Wie was Kubke Kladder? Die vraag heeft Ben van de Pol, die de redactie van Kubke’s columns gedaan heeft, en ondergetekende enige tijd beziggehouden. Het zou wel aardig zijn, vonden wij, als we bij de presentatie van de columns op CuBra ook iets zouden kunnen melden over de identiteit van de schrijver. Hoe konden we dat aanpakken? Een soort ‘Opsporing verzocht’ met behulp van CuBra-bezoekers. Het bleek niet nodig, want eigenlijk had al die tijd het antwoord op de vraag onder handbereik gelegen. Het was net als de grote letters op een landkaart: je kijkt eroverheen.

Om dat te verduidelijken moeten we terug naar mei 2003. In een catalogus van een antiquariaat in Liempde (Duthmala, gespecialiseerd in Brabantica) zag ik de aanbieding van een multomap met fotokopieën. Dat gebeurt niet vaak, en in dit geval was het aanbod nog interessanter omdat het kopieën waren van een rubriek die de Tilburgse journalist Pierre van Beek jarenlang voor het Nieuwsblad van het Zuiden geschreven heeft onder de titel Tilburgs Taalplastiek. Ik bestelde de map onmiddellijk, en vond daarin behalve het Taalplastiek ook fotokopieën van de columns van Kubke Kladder.

Hoe aardig de rubriek Taalplastiek van Pierre van Beek ook is, ik vond de columns van Kubke interessanter als vondst. Ze dateren immers uit 1929 en 1930, zijn geschreven in het Tilburgs dialect (of althans een weergave daarvan; zie hierover het artikel van Ben van de Pol), en zijn daarmee de tot nu toe vroegst bekende literaire publicaties in dat Tilburgs dialect. Tot dan toe waren de oorlogsbrieven van Naarus de vroegste – althans als krantenpublicatie – en het werk van Kubke leek me meteen een mooie opvolger van Naarus in de CuBra-pagina’s.

Maar wie was die Kubke? Het heeft even geduurd, maar toen zag ik het licht. Als de columns van Kubke door de maker van al die fotokopieën zijn opgenomen bij het Taalplastiek van Pierre van Beek, dan is het logisch dat… U raadt het: Kubke Kladder is Pierre van Beek.

Toen werd het nog eenvoudiger, want Pierre van Beek staat natuurlijk in De Paap van Gramschap van Ronald Peeters, hèt naslagwerk over de Tilburgse letteren. En jawel hoor. Daarin lezen we dat Pierre van Beek vele pseudoniemen heeft gebruikt in zijn lange journalistieke loopbaan: Canteclaer, Flaneur, Tilburger, Claudius, Trekvogel, en ook ‘Köpke Kladder’. Dat kon dus niet missen: Köpke = Kubke.

Pierre van Beek (Tilburg 1907-1993). Van zijn zeer uitgebreide journalistieke werk over Tilburg en Midden-Brabant is slechts weinig in boekvorm verschenen. De meest recente uitgave is Terugblik op Tilburg dat in 1994 werd uitgegeven door Heemkundekring Tilborgh, bij gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de kring (samenstelling door Harrie Konings, Ronald Peeters, en Jan Peters; tekeningen door Kees Koster).

In 1928 begon trad Van Beek toe tot de redactie van De Nieuwe Tilburgsche Courant; vanaf 1964 werkte hij voor Het Nieuwsblad van het Zuiden. Daar begon hij onder andere met Tilburgse Taalplastiek, en honderden andere artikelen volgden. Ook na zijn pensionering in 1972 zette hij dit werk voort. Het Regionaal Historisch Centrum Tilburg heeft Van Beeks journalistieke werk beschikbaar in fotokopie.

Bron: Ronald Peeters, De Paap van Gramschap; Tilburg 1992