CUBRA

INHOUD PIERRE VAN BEEK
HOME 
BRABANTS
KUNST
FOTOGRAFIE
TEKSTEN
AUTEURS
AUDIO
SPECIAAL

PRINT

Pierre van Beek - Heemkunde-artikelen

 redactie: Ben van de Pol

 

Pas geplante Wilhelminaboom in 1900 vernield

Het Nieuwsblad van het Zuiden - maandag 19 november 1973

 

Op Oudejaar 1780 ontstond er in de buurtschap Couwenberg, dat is op de Heikant, opschudding. Oorzaak daarvan was de vondst van het lijk van een pasgeboren jongetje, dat - nauwelijks met zand bedekt - in een kuil begraven lag. Met een breed uitgesponnen verhaal hierover opent W. van Hest het oktobernummer van "Actum Tilliburgis", het tijdschrift van de Heemkundekring "Tilborch". We lezen van een reeks getuigenverklaringen bij het ingestelde onderzoek. Uit die verklaringen en andere omstandigheden werd de waarschijnlijke moeder van het kind met de vinger nagewezen. Na een maand, die het onderzoek in beslag nam, was er verder weinig positiefs uit de bus gekomen. De vragen wie het kind vermoord had en verstopt - met behulp van anderen of alleen? - ze bleven onbeantwoord. De gedoodverfde moeder, een boerenmeid uit Moergestel afkomstig, nam de benen en er werd nooit meer iets van haar vernomen. Haar moeder had haar dochter afgeschreven. Ze wilde haar kleren niet eens in ontvangst nemen...

 

Wielerbaan

P. van Ierlant vervolgt zijn "Historie van de Tilburgse Wielersport en de voetbalclub Willem II". Tal van wetenswaardigheden over de activiteiten op de wielerbaan aan de Moergestelseweg in 1897 komen we daarbij te weten. Het blijkt, dat Tilburg in de wielerwereld een plaats innam in de rij van de grootste banen van het land t.w. Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Het is wel interessant eens de namen te zien van degenen, die op de aandeelhoudersvergadering van 21 februari van dat jaar in het bestuur gekozen werden. Dat waren mr. J.H.E. Bink, André Houben, Frans van Waesberghe, J.P. v.d. Bergh Czn en Hubert v.d. Muijsenberg. Tot erevoorzitter was benoemd J.C.M. Hubar. Het maatschappelijk kapitaal der baan werd uitgebreid tot f 15.000, in aandelen van f 100. Een hele reeks van namen van renners treft men er ook aan. Niet alleen Nederlanders maar eveneens deelnemers uit België en Zuid-Wales. Tilburgers waren ook van de partij. Bij die renners ontmoetten we als prof o.a. P. Dickentman. In de twintiger jaren van onze eeuw hebben we deze, naar we menen toen 45-jarige stayer, op de Twem onder Goirle zien rijden. In die dagen reed daar ook motorgangmaker Slesker, wellicht was dit de A. Slesker, die als prof op de Tilburgse baan genoemd wordt.

 

Wilhelminapark

De opening met daarbij behorende festiviteiten van het Tilburgse Wilhelminapark op 14 september 1898 roept P.J. van Berkel in herinnering. Volgens een afgedrukte foto lag het park er in 1900 heel kaaltjes bij. Nogal beroering ontstond er in Tilburg door een aanslag op de een dag tevoren geplante Wilhelminaboom. Deze bleek gedurende de nacht vanaf de grond tot aan de takken van zijn schors ontdaan. Voorts hadden de nooit gevonden vandalen ook nog krassen en sneden gemaakt op de medaillons van de koningin, welke en relief waren aangebracht op het hek om de boom. De huidige Wilhelminaboom in het park is derhalve niet de originele al maakt de auteur geen melding van het planten van een nieuwe.

 

"Kettinghuwelijk"

Een genealogische merkwaardigheid heeft Roland Peeters ontdekt, namelijk een "kettinghuwelijk" zoals hij het noemt. Hoe dat in elkaar zat wilt u weten? Het gaat om een vorm van echtverbintenis in de 18de eeuw, waarbij in totaal acht personen betrokken waren, die samen zeven keer getrouwd waren. Na de dood van een echtgenoot hertrouwde diens weduwe met een weduwnaar, die op zijn beurt weer getrouwd was geweest met een weduwe. Deze laatste weduwnaar hertrouwde evenwel, na de dood van zijn tweede vrouw, voor de derde keer. In dit geval wéér met een weduwe. Deze laatste weduwe ten slotte stapte, na de dood van haar tweede echtgenoot, voor de derde keer in het huwelijksbootje. Een nogal gecompliceerde toestand.

Dit "kettinghuwelijk" duurde in totaal dertig jaar, waarin slechts zes kinderen geboren werden. Drie weduwen trouwden met één man. Één vrouw was drie keer weduwe en werd daarbij toch nog 82 jaar. Om het allemaal duidelijker uit elkaar te houden treft de puzzelaar een heel overzichtelijk, getekend schema aan. Rest nog te vermelden, dat de curieuze affaire zich in hoofdzaak op de Heikant afspeelde.

 

Om de centen

Onder de titel "Tilburgs archief kwam niet zonder moeilijkheden tot stand" vertelt Martin de Bruijn over een financiële affaire in 1632 bij het tot stand komen van Tilburgs eerste archief. Dat gebeurde met geld van de kerk. Pas in de veertiger jaren van de 17de eeuw slaagde pastoor Wichmans er in het geld weer terug te krijgen. En het archief bleef nog vele en gelukkige jaren "omtrent den toren in de kerck"...

 

De aflevering bevat een lijst van namen en adressen van alle leden van Tilburgs Heemkundekring. Het zijn er een dikke 160, die ook verspreid zitten over andere plaatsen t.w. Amsterdam, Oisterwijk, Goirle, Berkel en Rodenrijs, Utrecht, Berkel-Enschot, Hilvarenbeek, Best, Eindhoven, Drunen, Nijmegen, Moergestel, Borkel en Schaft, Den Bosch, Den Haag, Udenhout, Valkenswaard, Waalre, Arnhem, Wassenaar, Loon op Zand, Dongen, Zwolle en Eekeren in België. Verder brengt het oktobernummer verslag van Ronald Peeters over een excursie naar Catharinadal te Oosterhout, een bestuursverklaring naar aanleiding van een redactioneel "Ten geleide" in het vorige nummer, een Heemkunde-agenda, vermelding van "Nieuwe Uitgaven" en aanwinsten van de bibliotheek.

 

PIERRE VAN BEEK