INHOUD WILHELMUS
HOME
INHOUD VAN DOORN
AUTEURS
TEKSTEN
KUNST
FOTOGRAFIE
BRABANTS
AUDIO
SPECIAAL

Print Pagina

Het Wilhelmus

Analyse van de inhoud, de structuur en de boodschap

Dr. Theo H. van Doorn

Samenvatting van de structuur aan de hand van het schema

Het Wilhelmus kan in gedeeld worden volgens de regels van de klassieke retorica in:
exordium = inleiding, argumentatio = romp, peroratio = slot, op het schema zijn de grenzen daartussen aangegeven met volle lijnen. Elk van deze drie delen is weer onderverdeeld in tweeën, op het schema weergegeven met een stippellijn. Deze tweedeling wordt doorgetrokken naar de strofenbouw ; praktisch alle strofen kennen een tweedeling in zinsbouw . Bij wijze van voorbeeld lees ik strofe 6 voor:

Mijn Schilt ende betrouwen
Sijt ghy, O Godt mijn Heer
Op u so wil ick bouwen
Verlaet my nemmermeer:

Dat ick doch vroom mach blijven
U dienaer taller stondt
Die Tyranny verdrijven
Die my mijn hert doorwondt

De vier argumenten voor deze structuur zijn:

1. het thema van het aardse vaderland,
2. het thema van het hemelse vaderland.

De onderverdeling in tweeën wordt gemarkeerd door:

3. de inversie,
4. de ik- U relatie.

Elk deel beweegt zich naar een climax; de argumentatio zelfs in beide delen: het vorstelijke deel in de bijbelse geloofsheld ( vergelijking David - Oranje); het prinselijke deel in de concrete beschrijving van de tocht langs de Maas: God heeft het niet gewild, dat de prins deze zware kwelling voor zijn volk kon afwenden.
De peroratio, het slot, vormt de samenvatting van het Wilhelmus. Dit slot verwijst niet alleen inhoudelijk maar ook naar de vorm, naar het exordium, door de parallellie in zinsbouw: eerste deel strofe 14, eerste deel strofe 3.

Schema structuur Wilhelmus