vur den aonval. We vlogen op ons aachterste been en begossen allemol aachter den "kneuter" te vangen.

 

As zotten vlogen we aachter 't veugeltje, dè nog zotter dee dan wij. De koffiepot wier van de kachel gestooten, stoelen rolden ondersteboven, de toffel schuurde hers en geens over de plavuizen... Nou rustte de "kneuter" op den spiegel. De Tuter z'n haand zweefde erboven. De "kneuter" vloog weer weg en toen pas greep de Tuter... netuurlijk mis! 't Veugeltje zaat wir onder de schaaw. Kiske hô 't in z'n haand kunnen vatten mar hij liet 't wir schieten, netuurlijk per ongeluk. Ha, naa vloog ie in de bedstee.

 

"Mannen, de gerdijnen dicht!" riep Bartje en ie zaat ôk in de alkoof.

 

De ploffen en stompen, die van binnen tegen de gordijnen vielen, verraoiden hoe 't er in de bedstee spande.

 

"O-o-o-pen!" klonk 'n puf-commando.

 

Parmantig as een Romeinsch triumfator stond daor Bartje in de zwarte gaop-opening van de bedstee, die nou ineens wel iets weg hô van 't tooneel in 't patronaat. In z'n haand, die-t-ie freet nor veuren staak, hield Bartje z'ne "kneuter" geklemd. Puffend as 'n lokometief kraffelde-n-ie de bedstee uit en toen op 'ne stoel bij de kneuterskooi, die in 'n donkeren hoek van 't vertrek hong.

 

Hij dee 't deurke open... vergimme, er zaat al 'ne kneuter in de kooi!... Bartje keek van de kooi nor z'n haand en van z'n haand nor de kooi net of ie van lotje getikt was...

 

"Rrrrrt!... Rrrrrt!... daor vloog wir 'n "kneuter" langs z'n ooren. "Rrrrrt!... Rrrrt!"... er vloog er wir eene, en wir eene en nog eene: er fladderden er wel 'n stuk of zeuven!...

 

Toen liet den Doedel de liste musch uit z'n zak los.

 

Ik, de Tuter, Kiske en de kuster kossen nie mir van 't laachen.

 

"Oeë kneuter hee musschen gejongd!" riep den Doedel tot Bartjes, die nog zô beduusd op z'ne stoel stond te kijken as den heilige Petrus toen ie de goeie moordenèr in den hemel moes laoten.

 

Swels sprong den Doedel mee z'n ermen zwaaiend wild den huis rond, zoodè de musschen niemir wiesen weffre kaant ze op moesten en ie begon 'n eigen gemokte litanie te zingen:

 

"Bartje z'ne kneuter hee gejongd!"

 

En wij antwoordden:

 

"Orapronobis!"

 

"Hij wit niet wè-t-'m overkomt."

 

"Orapronobis!"...

 

En zoo zong den Doedel mar verder, wel twintig regels aachtermekare, die-t-ie recht toe ut z'n mouw schudde...

 

Dè was Bartjes te maachtig. Hij proeste in 'ne laach uit, dè z'n buikske ervan kwabberde en de traonen uit z'n verkensoogskens op z'n frontje kraolden.

 

"Die is goed!" schokkerde'n-ie, "die is prima! Daor vatten we d'r eene op!"...

 

Drie minuten nodderhaand dronken we ouwe klaore, terwijl de musschen op de schaaw, spiegel en schilderijen zaten ut te blaozen.

 

 

KUBKE KLADDER