CUBRA

INHOUD PIERRE VAN BEEK
HOME 
BRABANTS
AUTEURS

PRINT

Flaneur (ps. van Pierre van Beek) - columns

 redactie: Ben van de Pol

 

Nieuwe Tilburgse Courant - donderdag 30 juli 1959

 

 

Recht uit Het Hart 3

  

Romantiek en misverstand

 

Al leven we in de tijd van abstracte kunst en nuchtere zakelijkheid, daarom is de romantiek nog niet dood. Eigenlijk sterft die nooit! Ergens in 'n verborgen hoekje van ieder mensenhart smeult ze als een kooltje onder de as. Ge behoeft er maar de blaasbalg op te zetten om het opnieuw gloeiend te maken. Als dit niet zo was, waarom zou dan op "Het Hart" in het textielpaviljoen de galerij met de mode uit de tweede helft der negentiende eeuw zo zeer de aandacht trekken? Daar staan ze dan, onze sjiek uitgedoste voorouders uit een tijd, die nog veel grijzer van ouderdom lijkt dan hij in werkelijkheid is. De ouderen, die op het eerste gezicht de befaamde crinoline van de afbeeldingen van hun jeugd ontdekken, raken plotseling mild gestemd en van een heilige eerbied vervuld... De rattekopjes-boven-petticoats proesten en ginnegappen omdat ze het allemaal zo "vreselijk idioot" vinden... Stemmen uit twee werelden... Stemmen uit twee tijdperken!... Maar liggen ze in werkelijkheid zo ver uiteen?...

In de galerij staat een jongeman, die alles van oude costumes weet. Geen pop maar een twintigste-eeuwer van vlees en bloed, die met liefde en onvermoeibare ijver alles vertelt, wat u over de oude mode weten wilt. Zijn verhalen lopen over honderden op een crinoline gestikte friezelefratsjes tot de griezeligheden van bij het open haardvuur in brand vliegende tantes. Hij kent de geheimen van de 19de-eeuwse wespentaille en leert u, dat onze voorouders voor hun corset ook wel naar de... smid gingen. En kent u het neusje van de zalm van die oude wespentaille als we ons tenminste met deze beeldspraak niet op te glad ijs begeven... Het "je-van-het" van de taille van tante Amalia anno 1858?... Twee mannenhanden moesten een damesleest omspannen kunnen. Dit summum van schoonheid en koketterie vergde ieder kwartier een bijrijgen van het corset. Totdat soms tante Amalia in katzwijm viel...

Een ogenblik hebben we ook aan het welhaast middeleeuws marteltuig van het corset met al de fatale gevolgen van dien gedacht, toen we in de historische galerij een onbeweeglijke dame achter een naaimachine voor het raam ontdekten. Zij zat daar zo stil in haar tijdschrift te staren zonder te lezen als alleen de beelden van het Parijse museum Grevin of van het kabinet van de Londense madame Tussaud staren kunnen. Opzet of toeval? In ieder geval werd ze oorzaak van de volgende discussie: "Och, dat is óók een pop!" "Niet waar!" "Ze verroert geen zier!" "Wel waar! Je ziet de ademhaling!" "Daar zit een machientje in." Zo ging de discussie nog enige tijd voort met verhalen over panopticumfiguren uit het begin van onze eeuw als op kermissen vrouwen met zwaar hijgende boezems, kilo's gewichten aan de armen en van smart vertrekkende gezichten, met blote voeten op vlijmscherpe spijkers te "lijden" stonden tot vermaak van het geachte publiek...

Eindelijk vond de dame achter de naaimachine, die de hemel weet hoeveel binnenpretjes beleefd heeft, dat het spel lang genoeg geduurd had. Glimlachend hief zij het hoofd op, waarmee meteen het misverstand opgelost en de betovering verbroken was... "Och, gek, zie je wel, dat ze leeft!"... waren de laatste woorden, die we van het groepje beetgenomen bezoekers opvingen... En gij, onbekende schone, ons compliment! Opdat ge uw spel nog vaak moogt spelen in de komende dagen!...

 

FLANEUR